Το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ ενέκρινε την αναγνώριση 19 νέων οικισμών στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, εν μέσω συνεχιζόμενης επέκτασης των ισραηλινών οικισμών. Αυτή η απόφαση εγείρει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις συνθήκες στην περιοχή και τις προοπτικές ειρηνικής λύσης.
Ο υπουργός Οικονομικών, Μπεζαλέλ Σμότριτς, γνωστός για τις ακροδεξιές του απόψεις, δήλωσε ότι η ενέργεια αυτή έχει ως στόχο την παρεμπόδιση ενός παλαιστινιακού κράτους, σε συνεργασία με τον υπουργό Άμυνας, Ισραήλ Κατζ. Αυτές οι δηλώσεις έρχονται σε μία περίοδο έντονης αναταραχής, καθώς οι δραστηριότητες κατασκευής οικισμών ενδέχεται να επιδεινώσουν την ήδη τεταμένη κατάσταση στην περιοχή.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, έχει δηλώσει ότι η «αμείλικτη» επέκταση των οικισμών από το Ισραήλ τροφοδοτεί τις εντάσεις και περιορίζει την πρόσβαση των Παλαιστινίων στη γη, θέτοντας εν αμφιβόλω τη βιωσιμότητα ενός κυρίαρχου παλαιστινιακού κράτους.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι ισραηλινοί εποικισμοί στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη θεωρούνται παράνομοι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Η Σαουδική Αραβία έχει καταδικάσει αυτές τις κινήσεις, ενισχύοντας την διεθνή κριτική προς την κυβέρνηση του Ισραήλ.
Από την αρχή του πολέμου στη Γάζα το 2023, η βία στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη έχει κλιμακωθεί, εντείνοντας τους φόβους ότι η επέκταση των εποικισμών θα εδραιώσει την ισραηλινή κατοχή, υπονομεύοντας έτσι τη λύση των δύο κρατών.
Η λύση αυτή αφορά τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους περιλαμβάνοντας τη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας, με την Ανατολική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα, σύμφωνα με τα όρια προ του πολέμου του 1967.
Από την ανάληψη της εξουσίας το 2022, η ισραηλινή κυβέρνηση έχει αυξήσει δραματικά την έγκριση νέων οικισμών, με συνολικά 69 εγκρίσεις τα τελευταία τρία χρόνια, όπως αναφέρει ο Σμότριτς.
Η πιο πρόσφατη απόφαση έρχεται μετά την ανακοίνωση των Ηνωμένων Εθνών ότι η επέκταση των οικισμών έχει φτάσει στο υψηλότερο σημείο της από το 2017, γεγονός που προκαλεί ανησυχία σε πολλούς παρατηρητές.
Οι εγκρίσεις αυτές περιλαμβάνουν την επανίδρυση δύο οικισμών — Ganim και Kadim — που είχαν κλείσει πριν από σχεδόν 20 χρόνια, προσδιορίζοντας μια ανησυχητική τάση.
Τον Μάιο, είχαν εγκριθεί 22 νέοι οικισμοί στη Δυτική Όχθη, σημειώνοντας την μεγαλύτερη αύξηση σε δεκαετίες.
Επιπλέον, τον Αύγουστο η ισραηλινή κυβέρνηση προχώρησε στην έγκριση κατασκευής περισσότερων από 3.000 κατοικιών στο έργο E1, που συνδέει την Ιερουσαλήμ με τον οικισμό Maale Adumim, μία κίνηση που είχε ανασταλεί για χρόνια λόγω της διεθνούς αντίδρασης.
Καταστροφή της ιδέας του παλαιστινιακού κράτους
Ο Σμότριτς είχε δηλώσει τότε ότι το σχέδιο θα «έθαβε την ιδέα ενός παλαιστινιακού κράτους», αναδεικνύοντας τις προθέσεις της ισραηλινής κυβέρνησης.
Σύμφωνα με την αντι-αποικιακή ομάδα Peace Now, περίπου 700.000 έποικοι ζουν σε 160 εποικισμούς στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, περιοχές που οι Παλαιστίνιοι διεκδικούν για ένα μελλοντικό ανεξάρτητο κράτος.
Η επέκταση των εποικισμών έχει προκάλεσει την οργή των αραβικών κρατών, τα οποία υποστηρίζουν ότι αυτή η πολιτική υπονομεύει τις προοπτικές ειρηνικής λύσης. Υπάρχει επίσης κίνδυνος προσάρτησης της Δυτικής Όχθης.
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, είχε προειδοποιήσει το Ισραήλ εναντίον μιας τέτοιας κίνησης, δηλώνοντας στο περιοδικό TIME ότι μια προσάρτηση θα οδηγούσε στην απώλεια της υποστήριξης των ΗΠΑ.
Τον Σεπτέμβριο, το Ηνωμένο Βασίλειο, μαζί με άλλες χώρες όπως η Αυστραλία και ο Καναδάς, προχώρησε στην αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, μια κίνηση που ενδέχεται να έχει σημαντικές μακροχρόνιες συνέπειες.
Η αντίθεση του Ισραήλ στην αναγνώριση αυτή τονίζεται με δηλώσεις του πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο οποίος έχει δηλώσει ότι ένα παλαιστινιακό κράτος «δεν θα γίνει πραγματικότητα».
