Στο πρόσφατο 18ο Πανελλήνιο Συνέδριο Διατροφής & Διαιτολογίας, που διεξήχθη στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών από 4 έως 6 Δεκεμβρίου 2025, παρουσιάστηκαν ανατρεπτικά επιστημονικά ευρήματα που αναθεωρούν την αντίληψή μας γύρω από τα γλυκαντικά και τη γλυκιά γεύση. Δύο εκτενείς ευρωπαϊκές έρευνες παρέχουν νέα δεδομένα σχετικά με τη χρήση ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών και τη σχέση μας με τα γλυκά.
SWEET: Η επανάσταση στη διαχείριση βάρους
Η πρώτη από αυτές, η SWEET, χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εξετάζει τη δυνατότητα των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών να συμβάλλουν στη διατήρηση του σωματικού βάρους μετά από μια δίαιτα. Το δείγμα περιλάμβανε 341 ενήλικες με υπέρβαρο ή παχυσαρκία από τέσσερις χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.Μετά από απώλεια ελέγχου περίπου 10% του σωματικού τους βάρους σε 2 μήνες, οι συμμετέχοντες ακολούθησαν μια διατροφή χαμηλών σακχάρων και χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: μία που χρησιμοποιούσε γλυκαντικά και μία που δεν έτρωγε γλυκαντικά.
Μετά από έναν χρόνο, τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: η ομάδα που κατανάλωσε γλυκαντικά διατήρησε μεγαλύτερη απώλεια βάρους (περίπου 1,6 κιλά περισσότερα) και παρουσίασε λιγότερη επιθυμία για γλυκά, χωρίς να παρατηρηθούν διαφορές στους δείκτες καρδιομεταβολικής υγείας μεταξύ των ομάδων. Αυτό επιβεβαιώνει την ασφάλεια των γλυκαντικών στην καθημερινή κατανάλωση.
Η Δρ. Anne Raben, συντονίστρια της μελέτης και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, δήλωσε: «Αυτά τα ευρήματα καταδεικνύουν ότι τα γλυκαντικά μπορούν να είναι χρήσιμα στη διαχείριση του βάρους, όταν ενσωματώνονται σε μια ισορροπημένη διατροφή. Αξιοσημείωτο είναι ότι διευκολύνουν τη διατήρηση του χαμένου βάρους, ένα δύσκολο σημείο για πολλούς που προσπαθούν να ελέγξουν το βάρος τους μακροπρόθεσμα.».
Sweet Tooth: Η γλυκιά γεύση δεν μας «εκπαιδεύει»
Η δεύτερη μελέτη, γνωστή ως Sweet Tooth, ασχολήθηκε με την επιρροή της γλυκιάς γεύσης στις διατροφικές μας προτιμήσεις. Η τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη διάρκειας έξι μηνών περιλάμβανε 180 υγιείς ενήλικες, που χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: χαμηλής, κανονικής και υψηλής κατανάλωσης γλυκών τροφίμων.
Τα αποτελέσματα ανέτρεψαν την κοινή πεποίθηση ότι η μείωση της γλυκιάς γεύσης οδηγεί σε λιγότερη επιθυμία για γλυκά. Δεν παρατηρήθηκαν διαφορές τις γευστικές προτιμήσεις ή την πρόσληψη θερμίδων. Μάλιστα, οι συμμετέχοντες επανήλθαν στις αρχικές τους διατροφικές συνήθειες, αποδεικνύοντας ότι η γλυκιά γεύση δεν επηρεάζει τις προτιμήσεις τους σε βάθος χρόνου.
Η Δρ. Katherine Appleton, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Bournemouth και μέλος της ερευνητικής ομάδας, τόνισε: «Η μελέτη μας δείχνει ότι η παρακολούθηση μιας διατροφής περιορισμένης σε γλυκά για έξι μήνες δεν έχει καμία αρνητική επίδραση στην προτίμηση για γλυκιά γεύση ή στη συνολική πρόσληψη τροφής. Επιπλέον, οι συμβουλές για τη μείωση του σωματικού βάρους πρέπει να εστιάζουν στη ζάχαρη και όχι γενικά στη γλυκιά γεύση.».
Εγκεκριμένη ασφάλεια των γλυκαντικών στην Ευρώπη
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, συζητήθηκε εκτενώς το ζήτημα της ασφάλειας των γλυκαντικών. Η Βίκυ Πυρογιάννη, Διευθύντρια Διατροφικής Επιστήμης στην Διεθνή Ένωση Γλυκαντικών, επισήμανε: «Όλα τα γλυκαντικά που κυκλοφορούν στην Ευρώπη έχουν υποβληθεί σε αυστηρές αξιολογήσεις από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA). Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της EFSA.».
Σημασία των νέων ευρημάτων
Τα ευρήματα αυτών των δύο μελετών και της επαναξιολόγησης καθορίζουν έναν πιο καθαρό ρόλο για τα γλυκαντικά στη διατροφή:
- Μπορούν να συνεισφέρουν στη διατήρηση βάρους.
- Είναι ασφαλή σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές κανονιστικές αρχές.
- Η γλυκιά γεύση δεν μας κατευθύνει στην υπερκατανάλωση γλυκών.
Κατά συνέπεια, η επιστημονική κοινότητα καλεί σε μείωση της ζάχαρης χωρίς να αποκλείει τη γλυκιά γεύση. Αυτή η προσέγγιση προάγει την απόλαυση με μέτρο και δίχως απαγορεύσεις.
