Σύμφωνα με νέα μελέτη του Vodafone Institute, οι Έλληνες πολίτες δείχνουν μια ιδιαίτερα θετική στάση προς την δημοκρατία και την αντίληψη του ψηφιακού διαλόγου. Η έρευνα, που διεξήχθη από την Kantar, αναδεικνύει την επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) στη δημοκρατία και την αλήθεια στα μέσα ενημέρωσης.
Ο τίτλος της μελέτης είναι «Η Δημοκρατία στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης», και επικεντρώνεται στις απόψεις περισσότερων από 12.000 πολιτών σε 12 ευρωπαϊκές χώρες για την επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης στη δημοκρατία, την εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ και τη συμμετοχή στα κοινά.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με ανακοίνωση, <bμόνο το 30% των πολιτών αμφισβητεί την αξιοπιστία του περιεχομένου που παράγεται από την Τεχνητή Νοημοσύνη, σε αντίθεση με χώρες όπως η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το ποσοστό αμφισβήτησης φτάνει το 51%. Επιπλέον, το 35% των Ελλήνων δηλώνει ότι συναντά συχνά ψευδείς ειδήσεις (fake news), ποσοστό υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (27%). Οι Έλληνες αποτιμούν τη δημοκρατία ως σημαντική, με το 86% να θεωρεί ότι είναι πολύ ή εξαιρετικά σημαντική για τη ζωή τους, ποσοστό που ξεπερνά τον μέσο ευρωπαϊκό όρο (75%). Ωστόσο, η ικανοποίησή τους από τη λειτουργία της δημοκρατίας παραμένει σε χαμηλά επίπεδα (16%).
Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι η εμπιστοσύνη των Ελλήνων στο κράτος για την προστασία από ενέργειες που υπονομεύουν τη δημοκρατία είναι η χαμηλότερη στην Ευρώπη (17%). Σημαντικό είναι ότι η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη στην αντίληψη ότι ο ψηφιακός διάλογος αποτελεί ευκαιρία, με ποσοστό 74%, έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου του 66%.
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, τα κύρια ευρήματα περιλαμβάνουν:
· Αυξημένη εμπιστοσύνη στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης: Το 53% των Ευρωπαίων θεωρεί ότι η σημασία της δημοσιογραφίας έχει αυξηθεί λόγω των ανησυχιών γύρω από τις ψευδείς ειδήσεις.
· Τα fake news αποτελούν σοβαρή πρόκληση: Περισσότεροι από ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους (27%) αναφέρουν ότι συναντούν συχνά ψευδείς ειδήσεις. Το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 38% για τους νέους, ενώ μειώνεται στο 16% για άτομα άνω των 64 ετών.
· Ανησυχία για χειραγώγηση μέσω social media: Το 50% των ερωτηθέντων χρησιμοποίησε εργαλεία AI όπως το ChatGPT για πολιτικά θέματα, αλλά μόνο το 30% πιστεύει ότι τα οφέλη της AI υπερτερούν των κινδύνων.
· Το 39% θεωρεί την AI απειλή, ενώ το 32% βλέπει περισσότερες ευκαιρίες απ’ ότι κινδύνους. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι το 54% φοβούνται το περιεχόμενο που παράγεται από AI σε προεκλογικές εκστρατείες.
· Οι πολίτες εκτιμούν τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης (45%) και τα εργαλεία ανίχνευσης AI (43%) ως τα πιο σημαντικά μέσα κατά της παραπληροφόρησης.
· Η δημοκρατία έχει μεγάλη σημασία για τους Ευρωπαίους με το 75% να την θεωρεί πολύ ή εξαιρετικά σημαντική, αν και η ικανοποίηση από τη λειτουργία της παραμένει χαμηλή (22%).
Τα υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τις δημοκρατικές διαδικασίες καταγράφονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ τα χαμηλότερα στην Ουγγαρία. Οι πολίτες υποστηρίζουν τη ελευθερία του λόγου, αλλά βάζουν όρια σε ρητορική μίσους και παραπληροφόρηση μέσω AI, υποστηρίζοντας κανονισμούς όπως το Digital Services Act και το AI Act για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων.
Ο Joakim Reiter, Chief External & Corporate Affairs Officer της Vodafone Group, δήλωσε:
«Οι Ευρωπαίοι στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι επιθυμούν ισχυρότερα μέτρα προστασίας από τις ψευδείς ειδήσεις, αναγνωρίζοντας τους κινδύνους που προκύπτουν από την Τεχνητή Νοημοσύνη. Είναι απαραίτητο να εκμεταλλευτούμε τις δυνατότητες της AI προς το συμφέρον των πολιτών, διασφαλίζοντας παράλληλα την εμπιστοσύνη μας στην τεχνολογία αυτή».
