Καθώς οι Χριστουγεννιάτικες γιορτές πλησιάζουν, οι διαδικτυακές αγορές φτάνουν σε κορύφωση, και οι κυβερνοεγκληματίες ετοιμάζονται να εκμεταλλευτούν την κατάσταση. Από υποτιθέμενες σούπερ προσφορές και πλαστές παραδόσεις μέχρι ανυπόστατες φιλανθρωπίες, οι απάτες στο διαδίκτυο σημειώνουν σαφή αύξηση κατά την εορταστική περίοδο.
Σύμφωνα με την παγκόσμια εταιρεία ψηφιακής ασφάλειας ESET, η φετινή εορταστική περίοδος φέρνει μαζί της νέες προκλήσεις: τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης σε απάτες, καθιστώντας τις πιο εύκολες στην παραγωγή αλλά και πιο δύσκολες στον εντοπισμό από τους χρήστες.
Ιδιαίτερα ευάλωτοι είναι οι χρήστες Android και γενικότερα οι κάτοχοι smartphone, οι οποίοι οφείλουν να είναι πιο προσεκτικοί από ποτέ.
Τα δεδομένα είναι ανησυχητικά. Σύμφωνα με την έκθεση Global State of Scams 2025, το 57% των ενηλίκων διεθνώς πέφτει θύμα τουλάχιστον μίας απάτης κάθε χρόνο, με σχεδόν έναν στους τέσσερις (23%) να χάνει τελικά χρήματα.
Οι διαδικτυακές αγορές είναι στην κορυφή της λίστας, επηρεάζοντας το 54% των χρηστών, ενώ ακολουθούν απάτες με «απρόσμενα χρηματικά κέρδη» -π.χ. ψεύτικα έπαθλα ή ανύπαρκτες κληρονομιές- με θεαματικό ποσοστό που φτάνει το 48%. Ταυτόχρονα, το 42% των θυμάτων αναφέρει περιπτώσεις κλοπής ταυτότητας.
Το smartphone έχει εξελιχθεί στο κύριο εργαλείο δράσης των απατεώνων. Πάνω από το ήμισυ (53%) των απατών διαπράττεται μέσω τηλεφωνικών κλήσεων και SMS (51%), ενώ το 47%% προέρχεται από email.
Στα κοινωνικά δίκτυα, η κατάσταση γίνεται εντονότερη. Σύμφωνα με διαρρεύσαντα δεδομένα της Meta, οι χρήστες Facebook, Instagram και WhatsApp εκτίθενται καθημερινά σε περίπου 15 δισεκατομμύρια» διαφημίσεις που θεωρούνται «υψηλού κινδύνου».
Ακόμη και αν κάποιοι από αυτούς τους διαφημιστές είναι νόμιμοι, ο συνολικός όγκος είναι εντυπωσιακός όταν εξετάσουμε τον παγκόσμιο πληθυσμό των 8,2 δισεκατομμυρίων.
Πώς η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει την απάτη
Η ESET καταγράφει τη νέα γενιά ψηφιακών απειλών, όπου η τεχνητή νοημοσύνη δρα ως πολλαπλασιαστής της επικινδυνότητας για τους απατεώνες. Γενετικά μοντέλα AI δημιουργούν εξαιρετικά πειστικά μηνύματα phishing που μιμούνται μεγάλες εταιρείες λιανικής και παρόχους υπηρεσιών.
Επιπλέον, deepfakes και εικόνες AI χρησιμοποιούνται σε ψευδείς διαφημίσεις για προϊόντα που δεν υπάρχουν. Τέτοιες παραπλανητικές τακτικές στοχεύουν στην προώθηση «θαυματουργών» θεραπειών ή απατηλών εκπτώσεων.
Μια ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η κατάχρηση των AI chatbots για ανέγερση απάτης και η χρήση τους για κλοπή βιομετρικών δεδομένων, όπως αναγνωριστικά προσώπου, με σκοπό την παράκαμψη ασφαλιστικών διαδικασιών τραπεζών.
Κάποιες φορές, οι απατεώνες μιμούνται υπαλλήλους εξυπηρέτησης πελατών γνωστών εταιρειών χρησιμοποιώντας deepfake φωνές ή βίντεο.
Επιπλέον, η μαζική παραγωγή ψεύτικων κριτικών μπορεί να παραπλανήσει τους καταναλωτές σε αγορές που είτε δεν θα παραληφθούν ποτέ είτε αφορούν απάτες προϊόντων.
Προειδοποιητικά σήματα
Παρά το γεγονός ότι το 93% των ενηλίκων δηλώνει ότι χρησιμοποιεί τουλάχιστον ένα μέτρο ελέγχου για τις προσφορές, πολλοί εξακολουθούν να περιπλέκονται στις απάτες. Όπως αναφέρει η ESET, οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται συχνά είναι χαμηλής αποτελεσματικότητας.
Οι ειδικοί προτείνουν την αναζήτηση κριτικών σε ανεξάρτητες ιστοσελίδες, την κουβέντα με άτομα του προσωπικού σας κύκλου και τη διασφάλιση ότι η πληρωμή γίνεται μέσω μεθόδων που επιτρέπουν την επιστροφή χρημάτων, όπως η πιστωτική κάρτα ή το PayPal.
Αντίθετα, ο απλός έλεγχος ορθογραφικών λαθών ή η παρουσία στα social media θεωρούνται πλέον ανεπαρκείς, καθώς οι σύγχρονες απάτες μπορούν να μιμηθούν τέτοιες λεπτομέρειες εύκολα.
Για περαιτέρω προστασία, η ESET προτείνει ισχυρούς και μοναδικούς κωδικούς πρόσβασης, την ενεργοποίηση πολυπαραγοντικής ταυτοποίησης, τακτικές ενημερώσεις λογισμικού και τη χρήση αξιόπιστης λύσης κυβερνοασφάλειας που θα φιλτράρει phishing και κακόβουλες ιστοσελίδες.
!function(f,b,e,v,n,t,s)
{if(f.fbq)return;n=f.fbq=function(){n.callMethod?
n.callMethod.apply(n,arguments):n.queue.push(arguments)};
if(!f._fbq)f._fbq=n;n.push=n;n.loaded=!0;n.version=’2.0′;
n.queue=[];t=b.createElement(e);t.async=!0;
t.src=v;s=b.getElementsByTagName(e)[0];
s.parentNode.insertBefore(t,s)}(window, document,’script’,
‘https://connect.facebook.net/en_US/fbevents.js’);
fbq(‘init’, ‘1187084581334921’);
fbq(‘track’, ‘PageView’);
(function(d, s, id) {
var js, fjs = d.getElementsByTagName(s)[0];
if (d.getElementById(id)) return;
js = d.createElement(s); js.id = id;
js.src=”https://connect.facebook.net/el_GR/sdk.js#xfbml=1&version=v3.0&appId=1187084581334921&autoLogAppEvents=1″;
fjs.parentNode.insertBefore(js, fjs);
}(document, ‘script’, ‘facebook-jssdk’));









