Για πολλούς ανθρώπους, η επίσκεψη στον οδοντίατρο μπορεί να είναι μια τρομακτική εμπειρία. Αυτή η συναισθηματική αντίδραση έχει ονομαστεί οδοντοφοβία και οι λόγοι πίσω από αυτήν είναι διάφοροι. Ωστόσο, ένας από τους πιο ενοχλητικούς παράγοντες είναι αναμφίβολα ο διαπεραστικός, μεταλλικός ήχος του οδοντιατρικού τροχού. Μια ομάδα Ιαπώνων ερευνητών αναλαμβάνει τη δύσκολη αποστολή να αντιμετωπίσει αυτόν τον ηχητικό εφιάλτη χρησιμοποιώντας σύγχρονα εργαλεία αεροδυναμικής.
Η ηγέτης αυτής της καινοτόμου έρευνας είναι η Tomomi Yamada, οδοντίατρος και ερευνήτρια στη Μεταπτυχιακή Σχολή Οδοντιατρικής του Πανεπιστημίου Οσάκα. Η Yamada, αναγνωρίζοντας την έλλειψη επιστημονικής προσέγγισης στο θέμα του ήχου του τροχού, αποφάσισε να στρέψει την προσοχή της στην υψηλή συχνότητα που παράγει, η οποία έχει παραμείνει σχεδόν αμετάβλητη εδώ και δεκαετίες, ενώ είναι σημαντικός παράγοντας άγχους για τους ασθενείς.
Στο πρόσφατο συνέδριο της Αμερικανικής και Ιαπωνικής Ακουστικής Εταιρείας, η Yamada παρουσίασε τα ευρήματά της, εξηγώντας ότι η ομάδα της χρησιμοποίησε έναν υπερυπολογιστή για να προσομοιώσει την κίνηση του αέρα γύρω από τον τροχό. Αυτή η υπερσύγχρονη τεχνική, γνωστή ως αεροακουστική προσομοίωση, επιτρέπει στους ερευνητές να «βλέπουν» την προέλευση του ήχου, γεγονός που είναι εξαιρετικά δύσκολο, καθώς ο τροχός μπορεί να περιστρέφεται με ταχύτητες μέχρι και 320.000 στροφές το λεπτό.
Ένα από τα κυριότερα ευρήματα της μελέτης είναι ότι η απλή μείωση της έντασης του ήχου δεν είναι αρκετή. Η ποιότητα του ήχου παίζει επίσης κρίσιμο ρόλο. Η Yamada επισημαίνει ότι ένας τροχός που φαίνεται λιγότερο «αιχμηρός» ή λιγότερο μεταλλικός μπορεί να είναι πιο ανεκτός για τους ασθενείς, ακόμη και αν δεν είναι απαραίτητα πιο ήσυχος. Αυτό υποδεικνύει ότι η αντίληψη του ήχου επηρεάζεται όχι μόνο από την ένταση, αλλά και από τη χαρακτηριστική του ποιότητα.
Για να προχωρήσουν, οι ερευνητές διεξήγαγαν ψυχοακουστικά πειράματα με ενήλικες και παιδιά, αποκαλύπτοντας πως τα παιδιά ακούνε τον τροχό ως πολύ πιο δυνατό και ενοχλητικό σε σχέση με τους ενήλικες. Αυτή η διαφορά μπορεί να αποδοθεί στη βιολογία: οι συχνότητες του τροχού φτάνουν έως και τα 20 kHz, ένα εύρος στο οποίο τα μικρότερα παιδιά διατηρούν υψηλότερη ευαισθησία. Έτσι, η αντίδραση πανικού τους δεν είναι απλώς μία υπερβολή, αλλά μια πραγματική εμπειρία.
Η Yamada υπογραμμίζει ότι, σε αντίθεση με την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι ο φόβος των παιδιών είναι αποκλειστικά ψυχολογικός, υπάρχει μια ισχυρή φυσιολογική βάση. Το άγχος δεν είναι προϊόν φαντασίας, αλλά αποτέλεσμα ακριβούς ακουστικής αντίληψης, γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει πολλές «δραματικές» καταστάσεις στην αίθουσα αναμονής του οδοντιατρείου.
Η επόμενη φάση της έρευνας επικεντρώνεται στον επανασχεδιασμό του τροχού, εξετάζοντας την ποιότητα των λεπίδων και τη ροή του αέρα. Σκοπός είναι να ελαχιστοποιηθούν οι δίνες που προκαλούν τον ενοχλητικό ήχο, χωρίς να θυσιάζεται η απόδοση του εργαλείου. Ωστόσο, αυτή είναι μια απαιτητική διαδικασία, καθώς ένας πιο αθόρυβος τροχός που δεν προσφέρει την απαραίτητη ακρίβεια δεν θα γίνει αποδεκτός από την οδοντιατρική κοινότητα.
Η Yamada εκφράζει την ελπίδα ότι μέσω συνεργασιών μεταξύ ακαδημαϊκού και βιομηχανικού τομέα, το έργο αυτό θα κινηθεί προς την κατεύθυνση της εμπορικής αξιοποίησης. Μέχρι τότε, προαπαιτούμενες είναι οι εκτενείς δοκιμές αντοχής και η συμμόρφωση με ρυθμιστικά πρότυπα. Αν όλα πάνε καλά, οι οδοντίατροι του μέλλοντος μπορεί να έχουν στη διάθεσή τους τροχούς που δεν προξενούν τον ίδιο πανικό στους ασθενείς.
