«Ανακαλύψαμε κάτι εκπληκτικό: Το Ηλιακό μας Σύστημα πετάει στο Διάστημα πιο γρήγορα απ’ όσο φανταζόμασταν!»

Στην καθημερινότητά μας, οι καταστάσεις συχνά φαίνονται στατικές. Ωστόσο, σε κοσμική κλίμακα, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Ο Ήλιος μαζί με τους πλανήτες του κινείται αδιάκοπα γύρω από το κέντρο του Γαλαξία, διασχίζοντας τον διαστημικό χώρο με εκπληκτικές ταχύτητες. Σύμφωνα με τις επίσημες μετρήσεις της NASA, το ηλιακό μας σύστημα κινείται με περίπου 450.000 μίλια την ώρα (720.000 χιλιόμετρα ανά ώρα), ολοκληρώνοντας μία πλήρη περιφορά γύρω από τον Γαλαξία σε περίπου 230 εκατομμύρια χρόνια.

Μια νέα και εντυπωσιακή επιστημονική μελέτη προτείνει ότι οι προηγούμενες εκτιμήσεις μπορεί να είναι ανακριβείς. Χρησιμοποιώντας πιο ευαίσθητα όργανα και καινοτόμες τεχνικές επεξεργασίας δεδομένων, μια διεθνής ερευνητική ομάδα ισχυρίζεται ότι το ηλιακό μας σύστημα κινείται με τριπλάσια ταχύτητα σε σύγκριση με ό,τι έχουμε γνωρίσει μέχρι τώρα. Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Physical Review Letters, προκαλούν πλούσιες συζητήσεις σχετικά με την εξέλιξη του Σύμπαντος από τον Big Bang μέχρι σήμερα.

Για να προσδιορίσουν την ταχύτητα του Ηλιακού Συστήματος, οι επιστήμονες εξερεύνησαν έναν ιδιαίτερα χρήσιμο δείκτη: τους ραδιογαλαξίες. Αυτά τα κολοσσιαία αστρικά σώματα εκπέμπουν εξαιρετικά ισχυρή ακτινοβολία σε ραδιοσυχνότητες, πολλές φορές ισοδύναμη με μια τρισεκατομμύριο φορές την ακτινοβολία ενός Ηλίου. Λόγω της ισχυρής και άμεσα αναγνωρίσιμης τους ακτινοβολίας, είναι ιδανικοί «οδηγοί» για την παρακολούθηση της κίνησης του ηλιακού συστήματος στο Διάστημα.

Η ερευνητική ομάδα ανάλυσε την κατανομή των ραδιογαλαξιών χρησιμοποιώντας το LOFAR (Low Frequency Array), ένα εκτενές δίκτυο ραδιοτηλεσκοπίων που εκτείνεται σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, ενώ αξιοποίησε και δεδομένα από δύο πρόσθετα παρατηρητήρια. Καθώς το ηλιακό σύστημα κινείται στο διάστημα, δημιουργείται ένα είδος «αντίθετου ανέμου» που επηρεάζει οπτικά την κατανομή των ραδιογαλαξιών: εμφανίζονται περισσότερες πηγές ραδιοκυμάτων προς την κατεύθυνση του ταξιδιού μας και λιγότερες στην αντίθετη κατεύθυνση.

Αυτό το κοσμικό «ρεύμα αέρα» είναι ιδιαίτερα λεπτό και δύσκολο να ανιχνευθεί, γι’ αυτό οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν μια νέα στατιστική μέθοδο που λαμβάνει υπόψη ότι αρκετοί ραδιογαλαξίες δεν είναι απλές πηγές, αλλά αποτελούνται από πολλαπλά τμήματα. Η βελτιωμένη ανάλυση αποκάλυψε ότι η ανισοκατανομή των ραδιογαλαξιών είναι περίπου 3,7 φορές ισχυρότερη από ό,τι προβλέπει το υπάρχον κοσμολογικό μοντέλο.

Αυτό σημαίνει ότι είτε το ηλιακό μας σύστημα ταξιδεύει μέσα στον Γαλαξία με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα απ’ όσο πιστεύαμε, είτε η κατανόησή μας για την κατανομή των ραδιογαλαξιών είναι ελλιπής ή λανθασμένη. Και στις δύο περιπτώσεις, η μελέτη προκαλεί αμφισβητήσεις στις θεμελιώδεις αρχές της σύγχρονης αστροφυσικής.

Ο Dominik Schwarz, κοσμολόγος στο Bielefeld University και ένας από τους συγγραφείς της έρευνας, σχολίασε ότι αν τα νέα ευρήματα είναι ορθά, θα χρειαστεί να επανεξετάσουμε βασικές αρχές για την αρχιτεκτονική και την εξέλιξη του Σύμπαντος. Επίσης, δεν αποκλείει την πιθανότητα ότι η κατανομή των ραδιογαλαξιών μπορεί να είναι πολύ λιγότερο ομοιόμορφη από ό,τι πιστεύαμε, κάτι που θα υποχρέωνε τους επιστήμονες να επαναξιολογήσουν πολλά στοιχεία της θεωρίας τους.

Όποια κι αν είναι η σωστή εξήγηση, ένα πράγμα είναι σίγουρο: το ηλιακό μας σύστημα δεν κινείται απλώς, αλλά διανύει τον Γαλαξία με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Αν και οι αιτίες και οι συνέπειες αυτής της αναθεώρησης παραμένουν ακόμα ασαφείς, το εύρημα αυτό υπενθυμίζει ότι η θέση μας στο Σύμπαν είναι ακόμη πιο δυναμική και γεμάτη μυστήριο απ’ ό,τι φανταζόμαστε.