Γράφει ο Βουδούρης Νικόλαος, Παιδίατρος, Συντονιστής Νεογνολογικού Τμήματος ΜΗΤΕΡΑ.
Η αυτοεκτίμηση είναι θεμέλιο για την ψυχική υγεία και ανάπτυξη του παιδιού, καθώς καθορίζει πώς αντιλαμβάνεται τον εαυτό του. Αυτή η εσωτερική φωνή επηρεάζει τις σχολικές επιδόσεις, τις σχέσεις με τους συνομηλίκους και τη δυνατότητα αναγνώρισης και διαχείρισης των αποτυχιών. Πρόκειται για μια αίσθηση αξίας και σεβασμού που καλλιεργείται μέσα από εμπειρίες καθημερινότητας.
Η αυτοεκτίμηση χτίζεται από την αγάπη και την αποδοχή που εισπράτει το παιδί, καθώς και από τις προσδοκίες των σημαντικών προσώπων της ζωής του, όπως γονείς, δάσκαλοι και φίλοι. Όσο πιο κοντά είναι η αντίληψη του παιδιού για τον εαυτό του και τις επιδιώξεις του, τόσο υψηλότερη είναι η αυτοεκτίμηση του.
10 Χαρακτηριστικά που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης:
1. Αίσθημα ασφάλειας
Είναι ζωτικής σημασίας το παιδί να νιώθει ότι έχει ασφάλεια και για το σήμερα και για το μέλλον του, χωρίς να ανησυχεί για το «Τι θα απογίνω;»
2. Αίσθημα ότι ανήκει κάπου
Η αποδοχή και η αγάπη από τους άλλους είναι απαραίτητες. Ξεκινά μέσα από την οικογένεια και επεκτείνεται σε φίλους και ομάδες. Η έλλειψη αυτής της ομαδικής ταυτότητας μπορεί να οδηγήσει σε ναυτία και μοναξιά.
3. Αίσθηση σκοπού
Είναι σημαντικό το παιδί να έχει στόχους και προσανατολισμό. Χωρίς σκοπό, μπορεί να βιώσει βαρεμάρα ή δυσαρέσκεια.
4. Ανέφελη Αγάπη και Αποδοχή
Η αγάπη χωρίς προϋποθέσεις είναι το θεμέλιο της αυτοεκτίμησης. Παρά τις αδυναμίες και τα δυνατά σημεία του, πείτε του: «Σ’ αγαπώ όπως είσαι, όχι για όσα κάνεις.»
5. Επαινέστε την Προσπάθεια, όχι μόνο το Αποτέλεσμα
Ο αξιακός πυρήνας του παιδιού δεν εξαρτάται από την επιτυχία. Εστιάστε στην προσπάθεια και τη διάθεση να μάθει, λέγοντας: «Μπράβο για την προσπάθεια και όχι για το βαθμό!»
6. Χρησιμοποιήστε Θετικό και Ήρεμο Λόγο
Οι λέξεις σας γίνονται η εσωτερική φωνή του παιδιού. Αντί λεκτικών κριτικών, προτιμήστε ενθαρρυντικές φράσεις: «Το προσπάθησες πολύ και αυτό μετράει!»
7. Μάθετε του να Αγκαλιάζει τα Δυνατά και τα Αδύναμα Σημεία του
Η αυτοεκτίμηση δεν συνδέεται με την τελειότητα. Δείξτε του ότι όλοι έχουμε ικανότητες και δυσκολίες – να το κατανοήσει ως φυσιολογικό.
8. Δώστε του Αξία μέσω της Συμμετοχής
Η ενεργή συμμετοχή σε οικογενειακές δραστηριότητες ενισχύει την αίσθηση χρησιμότητας: «Θες να με βοηθήσεις να στρώσουμε το τραπέζι;»
9. Ενθαρρύνετε την Αυτονομία
Ενθαρρύνετε το παιδί να δοκιμάζει μόνο του και να παίρνει μικρές αποφάσεις. Η απόκτηση αυτοπεποίθησης ενισχύει την αυτοεκτίμηση του: «Θες να δοκιμάσεις μόνος σου; Είμαι εδώ για να βοηθήσω αν χρειαστεί.»
10. Σεβασμός στα Συναισθήματα του Παιδιού
Ακούστε το παιδί σας, αναγνωρίστε τα συναισθήματά του και δείξτε του κατανόηση. Ο σεβασμός των συναισθημάτων είναι το κλειδί για να μάθει να σέβεται και τον εαυτό του.
Η αυτοεκτίμηση χτίζεται μέσα από την αγάπη και τον σεβασμό. Κάθε στιγμή αποδοχής λειτουργεί ως «λιθαράκι» στο οικοδόμημα της πίστης του παιδιού στον εαυτό του.
Αν επιθυμείτε να μάθετε περισσότερα για τη συναισθηματική και ψυχική ανάπτυξη των παιδιών, επισκεφθείτε την Ιστοσελίδα ΜΗΤΕΡΑ για περισσότερες πληροφορίες.
