Η αναζήτηση για την ιδανική στοματική υγιεινή έχει οδηγήσει πολλές φορές την επιστημονική κοινότητα σε πολύπλοκες χημικές ανακαλύψεις. Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη μας καλεί να στρέψουμε την προσοχή μας πίσω στη φύση και συγκεκριμένα στα υλικά που βρίσκονται στη κουζίνα μας.
Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Herbal Medicine, το εκχύλισμα σκόρδου παρουσιάζει εντυπωσιακές ιδιότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν την κυριαρχία της χλωρεξιδίνης, η οποία επί δεκαετίες έχει καθιερωθεί ως το «χρυσό στάνταρ» στα αντιμικροβιακά στοματικά διαλύματα.
Η αναγκαιότητα για φυσικές εναλλακτικές λύσεις
Η χλωρεξιδίνη θεωρείται επί μακρόν το πιο αξιόπιστο εργαλείο των οδοντιάτρων στη μάχη κατά της πλάκας και της ουλίτιδας. Παρόλο που η αποτελεσματικότητά της είναι αναμφισβήτητη, συνοδεύεται από παρενέργειες, όπως ο χρωματισμός των δοντιών και η αλλοίωση της γεύσης. Ανησυχητική είναι επίσης η αυξανόμενη αντοχή των μικροοργανισμών. Όπως με τα αντιβιοτικά, η επανειλημμένη έκθεση σε χημικές ουσίες μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την «εκπαίδευση» των βακτηρίων ώστε να επιβιώνουν, δυσκολεύοντας τις θεραπείες με την πάροδο του χρόνου.
Στο πλαίσιο αυτό, ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Sharjah στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αποφάσισε να μελετήσει εάν μια αρχαία φυσική θεραπεία μπορεί να σταθεί απέναντι στη σύγχρονη φαρμακολογία.
Η σύγκριση: Σκόρδο έναντι χημικών
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια συστηματική ανασκόπηση πέντε προηγούμενων μελετών που συνέκριναν την αντιμικροβιακή δράση του σκόρδου με αυτή της χλωρεξιδίνης σε ανθρώπους. Εστίασαν την προσοχή τους στο Mutans Streptococci (MS), το βακτήριο που ευθύνεται κυρίως για την τερηδόνα και τη φθορά των δοντιών.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Τα δεδομένα έδειξαν ότι τα στοματικά διαλύματα με βάση το εκχύλισμα σκόρδου ήταν συγκρίσιμα σε αποτελεσματικότητα με τα διαλύματα χλωρεξιδίνης στην ποσοτική μείωση του βακτηριακού φορτίου. Ωστόσο, η δόση έπαιξε καταλυτικό ρόλο.
Ενώ ένα διάλυμα χλωρεξιδίνης 0,2% υπερείχε σε σχέση με ένα διάλυμα σκόρδου 2,5%, η ισορροπία άλλαξε θεαματικά με την αύξηση της συγκέντρωσης σκόρδου. Συγκεκριμένα, το διάλυμα σκόρδου με 3% περιεκτικότητα ξεπέρασε σε αποτελεσματικότητα τον χημικό ανταγωνιστή του, προσφέροντας ισχυρότερη προστασία από τους παθογόνους μικροοργανισμούς.
Το μυστικό της αλλισίνης
Η ευεργετική δύναμη του σκόρδου δεν είναι άγνωστη στην ανθρωπότητα. Από την αρχαία Ρώμη, την Ελλάδα και την Αίγυπτο έως την Κίνα, το σκόρδο έχει χρησιμοποιηθεί ως ένα πολύτιμο φυσικό φάρμακο για χιλιάδες χρόνια. Σύγχρονες επιστημονικές μελέτες εντοπίζουν την αιτία της ισχύος του στο να βρίσκεται στην αλλισίνη.
Η αλλισίνη είναι η ένωση που απελευθερώνεται όταν το σκόρδο τεμαχίζεται ή συνθλίβεται. Εκτός από την χαρακτηριστική έντονη οσμή του, η αλλισίνη έχει την ικανότητα να αναστέλλει την ανάπτυξη βακτηρίων και να μειώνει το κυτταρικό στρες. Αυτή η μηχανιστική δράση καθιστά το σκόρδο έναν φυσικό εξολοθρευτή μικροβίων χωρίς να προκαλεί τις αντοχές που παρατηρούνται με τις συνθετικές ουσίες.
Η τιμή της φυσικής προστασίας
Φυσικά, η υιοθέτηση ενός στοματικού διαλύματος με σκόρδο δεν είναι απλή υπόθεση. Μελέτες έχουν καταγράψει παρενέργειες, οι οποίες, αν και λιγότερο σοβαρές από τον χρωματισμό των δοντιών που προκαλεί η χλωρεξιδίνη, εξακολουθούν να αποθαρρύνουν πολλούς χρήστες.
Η έντονη γεύση, η κακοσμία του στόματος (ειρωνικό για ένα προϊόν στοματικής υγιεινής) και μια αίσθηση καψίματος ή πικάντικης επίγευσης ήταν τα πιο κοινά παράπονα. Το ζητούμενο για τη βιομηχανία είναι να βρει τη χρυσή τομή: πώς να αξιοποιήσει την αντιμικροβιακή δύναμη της αλλισίνης χωρίς ο χρήστης να αποκτήσει μια ανάσα που απομακρύνει τους γύρω του.
Το μέλλον της οδοντιατρικής φροντίδας
Ενώ τα ευρήματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, οι ερευνητές υπογραμμίζουν την ανάγκη για περαιτέρω μελέτες. Οι υπάρχουσες έρευνες βασίστηκαν σε σχετικά μικρά δείγματα πληθυσμού. Για να μπορέσει το εκχύλισμα σκόρδου να προταθεί επίσημα ως κλινική εναλλακτική λύση, είναι απαραίτητες εκτενείς κλινικές δοκιμές με μεγαλύτερη διάρκεια παρακολούθησης.
