Ξεχάστε ό,τι ξέρατε για τους παραδοσιακούς χάρτες. Η δισδιάστατη απεικόνιση τουκόσμου μας, όσο χρήσιμη κι αν ήταν, μόλις απέκτησε νέα διάσταση, όγκο και εκπληκτική λεπτομέρεια.
Μια ομάδα ερευνητών από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου (TUM) έχει δημιουργήσει τον “GlobalBuildingAtlas“, τον πιο πλήρη και λεπτομερή τρισδιάστατο χάρτη που έχει κατασκευαστεί ποτέ, καταγράφοντας 2,75 δισεκατομμύρια κτίρια από άκρη σε άκρη της Γης.
Αυτό το τεχνολογικό επίτευγμα υπερβαίνει κατά πολύ τις δυνατότητες μεγάλων εταιρειών όπως η Google και η Apple, προσφέροντας στην ανθρωπότητα ένα εργαλείο που έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει την αντίληψή μας σχετικά με την αστικοποίηση, την κλιματική αλλαγή και τις κοινωνικές ανισότητες.
Ένας «Άτλαντας» βγαλμένος από το μέλλον
Μέχρι σήμερα, οι πιο προηγμένες βάσεις δεδομένων, όπως αυτή της Microsoft, περιλάμβαναν αποτυπώματα περίπου 1,7 δισεκατομμυρίων κτιρίων. Ο GlobalBuildingAtlas προσθέτει πάνω από ένα δισεκατομμύριο επιπλέον κτίρια, καλύπτοντας περιοχές που ήταν έως τώρα «αόρατες» ή ανεπαρκώς χαρτογραφημένες, όπως συνεχείς εκτάσεις στην Αφρική, τη Νότια Αμερική και αγροτικές περιοχές της Ασίας.
Η ουσιαστική διαφορά δεν έγκειται μόνο στη ποσότητα, αλλά και στην ποιότητα των πληροφοριών. Αυτός ο νέος άτλαντας δεν μας απλώς δείχνει πού βρίσκεται ένα κτίριο, αλλά συμπληρώνει το παζλ με την τρίτη διάσταση: το ύψος και τον όγκο του. Με ανάλυση που φτάνει τα 3×3 μέτρα, οι ερευνητές κατάφεραν να δημιουργήσουν τρισδιάστατα μοντέλα για το 97% των κτιρίων του πλανήτη.
Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη «είδε» τον κόσμο
Οι καθηγήτριες Xiaoxiang Zhu και η ομάδα της στο TUM είναι οι εγκέφαλοι πίσω από αυτό το πρωτοποριακό έργο. Το έργο τους βασίζεται σε έναν συνδυασμό προηγμένων αλγορίθμων μηχανικής μάθησης (Machine Learning) και ενός τεράστιου όγκου δορυφορικών δεδομένων.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν εικόνες από το δορυφορικό σμήνος PlanetScope, χρονολογημένες από το 2019, και εκπαίδευσαν την τεχνητή νοημοσύνη να «διαβάζει» σκιές και περιγράμματα. Για την ακρίβεια στην εκτίμηση του ύψους, το σύστημα «διδάχθηκε» χρησιμοποιώντας δεδομένα από λέιζερ (LiDAR) και άλλες ακριβείς μετρήσεις. Το αποτέλεσμα είναι ένας χάρτης που, αν και δεν αποτυπώνει αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες όπως παράθυρα ή πόρτες, αποτυπώνει με εντυπωσιακή ακρίβεια τον όγκο και τη μορφή του κάθε κτιρίου.
Πέρα από τους Χάρτες: Ένα εργαλείο για την κοινωνία και το κλίμα
Η πραγματική αξία του GlobalBuildingAtlas εκτείνεται πολύ πέρα από την απλή πλοήγηση. Όπως αναφέρει η καθηγήτρια Zhu, «Η τρισδιάστατη πληροφορία προσφέρει μια πολύ πιο ακριβή εικόνα της αστικοποίησης και της φτώχειας σε σχέση με τους παραδοσιακούς δισδιάστατους χάρτες».
Ένας επαναστατικός δείκτης εισάγεται σε αυτή τη συζήτηση: ο «Όγκος Κτιρίου κατά Κεφαλήν» (Building Volume per Capita). Αντί να μετράμε απλώς την επιφάνεια που καταλαμβάνει μια πόλη, μπορούμε πλέον να εκτιμήσουμε τον συνολικό κτιριακό όγκο σε σχέση με τον πληθυσμό. Αυτό αποκαλύπτει με μαθηματική ακριβή τις κοινωνικές ανισότητες, επιτρέποντας στους φορείς χάραξης πολιτικής να εστιάσουν στις αναγκαίες παρεμβάσεις για βιώσιμη ανάπτυξη.
Σύμμαχος στην αντιμετώπιση της Κλιματικής Κρίσης
Με την κλιματική αλλαγή να απειλεί τις πόλεις μας, τα δεδομένα αυτά γίνονται ανεκτίμητα. Ο ακριβής υπολογισμός του όγκου των κτιρίων έχει καθοριστική σημασία για:
- Ενεργειακή Μοντελοποίηση: Εκτίμηση των αναγκών θέρμανσης και ψύξης σε γειτονιά ή πόλη.
- Διαχείριση Καταστροφών: Πρόβλεψη ζημιών από σεισμούς, πλημμύρες ή ακραία καιρικά φαινόμενα.
- Αστικός Σχεδιασμός: Δημιουργία πιο ανθεκτικών πόλεων, με σωστή κατανομή υπηρεσιών όπως νοσοκομεία και σχολεία, βάσει του πραγματικού πληθυσμιακού φόρτου.
Το μέλλον είναι ανοιχτό
Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία της ανακοίνωσης είναι ότι ο GlobalBuildingAtlas είναι διαθέσιμος στο κοινό. Σε αντίθεση με τα κλειστά οικοσυστήματα των τεχνολογικών κολοσσών, η ομάδα του TUM προσφέρει τα δεδομένα ελεύθερα για ερευνητές, κυβερνητικές αρχές και οργανισμούς.
Φυσικά, το σύστημα δεν είναι τέλειο. Οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι υπάρχει περιθώριο για βελτίωση, ιδιαίτερα στην εκτίμηση του ύψους κτιρίων όπως οι ουρανοξύστες και σε ορισμένες περιοχές με ελλιπή δεδομένα.
