Τους τελευταίους μήνες, παρατηρείται μια προσεκτική, αν και ακόμη σταδιακή, επαναφορά των ναυτιλιακών εταιρειών τακτικών γραμμών μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στη θαλάσσια διαδρομή μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και της Διώρυγας του Σουέζ. Η κατάσταση αυτή είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική μετά από δύο χρόνια αναταραχών και κινδύνων ασφαλείας που προήλθαν από τις επιθέσεις των Χούθι της Υεμένης, οι οποίες είχαν αναγκάσει τις εταιρείες να αλλάξουν πορεία και να προτιμήσουν τον περίπλου της Αφρικής.
Οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου επαναλαμβάνουν «δοκιμαστικά» δρομολόγια, ενισχύοντας τις ελπίδες των φορτωτών για μείωση του μεταφορικού κόστους. Ένα από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα της επιστροφής των containerships είναι η επιτυχής διέλευση του πλοίου Maersk Sebarok μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, έπειτα από σχεδόν δύο χρόνια αποχής.
Η δανική ναυτιλιακή εταιρεία Maersk ανακοίνωσε ότι το πλοίο της διέσχισε με επιτυχία το στενό Bab el-Mandeb, αν και δεν έχει ακόμη σχέδια για την πλήρη επαναλειτουργία της διαδρομής, προσδιορίζοντας το γεγονός ως «σταδιακή προσέγγιση» για την επανέναρξη των ναυτικών δρομολογίων.
Τα σχέδια των ναυτιλιακών εταιρειών
Η γαλλική ναυτιλιακή εταιρεία CMA CGM, η τρίτη μεγαλύτερη στον κόσμο, έχει ήδη πραγματοποιήσει περιορισμένες διαβάσεις στη Διώρυγα του Σουέζ όταν η ασφάλεια το επέτρεπε. Επιπλέον, ανακοίνωσε σχέδια να επαναφέρει την υπηρεσία India-U.S. μέσω της Διώρυγας του Σουέζ στις αρχές του 2026, ενισχύοντας την εικόνα μιας σταδιακής αλλά όχι απότομης επιστροφής στην κανονικότητα για αυτόν τον κρίσιμο θαλάσσιο διάδρομο.
Η γερμανική εταιρεία Hapag-Lloyd, η πέμπτη μεγαλύτερη στον κόσμο, δήλωσε πρόσφατα ότι η επιστροφή των δρομολογίων θα είναι σταδιακή, με μια μεταβατική περίοδο 60-90 ημερών για την προσαρμογή της εφοδιαστικής αλυσίδας και την αποφυγή συμφόρησης στα λιμάνια.
Γενικότερα, οι μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες σχεδιάζουν στρατηγικές για μια πιθανή επιστροφή στη Διώρυγα του Σουέζ, παρά τους κινδύνους ασφαλείας που παραμένουν. Όμως, η πρόσφατη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που επιτεύχθηκε τον Οκτώβριο έχει ενεργοποιήσει κάποιες εταιρείες να διερευνήσουν σχέδια επανέναρξης.
Η παγκόσμια διαθέσιμη χωρητικότητα
Πέρυσι, οι μακρύτερες διαδρομές μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας απορρόφησαν περίπου δύο εκατομμύρια TEU από τη διαθέσιμη παγκόσμια χωρητικότητα, λειτουργώντας ως «φυσικός περιορισμός» των προσφερόμενων χώρων. Αν μεγάλες εταιρείες επιστρέψουν μαζικά στην Ερυθρά Θάλασσα, αυτή η απελευθέρωση χωρητικότητας θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στα ναύλα.
Ήδη, οι μέσες τιμές spot από την Άπω Ανατολή προς τη Βόρεια Ευρώπη, τη Μεσόγειο και την Ανατολική Ακτή ΗΠΑ έχουν μειωθεί πάνω από 50% από την αρχή του έτους. Η Xeneta εκτιμά ότι οι ναύλοι μπορεί να υποχωρήσουν έως και 25% το 2026. Οι ναυτιλιακές εταιρείες ενδέχεται να αναγκαστούν να λάβουν ακραία μέτρα για να σταθεροποιήσουν την αγορά, όπως παροπλισμούς και ακυρώσεις δρομολογίων.
Το σήμα από τους ναυτασφαλιστές
Ένα σημαντικό σήμα για την επιστροφή θα δώσουν οι ναυτασφαλιστές. Το πρόσθετο ασφάλιστρο κινδύνου πολέμου για πλοία στη Θάλασσα Ερυθρά έχει σημειώσει πτώση στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2023, σύμφωνα με τον Marcus Baker, επικεφαλής του τμήματος ναυτιλίας της εταιρείας Marsh. Η τρέχουσα αξία του ασφάλιστρου έχει μειωθεί σε περίπου 0,2% της αξίας του σκάφους.
Ενώ η εκεχειρία δεν θεωρείται επιστροφή στην κανονικότητα, οι ναυλωτές αναζητούν ξανά διαμετακόμιση μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, ευελπιστώντας σε χαμηλότερα κόστη ασφάλισης, αν και οι πλοιοκτήτες απαιτούν ασφάλιστρο λόγω των κινδύνων.
Τα οφέλη για τον Πειραιά και την ελληνική οικονομία
Με την επιστροφή των liners, οι αρμόδιοι του ΟΛΠ και της COSCO βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής, προσβλέποντας σε αύξηση της διακίνησης containers από το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. Οι πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για επιστροφή των liners έως τον προσεχή Απρίλιο, με πιο συγκρατημένες εκτιμήσεις να τοποθετούν την πλήρη επαναφορά τους μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2026.
Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα είχε ως αποτέλεσμα το ελληνικό λιμάνι να χάσει το στρατηγικό του πλεονέκτημα, ταυτόχρονα ενδέχεται να υπάρξει θετική εξέλιξη και για το μεταφορικό κόστος προϊόντων που προορίζονται για τη χώρα μας. Με την αποκατάσταση της ασφάλειας και τη σταδιακή επιστροφή των δρομολογίων, ο Πειραιάς μπορεί να ξανακερδίσει το χαμένο του έδαφος.
