Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα το πρώτο Ευρωπαϊκό σχέδιο που στοχεύει στην παροχή πρόσβασης στους πολίτες σε «οικονομικά προσιτή, βιώσιμη και υψηλής ποιότητας στέγη». Αυτή η πρωτοβουλία αναγνωρίζει τη σοβαρότητα του ζητήματος που επηρεάζει εκατομμύρια ευρωπαίους πολίτες.
«Με την μέση αύξηση των τιμών των κατοικιών να ξεπερνά το 60% και των ενοικίων το 20% τα τελευταία δέκα χρόνια, εκατομμύρια Ευρωπαίοι δυσκολεύονται να βρουν ένα οικονομικά προσιτό σπίτι. Αυτή η στεγαστική κρίση επηρεάζει την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, την πρόσβαση στην εκπαίδευση και τη δημιουργία οικογενειών, παρεμποδίζοντας την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της ΕΕ και τη κοινωνική συνοχή.» σημειώνεται στην επίσημη ανακοίνωση.
Το σχέδιο δίνει έμφαση στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών, την τόνωση επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, την αντιμετώπιση των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων στις κρίσιμες περιοχές, καθώς και στην υποστήριξη εκείνων που πλήττονται περισσότερο από τη στεγαστική κρίση.
Τα Προτεινόμενα Μέτρα
Το σχέδιο περιλαμβάνει μέτρα που αποσκοπούν στην ανάπτυξη ενός «παραγωγικού και καινοτόμου τομέα κατασκευών» που θα επιλύσουν την αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης κατοικιών μέσω της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Κατασκευή Κατοικιών, όπως επισημαίνεται από την Κομισιόν. Ωστόσο, περιλαμβάνει επίσης τη Σύσταση του Συμβουλίου για το Νέο Ευρωπαϊκό Bauhaus (NEB), που έχει στόχο την αισθητική και βιωσιμότητα των κατοικιών.
«Οι αναθεωρημένοι κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη να υποστηρίξουν την ανάπτυξη οικονομικά προσιτών κατοικιών. Η Επιτροπή σχεδιάζει να συνεργαστεί με εθνικές και τοπικές αρχές για την απλούστευση των διαδικασιών που περιορίζουν την προσφορά στέγης, επικεντρωμένη στον σχεδιασμό και την αδειοδότηση. Παράλληλα, νέα νομοθεσία για βραχυπρόθεσμες μισθώσεις θα υποστηρίξει περιοχές με υψηλή στεγαστική πίεση.»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει μέχρι στιγμής κινητοποιήσει επενδύσεις ύψους 43 δισ. ευρώ για τη στέγαση και θα συνεχίσει σε αυτό το πλαίσιο με τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ. Επίσης, αναπτύσσει ένα νέο Πανευρωπαϊκή Πλατφόρμα Επενδύσεων, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και άλλους φορείς.
Επικεντρώνοντας τις προσπάθειές της στις υποκείμενες αιτίες της κρίσης, η Επιτροπή φιλοδοξεί να βοηθήσει νεαρά άτομα, φοιτητές, εργαζόμενους στον τομέα των βασικών υπηρεσιών, κ.α. με νέες επενδύσεις σε φοιτητικές και κοινωνικές κατοικίες καθώς και τη στήριξη των κρατών μελών για την υλοποίηση λύσεων για τους άστεγους, βασισμένες στις αρχές «Πρώτα η Στέγαση».
Η Συμβολή της ΕΕ στη Στήριξη Προσβάσιμης Στέγης
Σύμφωνα με τον τρέχοντα προϋπολογισμό [2021-2027](https://europa.eu/youreurope/citizens/residence/eu-citizens-rights/index_el.htm), η ΕΕ προγραμματίζει χρηματοδοτήσεις για ανακαινίσεις και νέες κατασκευές κατοικιών. Μέχρι στιγμής, έχουν κινητοποιηθεί τουλάχιστον 43 δισ. ευρώ για έργα σχετιζόμενα με τη στέγαση:
Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας παρέχει 19,6 δισ. ευρώ (6,3 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 13,3 δισ. ευρώ σε δάνεια) για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στη στέγαση. Αντίστοιχα, σύμφωνα με την Πολιτική Συνοχής, έχουν προγραμματιστεί 10,4 δισ. ευρώ για την ενεργειακή απόδοση και κοινωνική στέγαση, ενώ το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+) χρηματοδοτεί επίσης σχετικές δραστηριότητες ύψους 4,4 δισ. ευρώ.
