Η πιο κρύα ημέρα Χριστουγέννων των τελευταίων 125 ετών καταγράφηκε στις 25 Δεκεμβρίου 1909. Αυτή η πληροφορία προέρχεται από το ιστορικό κλιματικό σταθμό του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), το οποίο παρακολουθεί τον καιρό της Αθήνας αδιάκοπα από το 1890. Σημειώνεται ότι η ημερομηνία ακολουθεί το Ιουλιανό ημερολόγιο, και κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο που χρησιμοποιούμε σήμερα, αυτό αντιστοιχεί στις 7 Ιανουαρίου 1910.
Το ρεκόρ ψύχους, σύμφωνα με τις καταγραφές, παραμένει αναλλοίωτο ακόμη και αν υπολογίσουμε τη μέση ημερήσια θερμοκρασία για τα Χριστούγεννα του 1909.
Στις 25 Δεκεμβρίου 1909, η μέση θερμοκρασία δεν ξεπέρασε τους 4°C, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας έπεσε στους 2°C. Είναι αξιοσημείωτο ότι, σε μια εποχή όπου η τυπική θερμοκρασία για τον Δεκέμβριο είναι γύρω στους 10°C, η πιθανότητα χιονιού την ημέρα των Χριστουγέννων στην Αθήνα είναι ελάχιστη. Ωστόσο, σύμφωνα με το ClimateHub, έχουν υπάρξει περιπτώσεις χιονόπτωσης τα τελευταία 125 χρόνια, κυρίως κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα.
Ιδιαίτερα ψυχρά ήταν επίσης τα Χριστούγεννα του 1933, 1937, 1953, 1986, 1987 και 1992, με μέση θερμοκρασία γύρω στους 5°C. Σε πολλές περιπτώσεις δεν καταγράφηκε χιονόπτωση στο κέντρο της Αθήνας, αν και ενδέχεται να χιόνισε σε βορειότερες περιοχές του λεκανοπεδίου. Ωστόσο, αξέχαστη παραμένει η νύχτα του 1949, όταν χιόνιζε στην Αθήνα. Χιονοπτώσεις καταγράφονται και άλλες χρονιές μεταξύ 24 και 26 Δεκεμβρίου, όπως το 1903, 1906, 1907, 1913, 1915, 1936, 1948, 1962, 1968, 1991 και 1992. Επίσης, στο διάστημα από 27 Δεκεμβρίου 1941 έως 5 Ιανουαρίου 1942, σημειώθηκαν σφοδρές χιονοπτώσεις με θερμοκρασίες κάτω του μηδενός, προβληματίζοντας τον πληθυσμό της Αθήνας, ο οποίος ήδη αντιμετώπιζε τις συνέπειες της Κατοχής.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η ομάδα του ClimateHub, μέσω σύγχρονων εργαλείων ανάλυσης του παρελθόντος κλίματος, μπορεί να αποτυπώσει τις συνθήκες του καιρού στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου τα Χριστούγεννα της συγκεκριμένης χρονιάς.
Σύμφωνα με δεδομένα από την επαν-ανάλυση του 20ού αιώνα, μια ψυχρή εισβολή κατευθύνθηκε προς το Αιγαίο την 24η Δεκεμβρίου, διατηρώντας χαμηλές θερμοκρασίες σε όλη τη χώρα. Ενδεικτικά, στη Σύρο η μέγιστη θερμοκρασία Χριστουγέννων το 1909 ήταν 9°C, ενώ στη Λαμία δεν ξεπέρασε τους 4°C, με νυχτερινές θερμοκρασίες μέχρι -2°C.
Στον αντίποδα, τα Χριστούγεννα του 2010 θυμίζουν σχεδόν καλοκαιρινές συνθήκες, με μέση ημερήσια θερμοκρασία 17°C και μέγιστη 19°C, ενώ την παραμονή η θερμοκρασία ανέβηκε στους 22°C. Αντίστοιχα, οι θερμοκρασίες αυτές παρατηρούνται και στα Χριστούγεννα του 1995 και του 1927. Υπενθυμίζεται ότι, στις 25 Δεκεμβρίου 1927, ο καιρός βελτιώθηκε δραματικά κατά τη διάρκεια της ημέρας, με αποσπάσματα από εφημερίδες της εποχής να υπογραμμίζουν την κίνηση των ανθρώπων στους δρόμους.
Επισημαίνεται ότι τo ClimateHub λειτουργεί υπό την εποπτεία της ομάδας NOA-ReACT του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ και υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Συνεργασίας της Υπηρεσίας Παρακολούθησης Κλιματικής Αλλαγής Copernicus.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
