«Ανατρεπτικές αλλαγές στη στάθμη της θάλασσας: Τι κρύβεται πίσω από την παράξενη συμπεριφορά αυτού του ωκεανού;»

Η επιφάνεια του ωκεανού δεν είναι επίπεδη, αλλά παρουσιάζει ανισότητες. Οι θάλασσες συσσωρεύονται σε συγκεκριμένα σημεία, είτε λόγω ανέμων είτε εξαιτίας της βαρύτητας που τις τραβά προς μεγάλες μάζες, όπως οι πάγοι. Στο δυτικό άκρο των ωκεανών, τα γρήγορα ρεύματα επιφάνειας, που μεταφέρουν θερμό νερό, κατευθύνονται προς τους πόλους, δημιουργώντας κλίσεις στην επιφάνεια του νερού.

Οι θαλάσσιες επιφάνειες είναι ανέκαθεν άνισες και αυτή η ανισότητα μεταβάλλεται συνεχώς. Χάρτες νέων αλλαγών αποκαλύπτουν περίπλοκα μοτίβα υδάτινων λόφων και κοιλάδων, εστιάζοντας σε ένα εντυπωσιακό φαινόμενο: στα ανοικτά των ακτών της Ιαπωνίας, μια περιοχή ανεβαίνει κατά περίπου μία ίντσα ετησίως, ενώ σε γειτονική τοποθεσία η στάθμη μειώνεται πιο γρήγορα.

Το ρεύμα Κουρόσιο

Αυτές οι μεταβολές συνδέονται με τη μετακίνηση του Κουρόσιο, ή αλλιώς «Μαύρο Ρεύμα». Η πρόσφατη μετατόπισή του έχει προκαλέσει ρεκόρ θερμοκρασιών στη θάλασσα και έχει αναστατώσει την αλιεία, βασικό στοιχείο της ιαπωνικής κουλτούρας. Οι επιστήμονες παρατηρούν ότι τα θερμά νερά συντελούν σε κύματα καύσωνα στην ξηρά και προκαλούν ακραίες βροχοπτώσεις.

Το ρεύμα Κουρόσιο μεταφέρει περισσότερο από 200 φορές την ποσότητα νερού του Αμαζονίου και κατευθύνεται βόρεια από τον Ισημερινό, καμπυλώνοντας κανονικά ανατολικά γύρω από τη χερσόνησο Μπόσο κοντά στο Τόκιο. Στην ανοιχτή Θάλασσα του Ειρηνικού, ονομάζεται Κουρόσιο Extension. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, το ρεύμα αυτό παρουσιάζει πρωτοφανείς αποκλίσεις, με τη βόρεια άκρη του να μετακινείται έως και 480 χιλιόμετρα βόρεια, προκαλώντας αυξημένες θερμοκρασίες.

Ο Shusaku Sugimoto, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Tohoku και επικεφαλής σχετικής μελέτης, δήλωσε στο CNN: «Η θερμοκρασία στην ακτή Σανρικού αυξήθηκε κατά 6 βαθμούς Κελσίου και παρέμεινε υψηλή για δύο χρόνια – κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί».

Αυτές οι αλλαγές επηρεάζουν άμεσα την αλιεία. Το μεγάλο κύμα του Κουρόσιο, που ξεκίνησε το 2017 και κράτησε σχεδόν οκτώ χρόνια, έχει μεταφέρει θερμά νερά μακριά από τη νότια Ιαπωνία, αλλοιώνοντας τις πληθυσμιακές κατανομές ψαριών. Αντικαταστάθηκαν παραδοσιακά είδη, όπως οι αντζούγιες, από σαρδέλες που ευνοούνται από τις θερμότερες θερμοκρασίες.

Θερμά νερά, αυξημένη στάθμη και αλλαγές στη ζωή των ψαράδων

Η επίδραση του ρεύματος Κουρόσιο δεν περιορίζεται μόνο στη θερμοκρασία. Η στάθμη της θάλασσας μπορεί να διαφέρει κατά πάνω από μισό μέτρο ανάμεσα σε διαφορετικές πλευρές του ρεύματος. Όταν ο μεγάλος κυματισμός συνέβη κοντά στη Χονσού, η αυξημένη στάθμη της θάλασσας ενίσχυσε τη ζημιά από τον τυφώνα Lan στη Σιζουόκα.

Αυτές οι αλλαγές θέτουν σε κίνδυνο την παραδοσιακή ιαπωνική αλιεία και τη διατροφική κουλτούρα. Στην περιοχή Μιέ, η αλιεία σαρδέλας έχει μειωθεί κατά 70-80%, ενώ στο βορρά, η μετακίνηση του Κουρόσιο έχει επηρεάσει την παραγωγή Κόμπου, του βασικού συστατικού που χρησιμοποιείται στη σούπα Dashi. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι οι συνέπειες μπορεί να διαρκέσουν, και η κατανόηση αυτών των φαινομένων είναι σημαντική για την πρόβλεψη της συμπεριφοράς των ωκεανών στον επόμενο αιώνα.

Ο Bo Qiu, ειδικός στο ρεύμα Κουρόσιο από το Πανεπιστήμιο της Χαβάης, τόνισε: «Η ένταση αυτών των φαινομένων πιθανώς θα αυξάνεται και δεν μπορούμε να προβλέψουμε ακριβώς τις μελλοντικές μεταβολές».