Επιμέλεια: Εβελίνα Δαβάκη
Υπάρχει ένας βραχώδης εξωπλανήτης, τέσσερις φορές μεγαλύτερος από τη Γη, κοντά μας, ο οποίος μπορεί να διαθέτει τις προϋποθέσεις για την ύπαρξη ζωής.
Αυτός ο εξωπλανήτης, γνωστός ως GJ 251 c, βρίσκεται σε απόσταση περίπου 20 ετών φωτός (18,2 για την ακρίβεια) στο αστερισμό των Διδύμων και ενδεχομένως να υποστηρίζει την ύπαρξη υγρού νερού στην επιφάνειά του – κάτι που είναι κρίσιμο για την πιθανότητα ζωής.
Υπερ-Γαία: Μπορεί να είναι το επόμενο σπίτι μας;
Η ανακάλυψη των εξωπλανητών έχει εξελιχθεί ραγδαία από τότε που επιβεβαιώθηκαν οι πρώτοι το 1995. Οι αστρονόμοι βρίσκουν πλανήτες που διαφέρουν σημαντικά από οτιδήποτε έχουμε μέχρι σήμερα εντοπίσει στο ηλιακό μας σύστημα.
Μεταξύ αυτών είναι οι υπερ-Γαίες, πλανήτες βραχώδεις που είναι μεγαλύτεροι από τη Γη, αλλά μικρότεροι από τους γίγαντες του συστήματός μας, όπως ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας.
Η υπερ-Γη GJ 251 c, όπως αναφέρεται στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The Astronomical Journal, είναι ένα από τα πιο ενθαρρυντικά ευρήματα.
«Αναζητούμε τέτοιους πλανήτες γιατί είναι η καλύτερη ευκαιρία μας να εντοπίσουμε ζωή αλλού», αναφέρει ο Suvrath Mahadevan, καθηγητής αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο Penn State.
«Ο εξωπλανήτης βρίσκεται στη “ζώνη Goldilocks”, όπου οι συνθήκες μπορεί να είναι κατάλληλες για την παρουσία υγρού νερού, αν έχει την κατάλληλη ατμόσφαιρα».
Στη φωτογραφία απεικονίζεται η διαφορά μεγέθους μεταξύ μιας υπερ-Γης και του δικού μας πλανήτη. (Credit: NASA/JPL-Caltech/R. Hurt)
Ο Μηχανισμός Εντοπισμού των Εξωπλανητών
Στη Γη, όπου υπάρχει ζωή, το νερό είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της, γεγονός που καθιστά λογικό να αναζητούμε βραχώδεις πλανήτες ενδεχομένως ικανούς να φιλοξενήσουν ζωή.
Το κλειδί είναι να εντοπίσουμε πλανήτες που περιστρέφονται γύρω από το αστέρι τους στη ζώνη «Goldilocks» – ούτε πολύ κοντά, ούτε πολύ μακριά από τον ήλιο, ώστε να είναι δυνατή η ύπαρξη νερού.
Η ανακάλυψη του GJ 251 c προήλθε από 20 χρόνια παρατήρησης του ουρανού, χρησιμοποιώντας το όργανο Habitable-Zone Planet Finder στο τηλεσκόπιο Hobby-Eberly, στο McDonald Observatory του Τέξας.
Αυτό το όργανο αξιοποιεί πρίσματα για τη διαχωριστική ανάλυση του φωτός ενός μακρινού άστρου και κατά την τεχνική της «ακτινικής ταχύτητας», εντοπίζει τις μικροσκοπικές διακυμάνσεις του φωτός, που υποδηλώνουν την ύπαρξη πλανήτη.
«Αυτή η ανακάλυψη εκφράζει τον στόχο μας να αναγνωρίσουμε κόσμους που βρίσκονται σε κατάλληλη θέση για την ύπαρξη νερού στην επιφάνειά τους», προσθέτει ο Mahadevan.
