Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, έχει διατρανώσει επανειλημμένα την ανάγκη η Ρωσία να καταστεί πρωταγωνίστρια στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI). Ωστόσο, σύμφωνα με την Wall Street Journal, η χώρα έχει μείνει πίσω από τον ανταγωνισμό, ενώ άλλες χώρες προχωρούν με γοργούς ρυθμούς.
Οι ΗΠΑ και η Κίνα είναι σε συνεχή ανταγωνισμό για την αναγκαία κυριαρχία στους τομείς της AI, προσελκύοντας όχι μόνο εγχώριες επενδύσεις αλλά και διεθνή ταλέντα. Στο μεταξύ, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ανατρέψει τις φιλοδοξίες της Ρωσίας, αφήνοντάς την πίσω από τους συμμάχους της.
Στην ρωσόφωνη πλατφόρμα LM Arena, οι χρήστες αξιολογούν τα μοντέλα AI και το πρώτο ρωσικό μοντέλο έρχεται μόλις 25ο στη σχετική κατάταξη, πίσω από παλαιότερες εκδόσεις του ChatGPT και του Gemini της Google.
-
Σύμφωνα με το Global AI Vibrancy Tool του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, η Ρωσία κατατάσσεται στην 28η θέση μεταξύ 36 χωρών αναφορικά με την ανάπτυξη οικοσυστημάτων AI.
Οι δυτικές κυρώσεις έχουν αποκόψει τη Ρωσία από κρίσιμα υλικά και τεχνολογίες, όπως οι ημιαγωγοί, με αποτέλεσμα τη δραματική μείωση των εγχώριων παραγωγικών ικανοτήτων.
Οι ρωσικές εταιρείες αναγκάζονται τώρα να βασίζονται σε μεσάζοντες τρίτων χωρών για να αποκτήσουν ακόμα και τις πιο βασικές υποδομές AI, όπως συνδρομές στο ChatGPT.
Η Μόσχα, επίσης, έχει εμβαθύνει την εξάρτησή της από την Κίνα, οδηγώντας σε αυτό που ορισμένοι αναλυτές θεωρούν οικονομική υποτέλεια.
Η τάση της “διαρροής εγκεφάλων” (brain drain) από τη Ρωσία συνεχώς επιδεινώνεται, καθώς πολλές κορυφαίες τεχνολογικές αναπτυξιακές προσωπικότητες εγκαταλείπουν τη χώρα. Οι ρωσικές εταιρείες AI συγκέντρωσαν περίπου 30 εκατομμύρια δολάρια πέρυσι, τη στιγμή που η OpenAI μόνο συγκέντρωσε πάνω από 6 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο Γιούρι Ποντορόζνι, πρώην στέλεχος της ρωσικής τεχνολογικής βιομηχανίας, είχε αναφέρει ότι «Η Ρωσία υστερεί για χρόνια στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης».
Ο Ποντορόζνι, ο οποίος εγκατέλειψε τη Ρωσία το 2022 μαζί με την έγκυο σύζυγό του, δήλωσε: «Η Ρωσία έχει ήδη χάσει τον συγκεκριμένο ανταγωνισμό και είναι αδύνατο να καλύψει τη διαφορά». Σήμερα, ζει στο Λονδίνο, όπου είναι διευθυντής AI σε μια οικονομική τεχνολογική εταιρεία, τη Finom.
-
Ένας άλλος διευθυντής AI με έδρα τη Μόσχα υποστήριξε την εκτίμηση αυτή, σημειώνοντας ότι η γεωπολιτική απομόνωση της Ρωσίας καθιστά δύσκολη την πρόσβαση σε κεφάλαια για τις τοπικές εταιρείες.
Καθώς η τεχνητή νοημοσύνη αναμορφώνει την παγκόσμια οικονομία, οι χώρες ζητούν τρόπους για να αποκτήσουν τον έλεγχο των υποδομών και των δεδομένων που σχετίζονται με την AI, ώστε να αποφευχθεί η στρατηγική εξάρτηση. Στον στρατιωτικό τομέα, η ετοιμότητα πλέον εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από AI, όπως τα αυτόνομα αμυντικά συστήματα.
Η επιτακτική ανάγκη για τη Μόσχα να αναπτύξει ικανότητες AI είναι δεδομένη, ειδικά εν μέσω της αυξανόμενης έντασης με δυτικές δυνάμεις.
Ο Πούτιν, σε πρόσφατο συνέδριο για την AI, δήλωσε: «Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε την εξάρτηση από ξένες τεχνολογίες, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την εθνική μας κυριαρχία».
Οι ρωσικές αρχές έχουν παραδεχτεί τις ελλείψεις, αλλά επιμένουν ότι τα εγχώρια μοντέλα εξελίσσονται ταχέως και ανταγωνίζονται τα ξένα. Ωστόσο, η πραγματικότητα μπορεί να είναι διαφορετική. Ο Χέρμαν Γκρεφ, διευθύνων σύμβουλος της Sberbank, δήλωσε νωρίτερα φέτος: «Η πλειοψηφία των βιομηχανιών μας απέχει χιλιόμετρα από τον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης».
Σε πρόσφατη τεχνολογική διάσκεψη στη Μόσχα, το πρώτο ανθρωποειδές ρομπότ της χώρας με AI, το AIDOL, παρουσίασε ατυχίες, αποδεικνύοντας τις αδυναμίες που υπάρχουν στον τομέα.
Russia presented its human-like AI robot. It fell down as it walked onto the stage. pic.twitter.com/YAk7w2SsWV
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) November 11, 2025
Προτού μάλιστα ξεκινήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Ρωσία εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από ξενόγλωσσες τεχνολογίες για το σχεδιασμό τσιπ, αποτελώντας κοινή αναγνώριση των περιορισμένων ικανοτήτων της χώρας στην παραγωγή αυτών.
Ύστερα από την απαγόρευση πώλησης υψηλής τεχνολογίας από τις ΗΠΑ, οι ρωσικές αρχές είδαν τις εταιρείες παραγωγής τσιπ της χώρας να αναζητούν λύσεις, στοχεύοντας στην ανάπτυξη τσιπ 28 νανομέτρων έως το 2030.
Καθώς η τεχνολογία UX (user experience) είναι ζωτικής σημασίας για την προσέγγιση χρηστών, η Ρωσία αγωνίζεται να βρει συνεχώς διεξόδους και πρόσβαση σε καινοτομία.
Επιπλέον, η ανακοίνωση του Πούτιν για συνεργασία με την Κίνα σε έρευνα και ανάπτυξη AI αντικατοπτρίζει τη στρατηγική ανάγκη της Ρωσίας να επιστήσει προσοχή στην κινεζική τεχνολογία.
Συνοψίζοντας, το 2021 η Ρωσία εξαρτιόταν για περίπου 22% των GPU και των προηγμένων εξαρτημάτων από την Κίνα και το Χονγκ Κονγκ, με το ποσοστό αυτό να εκτινάσσεται στο 92% το 2022.
Δυστυχώς, η Ρωσία συνεχίζει να χάνει έναν ακόμη βασικό πόρο: τα ταλέντα της. Η φυγή περισσότερων από 100.000 ειδικών στον τομέα της πληροφορικής τον περασμένο χρόνο έχει δημιουργήσει σοβαρές προκλήσεις για την ανάπτυξη του τομέα.
Πηγή: skai.gr
