Μια πρωτοποριακή ψηφιακή πλατφόρμα με ιστορικά πλημμυρικά δεδομένα για όλη την Ελλάδα έχει δημιουργηθεί από ερευνητική ομάδα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ).
Η νέα πλατφόρμα (https://historicfloods.org) προσφέρει διαδραστικούς χάρτες σε περιβάλλον webGIS, εξασφαλίζοντας ανοιχτή πρόσβαση σε κάθε ενδιαφερόμενο φορέα και φυσικό πρόσωπο.
Αυτή η καινοτόμος πρωτοβουλία βασίζεται σε μια εκτενή βάση δεδομένων, τη διαμόρφωση της οποίας επιβλέπει η καθηγήτρια Νίκη Ευελπίδου (τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος) με τη συμμετοχή και υποστήριξη του καθηγητή Κωνσταντίνου Καρτάλη (τμήμα Φυσικής).
Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΕΚΠΑ, η διαχρονική καταγραφή των πλημμυρών στην Ελλάδα τιμωρείται με τα βασικά τους χαρακτηριστικά, προσφέροντας στην επιστημονική κοινότητα, τους φορείς πολιτικής προστασίας και την κοινωνία των πολιτών μια ολοκληρωμένη εικόνα των ιστορικών και πρόσφατων πλημμυρικών φαινομένων σε εθνικό επίπεδο. Διαβάστε περισσότερα για την πλατφόρμα εδώ.
Δημιουργία Βάσης Γνώσης για Έγκαιρη Προειδοποίηση
Η αποστολή της πλατφόρμας είναι να παρέχει δεδομένα που θα υποστηρίξουν την έγκαιρη προειδοποίηση και την αποτελεσματική διαχείριση των πλημμυρικών κινδύνων.
Σύμφωνα με την ανάλυση, τα στοιχεία αποκαλύπτουν ανησυχητικά στοιχεία: «Ο αριθμός των πλημμυρών στην Ελλάδα έχει αυξηθεί ραγδαία τις τελευταίες δύο δεκαετίες, με το φθινόπωρο να είναι η πιο επικίνδυνη περίοδος. Περισσότερες από τις μισές πλημμύρες (52%) συμβαίνουν τότε, με τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο να συγκεντρώνουν σχεδόν 40% όλων των πλημμυρικών γεγονότων των τελευταίων 130 ετών».
Η έρευνα διαπίστωσε ότι τα πλημμυρικά φαινόμενα συσχετίζονται με τον Τυποποιημένο Δείκτη Κατακρήμνισης και Εξατμισοδιαπνοής (SPEI), αναδεικνύοντας την έκταση των καιρικών φαινομένων που προηγήθηκαν εκτενών περιόδων ξηρασίας. Υπογραμμίζεται ότι ακόμη και μια μεμονωμένη καταιγίδα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές καταστροφές, ιδίως σε ευάλωτες ή πυκνοκατοικημένες περιοχές.
Η ερευνητική ομάδα επισημαίνει την κρίσιμη ανάγκη κατανόησης αυτών των μοτίβων κάθετα, τόσο σε μεγάλες ποτάμιες λεκάνες όσο και σε μικρότερες, στοχεύοντας σε δράσεις πρόληψης και διαχείρισης πλημμυρών στο μέλλον.
Περιοχές Υψηλού Κινδύνου στην Ανατολική Ελλάδα
Η ιστορική καταγραφή πλημμυρών (1886-2022) καταδεικνύει ότι η Ανατολική Ελλάδα πλήττεται συχνότερα από πλημμυρικά φαινόμενα σε σχέση με τη Δυτική Ελλάδα, παρά τις υψηλότερες ετήσιες βροχοπτώσεις στην τελευταία. Αυτή η αντίφαση προκύπτει από την πυκνότητα πληθυσμού σε πεδινές περιοχές, την εκτεταμένη γεωργική δραστηριότητα και τη φυσιογνωμία των υδρολογικών συστημάτων.
Οι ποταμοί Πηνειός, Στρυμόνας, Έβρος και Σπερχειός είναι ιδιαίτερα συνδεδεμένοι με τα πλημμυρικά επεισόδια, καθώς οι γεγονός τους εύκολα οδηγούν σε υπερχειλίσεις. Παράλληλα, οι αιφνίδιες πλημμύρες σε μικρές ορεινές λεκάνες απορροής αποτελούν επίσης σοβαρή απειλή.
Η αναλυτική προσέγγιση με τον δείκτη Getis-Ord Gi αποκαλύπτει συγκεκριμένα «hot spots» πλημμυρικού κινδύνου, επιβεβαιώνοντας τα ιστορικά δεδομένα. Ο τελικός χάρτης πρόβλεψης σαφώς προειδοποιεί ότι πολλές από αυτές τις περιοχές θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο στο μέλλον, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές διαχείρισης.
!function(f,b,e,v,n,t,s)
{if(f.fbq)return;n=f.fbq=function(){n.callMethod?
n.callMethod.apply(n,arguments):n.queue.push(arguments)};if(!f._fbq)f._fbq=n;n.push=n;n.loaded=!0;n.version=’2.0′;n.queue=[];t=b.createElement(e);t.async=!0;t.src=v;s=b.getElementsByTagName(e)[0];s.parentNode.insertBefore(t,s)}(window, document,’script’,’https://connect.facebook.net/en_US/fbevents.js’);
fbq(‘init’, ‘310545344564279’);
fbq(‘track’, ‘PageView’);