«Αυτή είναι μια υποσχόμενη κατεύθυνση για την αναζήτηση ενδείξεων ζωής στο μέλλον».
Πώς προέκυψε η ανακάλυψη
Η ερευνητική ομάδα αναλύει δεδομένα από τηλεσκόπια σε παγκόσμια κλίμακα για πάνω από 20 χρόνια.
Επικεντρώθηκαν στην ταλάντωση του άστρου GJ 251, που προκαλείται από τον πλανήτη που περιστρέφεται γύρω του.
Χρησιμοποιήθηκαν προηγούμενες μετρήσεις της ταλάντωσης από έναν ήδη γνωστό πλανήτη, τον GJ 251 b, και συνδυάστηκαν με νέα στοιχεία από το Habitable-Zone Planet Finder, αποκαλύπτοντας έτσι την ύπαρξη ενός δεύτερου πιο μεγάλου πλανήτη.
Η επιβεβαίωση προήλθε μέσω του φασματομέτρου NEID, που αναπτύχθηκε από ερευνητές του Penn State και συνδέθηκε με το τηλεσκόπιο στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Kitt Peak στην Αριζόνα.
«Στην αιχμή της τεχνολογίας, χρειαζόμαστε την επόμενη γενιά τηλεσκοπίων για να απεικονίσουμε άμεσα αυτόν τον υποψήφιο πλανήτη», δηλώνει ο Corey Beard, συν-συγγραφέας της μελέτης.
Μια καλλιτεχνική απεικόνιση του εξωπλανήτη GJ 251 C. Πίσω του φαίνεται ο GJ 251 B, που βρίσκεται πλησιέστερα στον ερυθρό νάνο. (Φωτογραφία: University of California Irvine)
Προοπτικές για το μέλλον
Η ομάδα των ερευνητών υπογραμμίζει τις προκλήσεις που παραμένουν στην αναζήτηση εξωπλανητών, και συγκεκριμένα την αναγνώριση των σήματων που προέρχονται από πλανήτες σε τροχιά γύρω από αστέρια.
Για παράδειγμα, οι ηλιακές κηλίδες μπορεί να επηρεάσουν τη μέτρηση της κίνησης ενός πλανήτη, οδηγώντας σε ψευδείς ανακαλύψεις. Ωστόσο, εξελιγμένα υπολογιστικά μοντέλα μπορούν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να αναλύσουν τις παραλλαγές στα σήματα.
«Είναι μια δύσκολη διαδικασία και απαιτεί την προσαρμογή των μεθόδων μελέτης δεδομένων στις ανάγκες κάθε άστρου», επισημαίνει ο Mahadevan.
«Αυτή η ανακάλυψη αναδεικνύει τη δύναμη της συνεργασίας και της διεπιστημονικής προσέγγισης στο Penn State», καταλήγει ο Eric Ford, καθηγητής αστρονομίας και αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο.
«Αν και δεν μπορέσαμε ακόμη να επιβεβαιώσουμε την παρουσία ατμόσφαιρας ή ζωής στον GJ 251 c, ο πλανήτης αυτός αποτελεί έναν υποσχόμενο στόχο για μελλοντική έρευνα», ολοκληρώνει ο Mahadevan.
Με πληροφορίες από BBC και La Repubblica
### Σημειώσεις:
– Η μεταφορά αυτής της πληροφορίας σε διάφορες σελίδες μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της επισκεψιμότητας.
– Χρησιμοποιήθηκαν ενεργά links για την αναφορά σε εξωτερικές πηγές και δεδομένα για να προσφέρουν περισσότερες πληροφορίες και προοπτικές στους αναγνώστες.
– Το κείμενο διατηρεί δημοσιογραφικό ύφος, υπογραμμίζοντας την σημασία της ανακάλυψης με τρόπο που να προσελκύει και το ενδιαφέρον των αναγνωστών.