Το Ταμείο InvestEU ενθαρρύνει δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις μέσω κρατικών εγγυήσεων (7 δισ. ευρώ που έχουν κινητοποιηθεί), ενώ το πρόγραμμα LIFE υποστηρίζει προγράμματα που σχετίζονται με την αξιοποίηση της αγοράς και την ανάπτυξη αναφορικά με τη στέγαση. Το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» έχει επενδύσει 540 εκατ. ευρώ για έρευνα και καινοτομία.
Η Επιτροπή σχεδιάζει να κινητοποιήσει επιπλέον 10 δισ. ευρώ το 2026 και το 2027 μέσω του InvestEU, παράλληλα με κυβερνητικές προτάσεις και ανακατανομές κεφαλαίων για την ενίσχυση της στέγασης.
Διπλασιασμός Χρηματοδότησης από τον Όμιλο ΕΤΕπ
Στο νέο σχέδιο της Κομισιόν, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) προγραμματίζει να διπλασιάσει τη χρηματοδότησή της για την προσιτή στέγαση, φτάνοντας τα 6 δισ. ευρώ έως το 2026.
Η χρηματοδότηση αυτή θα επικεντρωθεί σε καινοτόμες λύσεις, ανακαινίσεις και νέες κατασκευές. «Ενισχύουμε τις επενδύσεις στον τομέα της στέγασης, με στόχο να υποστηρίξουμε έργα καινοτομίας και ανακαίνισης σε όλη την ΕΕ.» δήλωσε η πρόεδρος του ομίλου Nadia Calviño.
Οι πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν:
- Housing TechEU: 400 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση καινοτόμων τεχνολογιών και σύγχρονων μεθόδων κατασκευής.
- Πανευρωπαϊκή Επενδυτική Πλατφόρμα: Συνεργασία με εθνικές τράπεζες για τη σύνδεση επενδυτών με έργα προσιτής στέγης.
- Μοχλευση πόρων: Συνεργασία με δημόσιες και ιδιωτικές οντότητες για την κινητοποίηση κεφαλαίων.
- Καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία: Συνδυασμός επιχορηγήσεων και δανείων για υποστήριξη νέων επενδύσεων.
- Μελέτη φοιτητικής στέγασης: Ανάλυση υποδομών φοιτητικής κατοικίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
«Το Σχέδιο Προσιτής Στέγασης είναι ένα σημείο καμπής. Ο Όμιλος ΕΤΕπ είναι έτοιμος να υποστηρίξει τα κράτη μέλη με χρηματοδότηση και καινοτομία.» δήλωσε ο αντιπρόεδρος Ιωάννης Τσακίρης.
Σχέδιο Δράσης της ΕΤΕπ για την Προσιτή Στέγαση
Η ΕΤΕπ έχει ήδη εφαρμόσει Σχέδιο Δράσης για την Προσιτή Στέγαση, στοχεύοντας σε:
- Χρηματοδότηση άνω των 4 δισ. ευρώ το 2025.
- Επίτευξη 6 δισ. ευρώ σε στεγαστικά δάνεια το 2026.
Το σχέδιο στηρίζεται σε τρεις πυλώνες:
- Καινοτομία με έμφαση σε νέες τεχνολογίες.
- Ανακαίνιση για ενεργειακή αναβάθμιση.
- Νέες κατασκευές σε συνεργασία με τοπικούς φορείς.
Υποστήριξη Τοπικών Φορέων
Για ευκολότερη πρόσβαση στη χρηματοδότηση, ο Όμιλος ΕΤΕπ έχει αναπτύξει την ψηφιακή πλατφόρμα «More homes. Better homes», που συνδέει δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς με εργαλεία χρηματοδότησης. Αυτή η πρωτοβουλία έχει επισημανθεί ως το πρώτο βήμα για τη δημιουργία μιας Πανευρωπαϊκής Επενδυτικής Πλατφόρμας.
