Η Monsanto αποτελεί μία από τις κορυφαίες εταιρείες παγκοσμίως στον τομέα παραγωγής φυτοφαρμάκων και γενετικά τροποποιημένων σπόρων. Η σημασία και η επιρροή των προϊόντων της είναι τεράστια, καθώς χρησιμοποιούνται ευρέως από αγρότες σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, η εταιρεία έχει βρεθεί στο επίκεντρο πολυσυζητημένων ζητημάτων.
Η Monsanto είναι γνωστή για την παραγωγή του Roundup, ενός από τα πιο διάσημα ζιζανιοκτόνα διεθνώς. Μια μελέτη διάρκειας 25 ετών είχε αρχικά αποδώσει ασφαλή αποτελέσματα αναφέροντας ότι δεν είναι επικίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, αυτή η μελέτη έχει αποσυρθεί λόγω σοβαρών ανησυχιών για την ηθική της εγκυρότητα, με ενδείξεις ότι πιθανώς χειραγωγήθηκε.
Η απόφαση για την απόσυρση ήρθε 8 χρόνια μετά τη δικαστική υπόθεση του 2017, κατά την οποία αποκαλύφθηκε ότι εκπρόσωποι της Monsanto συμμετείχαν στην παράνομη συγγραφή της αξιολόγησης ασφαλείας του Roundup. Σημειώνεται ότι η αξιολόγηση ισχυριζόταν ότι δεν υπήρχαν στοιχεία που να συνδέουν το Roundup με καρκίνο, ενδοκριτικές διαταραχές ή τοξικότητα για τον άνθρωπο. Τα αποτελέσματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν ως βάση σε πλήθος επιστημονικών δημοσιεύσεων, αναφορικά με τη γλυφοσάτη, την δραστική ουσία του ζιζανιοκτόνου.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Regulatory Toxicology and Pharmacology το 2000, ήταν το αποτέλεσμα συνεργασίας των Gary Williams, Robert Kroes και Ian Munro. Η ανακληθείσα μελέτη εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την ασφάλεια του Roundup, ενός από τα πιο εμπορικά επιτυχημένα ζιζανιοκτόνα στον κόσμο.
Η Monsanto παρουσίασε το Roundup το 1974 και το 2018 η Bayer εξαγόρασε τη Monsanto. Η Bayer υποστηρίζει ότι η γλυφοσάτη είναι ασφαλής για χρήση, εφόσον ακολουθούνται οι προβλεπόμενες οδηγίες. Ωστόσο, η αποσυρθείσα μελέτη θέτει σοβαρούς προβληματισμούς για την ακεραιότητα των δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν.
«Η ανάκληση βασίζεται σε ζητήματα που υπονομεύουν την ακαδημαϊκή ακεραιότητα των συμπερασμάτων της», δήλωσε ο συν-αρχισυντάκτης του περιοδικού, Martin van den Berg, σε ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε το Νοέμβριο του 2025. Παρά τις προσπάθειες να επικοινωνήσει με τον Gary Williams, κανένας από τους επιζώντες συγγραφείς δεν απάντησε.
«Η ανάλυση αυτή θεωρείται θεμελιώδης για τον διάλογο γύρω από την καρκινογένεση της γλυφοσάτης και του Roundup», προσέθεσε ο van den Berg.
Η αβεβαιότητα σχετικά με ποια μέρη της μελέτης προήλθαν από υπαλλήλους της Monsanto δημιουργεί αμφιβολίες για την αξιοπιστία των συμπερασμάτων.
Η ανησυχία σχετίζεται επίσης με το γεγονός ότι η επίμαχη μελέτη βασίστηκε σε εσωτερικές, μη δημοσιευμένες, έρευνες της Monsanto και παρέλειψε άλλες σημαντικές, μακροπρόθεσμες μελέτες για τη γλυφοσάτη. Αυτό τις καθιστά ύποπτες.
Η γλυφοσάτη έχει επικρατήσει ως ένα από τα πιο χρησιμοποιούμενα ζιζανιοκτόνα παγκοσμίως, με εφαρμογές τόσο από αγρότες εκτατικής καλλιέργειας όσο και από οικιακούς κηπουρούς.
Προσοχή: Κλήσεις από άγνωστο αριθμό μπορεί να είναι απάτες!
Είναι διαθέσιμη σε συνδυασμό με τις καλλιέργειες Roundup Ready, οι οποίες έχουν τροποποιηθεί γενετικά για να αντέχουν στη γλυφοσάτη. Αυτές περιλαμβάνουν σόγια, καλαμπόκι, και βαμβάκι. Οι επιπτώσεις της μακροχρόνιας έκθεσης στη γλυφοσάτη ανησυχούν τους επιστήμονες, καθώς και για την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων.
Η αποσυρθείσα μελέτη έχει χρησιμοποιηθεί ως βάση σε πάνω από 800 άλλες μελέτες και έχει αναφερθεί σε πολλά άρθρα της Wikipedia, ενώ αυξάνει την καχυποψία αναφορικά με το αν οι πληροφορίες αυτές παρέχονται και σε ερωτήσεις που αφορούν την γεωργία από την τεχνητή νοημοσύνη.
Το 2015, ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο, που ανήκει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η γλυφοσάτη είναι πιθανώς καρκινογόνα ουσία, αναφερόμενος σε μελέτες σε ζώα.
Μέχρι τώρα, η Bayer έχει αποζημιώσει με 10 δισεκατομμύρια δολάρια πολλές αγωγές που σχετίζονται με την πιθανή καρκινογένεση, ενώ περισσότερες από 67.000 υποθέσεις παραμένουν σε εκκρεμότητα.
Η μετάβαση σε βιολογικά προϊόντα είναι ίσως η πιο σίγουρη επιλογή για την υγεία μας. Ένας εξίσου καλός τρόπος είναι να προτιμούμε τοπικούς παραγωγούς και λαϊκές αγορές, όπου οι τροφές προέρχονται από μικρότερες, πιο ελεγχόμενες καλλιέργειες. Αν υπάρχει καλή σχέση με τους παραγωγούς, είναι πιθανό να επιτευχθεί η ποιοτική επιλογή των προϊόντων.
Η επιστημονική εργασία που ανακλήθηκε καθώς και ανακοίνωση αναστολής δημοσιεύθηκαν στο Science.
