Η λάμψη της δημοσιότητας ενδέχεται να φέρει μαζί της ένα σοβαρό τίμημα για τους μουσικούς. Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Epidemiology & Community Health αποκαλύπτει ότι η φήμη μπορεί να μειώσει το προσδόκιμο ζωής κατά 4,6 χρόνια, μια επίπτωση ισάξια με αυτήν του περιστασιακού καπνίσματος.
Η έρευνα, η οποία διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Witten Herdecke στη Γερμανία, εξέτασε δεδομένα από 648 τραγουδιστές. Από αυτούς, οι μισοί είχαν αποκτήσει «διασημότητα», ενώ οι άλλοι μισοί ήταν λιγότερο γνωστοί. Στην έρευνα συμμετείχαν διάφοροι σόλο καλλιτέχνες αλλά και μέλη συγκροτημάτων. Οι διάσημοι καλλιτέχνες επιλέχθηκαν από τους 2.000 κορυφαίους Καλλιτέχνες Όλων των Εποχών, όπως καταγράφηκε στον ιστότοπο Acclaimed Music. Ονόματα όπως οι Beatles, Bob Dylan, Rolling Stones, David Bowie και Bruce Springsteen έκαναν την εμφάνισή τους στη λίστα αυτή.
Κάθε διάσημος καλλιτέχνης αντιστοιχήθηκε σε έναν λιγότερο γνωστό, με βάση το φύλο, την εθνικότητα και το μουσικό είδος. Τα ευρήματα ήταν καθαρά: οι διάσημοι καλλιτέχνες ζουν κατά μέσο όρο μέχρι τα 75 έτη, ενώ οι λιγότεροι διάσημοι μέχρι τα 79.
Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν πως για πρώτη φορά η φήμη απομονώνεται ως παράγοντας που αυξάνει τη θνησιμότητα, ανεξάρτητα από τις γνωστές πιέσεις ενός έντονου lifestyle.
«Ο αυξημένος κίνδυνος θνησιμότητας που σχετίζεται με τη φήμη είναι συγκρίσιμος με άλλους γνωστούς κινδύνους για την υγεία, όπως το περιστασιακό κάπνισμα», τονίζεται από τους συγγραφείς της μελέτης.
Παράγοντες όπως η απώλεια ιδιωτικότητας, η συνεχής δημόσια έκθεση και η πίεση για απόδοση φαίνεται να επιβαρύνουν το ψυχικό και σωματικό φορτίο των καλλιτεχνών. «Η φήμη είναι ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τη μακροχρόνια επιβίωση και τονίζει την ανάγκη για στοχευμένα μέτρα που θα αντιμετωπίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις της», αναφέρεται στην έρευνα. Ειδικότερα, οι σόλο καλλιτέχνες αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω έλλειψης «συναισθηματικής και πρακτικής υποστήριξης» που προσφέρει ένα συγκρότημα.
Η μελέτη αποκαλύπτει ότι η φήμη μπορεί να λειτουργήσει ως «σημείο καμπής» που επιδεινώνει τις υγειονομικές προκλήσεις και υπογραμμίζει την ανάγκη για εξειδικευμένες παρεμβάσεις προστασίας των καλλιτεχνών. Ωστόσο, η έρευνα σημειώνει ότι το δείγμα της ήταν ανδροκρατούμενο, με ποσοστό συμμετοχής 83,5% ανδρών έναντι 16,5% γυναικών.
Το τίμημα της φήμης είναι ένα ζήτημα που έχει συζητηθεί εκτενώς. Προγενέστερες γενιές είχαν υποδείξει τη σύνδεση της πρώιμης δημοσιότητας με αύξηση του κινδύνου θανάτου, ιδιαίτερα σε ηλικίες 2-25, καθώς και με αυξημένες πιθανότητες κατάχρησης ουσιών. Στην ποπ κουλτούρα, το «Club των 27» συγκεντρώνει ροκ σταρ που απεβίωσαν στα 27 τους, όπως οι Amy Winehouse, Jimi Hendrix, Janis Joplin, Jim Morrison, Kurt Cobain και Brian Jones, ενισχύοντας τον μύθο των άτυχων σταρ που χάθηκαν νωρίς. Ωστόσο, έρευνα του 2011 στο British Medical Journal έχει δείξει ότι δεν υπάρχει ειδικός κίνδυνος στην ηλικία των 27, αλλά γενικά αυξημένος κίνδυνος σε ολόκληρη τη δεκαετία των 20 και των 30.
Οι απώλειες του τελευταίου καιρού, όπως αυτές του Mac Miller (26), του Avicii (28) και του Liam Payne των One Direction (31), καταδεικνύουν ότι ο κόσμος της μουσικής συνεχίζει να βιώνει τραγικές εξελίξεις. Η νέα μελέτη ενισχύει την αναγκαιότητα υποστήριξης και προστασίας των καλλιτεχνών που βρίσκονται στο επίκεντρο της δημόσιας προσοχής.
Επιμέλεια – Μετάφραση: Αλεξάνδρα Καρακάση
Με πληροφορίες από BBC
