Η απώλεια βάρους μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την υγεία μας, ωστόσο, η γρήγορη και απότομη μείωση του σωματικού βάρους (πάνω από 10% του συνολικού βάρους) μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των οστών. Αντίθετα, η σταδιακή και μέτρια απώλεια βάρους φαίνεται να μην θέτει σε κίνδυνο την οστική υγεία, όπως δείχνουν πολλές επιστημονικές μελέτες.
Αυτό το γεγονός δεν πρέπει να αποτρέψει τους ανθρώπους από το να επιδιώκουν έναν υγιή σωματικό βάρος, ακόμα και όταν αυτό απαιτεί σημαντική απώλεια. Υιοθετώντας μια μειωμένη διατροφική πρόσληψη που παρέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία, σε συνδυασμό με καθημερινές αερόβιες ασκήσεις και ασκήσεις αντίστασης, μπορούμε να προστατέψουμε τα οστά μας και να αποτρέψουμε την οστεοπόρωση, μια επικίνδυνη κατάσταση που πλήττει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους.
«Η υγιής εξέλιξη του σκελετού και του οργανισμού είναι καίριας σημασίας για μια ευχάριστη γήρανση. Με τα περιστατικά παχυσαρκίας να είναι σε ανοδική πορεία, είναι επιτακτικό να διατηρούμε μια φυσιολογική σωματική μάζα από νεαρή ηλικία. Όσοι απομακρύνονται από αυτό το πρότυπο χρειάζονται στρατηγικές αδυνατίσματος που δεν θίγουν την υγεία τους, ώστε να διατηρήσουν γερά οστά και να αποτρέψουν μελλοντικά κατάγματα που θα επηρεάσουν την ποιότητα ζωής τους. Η ασφαλής απώλεια βάρους είναι εφικτή και απαραίτητη, ειδικά για εκείνους που είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι», τονίζει ο Χειρουργός Ορθοπαιδικός, διευθυντής του Τμήματος Επανορθωτικής & Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Ισχίου – Γόνατος της Osteon Orthopedic & Spine Clinic δρ Βασίλειος Σακελλαρίου.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι άτομα με διατροφικές διαταραχές, όπως η νευρική ανορεξία, συχνά εμφανίζουν χαμηλή οστική πυκνότητα και κακή υγεία των οστών. Αθλητές με χαμηλό ΔΜΣ συχνά κατέχουν αντίστοιχες παθήσεις, όπως και άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας που περιορίζουν την κίνηση τους, όπως οι πάσχοντες από αναπηρίες ή χρόνια πνευμονική νόσο.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, η διατήρηση της οστικής μάζας κατά την απώλεια βάρους μπορεί να επιτευχθεί με τη τήρηση της μεσογειακής διατροφής και την άσκηση. Πρόσφατη μελέτη που περιλάμβανε 924 ενήλικες ηλικίας 55-75 ετών, με υπερβολικό βάρος ή παχυσαρκία και τουλάχιστον τρεις συγγενείς ασθένειες του μεταβολικού συνδρόμου, έδειξε ότι ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους που συνδυάζει μεσογειακή διατροφή με σωματική δραστηριότητα προστατεύει την οστική πυκνότητα στις ηλικιωμένες γυναίκες.
Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι η υιοθέτηση της μεσογειακής διατροφής και της σωματικής άσκησης είναι μια ρεαλιστική στρατηγική για να περιορίσουμε τις επιπτώσεις της απώλειας βάρους και της φυσιολογικής γήρανσης της οστικής πυκνότητας.
Στη μελέτη, οι συμμετέχοντες προτρούσαν να αυξήσουν σταδιακά τη σωματική τους δραστηριότητα σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τουλάχιστον 150 λεπτά μετρίως εντατικής άσκησης εβδομαδιαίως. Ειδικότερα, τους ενθάρρυναν να περπατούν τουλάχιστον 45 λεπτά την ημέρα, 6 ημέρες την εβδομάδα, και να κάνουν ασκήσεις ισορροπίας και ευλυγισίας 3 ημέρες την εβδομάδα.
Όταν τα οστά επιβαρύνονται μέσω σωματικής δραστηριότητας, γίνονται πιο ανθεκτικά. Αυτή η αναγκαιότητα ισχύει καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής και είναι ιδιαίτερα σημαντική στους ηλικιωμένους, όπου η απώλεια οστικής μάζας μπορεί να αποτραπεί με τακτική φυσική δραστηριότητα.
«Οι ασκήσεις εναλλαγής έντασης, όπως το τρέξιμο και το τζόκινγκ, καθώς και οι κινήσεις με διαφορετικές κλίσεις, βοηθούν στην ενίσχυση των οστών», τονίζει ο δρ Σακελλαρίου.
Ανάλογα με τη φυσική κατάσταση του κάθε ατόμου, μπορεί να επιλεχθούν ασκήσεις διαφορετικής έντασης, από ήπιες όπως το γρήγορο περπάτημα μέχρι πιο έντονες όπως το μπάσκετ ή το βόλεϊ.
Η ένταση της άσκησης θα πρέπει να αυξάνεται σταδιακά, με στόχο την ενίσχυση της σκελετικής υγείας. Άτομα με περιορισμούς λόγω υγείας μπορούν να εστιάσουν σε ασκήσεις αντίστασης για την ενδυνάμωση των μυών.
Όσο πιο υψηλή είναι η ένταση πρόσκρουσης στο έδαφος, τόσο πιο ευεργετική είναι για τα οστά. Για νέους και υγιείς ανθρώπους, δραστηριότητες υψηλής έντασης είναι κατάλληλες, ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, κυρίως αυτοί με οστεοπόρωση, θα πρέπει να επιλέγουν μέτριας έντασης ασκήσεις για την προστασία τους.
Οι ασκήσεις ισορροπίας είναι επίσης εξαιρετικά χρήσιμες για την πρόληψη πτώσεων, που αποτελούν συχνή αιτία καταγμάτων στους ηλικιωμένους.
«Τα κατάγματα ισχίου είναι συχνά στους ηλικιωμένους και προκύπτουν κατά πλειοψηφία από πτώσεις, ειδικά όταν υπάρχει οστεοπόρωση. Πρόκειται για μια επώδυνη κατάσταση που περιορίζει τη δυνατότητα κίνησης του ατόμου, καθιστώντας την καθημερινή ζωή δύσκολη», επισημαίνει ο ειδικός.
Ορισμένα ήπια κατάγματα μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά με φυσικοθεραπεία, αλλά τα περισσότερα απαιτούν χειρουργική αποκατάσταση. Οι διαθέσιμες διαδικασίες περιλαμβάνουν εσωτερική σταθεροποίηση και αρθροπλαστική, με τη σύγχρονη μέθοδο ψηφιακής πλοήγησης να προσφέρει εξελιγμένες δυνατότητες αποκατάστασης με λιγότερες επιπλοκές και ταχύτερη ανάρρωση», καταλήγει ο δρ Σακελλαρίου.
