Ο συνδυασμός οικονομικής ανάπτυξης και εκπομπών άνθρακα φαίνεται να αλλάζει ριζικά παγκοσμίως, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση που δημοσιεύθηκε με αφορμή τη συμπλήρωση 10 ετών από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, στις 12 Δεκεμβρίου.
Η ανάλυση επισημαίνει την επιτυχία ισχυρών κυβερνητικών πολιτικών για το κλίμα και δείχνει ότι η «αποσύνδεση» μεταξύ εκπομπών άνθρακα και οικονομικής ανάπτυξης έχει επιταχυνθεί από το 2015, ιδιαίτερα σε χώρες του παγκόσμιου Νότου. Οι χώρες αυτές εκπροσωπούν το 92% της παγκόσμιας οικονομίας και έχουν καταφέρει ήδη να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα χωρίς να θυσιάσουν την ανάπτυξή τους, σύμφωνα με την έκθεση της Energy and Climate Intelligence Unit (ECIU).
Με βάση τα δεδομένα του Global Carbon Budget, η «αποσύνδεση» αποτελεί σήμερα κανόνα για τις ανεπτυγμένες οικονομίες, με το 46% του παγκόσμιου ΑΕΠ να προέρχεται από χώρες που πέτυχαν ανάπτυξη μειώνοντας παράλληλα τις εκπομπές τους, όπως η Βραζιλία, η Κολομβία και η Αίγυπτος. Οι πιο ηχηρές περιπτώσεις αποσύνδεσης παρατηρούνται στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νορβηγία και την Ελβετία.
Διαβάστε επίσης: Λούλα ντα Σίλβα: Αποδέσμευση κάθε χώρας από τα ορυκτά καύσιμα σύμφωνα με τους ρυθμούς και τις δυνατότητές της.
Αξιοσημείωτη είναι και η αλλαγή στην Κίνα, τον μεγαλύτερο ρυπαντή παγκοσμίως. Από το 2015 έως το 2023, οι εκπομπές CO₂ στην Κίνα αυξήθηκαν μόλις κατά 24%, ενώ η οικονομία της κατέγραψε αύξηση άνω του 50%. Στους τελευταίους 18 μήνες, οι εκπομπές της έχουν σταθεροποιηθεί και οι αναλυτές εκτιμούν ότι έχουν ήδη κορυφωθεί. Αν η Κίνα παραμείνει σε αυτή τη πορεία, πολλοί πιστεύουν ότι θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες.
Συνολικά, 21 χώρες παρουσίασαν βελτίωση την τελευταία δεκαετία, όπως η Αυστραλία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ιταλία και η Νότια Αφρική. Από την άλλη, πολλές χώρες, όπως η Νέα Ζηλανδία και η Δομινικανή Δημοκρατία, είχαν αποσυνδέσει τις αναπτυξιακές τους διαδικασίες από τα ορυκτά καύσιμα πριν από το 2015, αλλά έχουν έκτοτε ξαναστραφεί προς αυτά.
Η έκθεση επισημαίνει επίσης τη σημασία των διεθνών διαπραγματεύσεων, όπως οι συναντήσεις COP των Ηνωμένων Εθνών, στην προώθηση της ενεργειακής μετάβασης, αν και η πρόοδος μέχρι σήμερα δεν μπορεί να συγκριθεί με τις προκλήσεις που δημιουργεί η ανθρωπογενής υπερθέρμανση του πλανήτη.
Διαβάστε επίσης: Ρεκόρ εκπομπών CO2 το 2025 εξαιτίας της καύσης ορυκτών καυσίμων.
Προγενέστερη ανάλυση της ECIU δείχνει ότι ο ρυθμός αύξησης των ετήσιων εκπομπών CO₂ έχει επιβραδυνθεί στο 1,2% από το 2015, σε σύγκριση με 18,4% την προηγούμενη δεκαετία. Η Συμφωνία του Παρισιού, που υπογράφηκε το 2015 από σχεδόν 200 χώρες, αποσκοπεί στο να περιορίσει την υπερθέρμανση του πλανήτη σε επίπεδα κάτω από 2°C σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Ως αποτέλεσμα, οι προβλέψεις για την παγκόσμια υπερθέρμανση έχουν μειωθεί από τους 4°C στους 2,6°C. Ωστόσο, οι συντάκτες της έκθεσης τονίζουν ότι απαιτείται ταχύτερη δράση την επόμενη δεκαετία για να σταθεροποιηθεί το κλίμα. Με την επιβράδυνση των εκπομπών, πολλοί αναλυτές ελπίζουν ότι η κορύφωσή τους μπορεί να είναι κοντά, ανοίγοντας το δρόμο για τη μείωση και την αποφυγή υπερθέρμανσης μεταξύ 1,5°C και 2°C μέχρι το τέλος του αιώνα.
«Αυτό με γεμίζει αισιοδοξία. Βλέποντας την πρόοδο που έχουμε σημειώσει τα τελευταία 10 χρόνια, είναι προφανές ότι πλησιάζουμε σε μια ιστορική στιγμή όπου οι εκπομπές θα αρχίσουν να μειώνονται», δήλωσε ο Τζον Λανγκ, συγγραφέας της έκθεσης της ECIU.
ΠΗΓΗ: Guardian
