Η κούρσα για το δορυφορικό ίντερνετ φαίνεται να μπαίνει σε νέα φάση, αυτή τη φορά με επίκεντρο την Κίνα και όχι την SpaceX. Ερευνητές διαστημικής τεχνολογίας στην Κίνα ανακοίνωσαν ότι πέτυχαν ένα accomplishment που μέχρι σήμερα φαινόταν αδύνατο: μετέφεραν δεδομένα από έναν γεωστατικό δορυφόρο στη Γη με ταχύτητα 1 gigabit το δευτερόλεπτο, χρησιμοποιώντας έναν οπτικό πομπό λέιζερ με κατανάλωση μόλις 2 watt. Αν οι αναφορές επιβεβαιωθούν, αυτό το επίτευγμα θα μπορούσε να ανατρέψει τις υπάρχουσες συνθήκες στον τομέα των ασύρματων συνδέσεων από το διάστημα.
Αξιοσημείωτο είναι όχι μόνο το νούμερο, αλλά και η απόσταση. Σε αντίθεση με δίκτυα χαμηλής τροχιάς όπως το Starlink, που βρίσκονται σε ύψος μερικών εκατοντάδων χιλιομέτρων, προσφέροντας συνήθως ταχύτητες από δεκάδες έως λίγο πάνω από 200 Mbps, η κινεζική ομάδα πέτυχε gigabit από περίπου 36.000 χιλιόμετρα ύψος. Η μετάδοση τέτοιου όγκου δεδομένων από γεωστατική τροχιά δείχνει ότι υπάρχει προοπτική υπέρβασης βασικών περιορισμών στις οπτικές επικοινωνίες.
Το μεγάλο εμπόδιο κατά την οπτική μετάδοση από το διάστημα δεν ήταν ποτέ η απόσταση, αλλά η ατμόσφαιρα. Οι αναταράξεις της αέριας στοιβάδας διασπούν και παραμορφώνουν το φως, κάνοντάς το laser downlink μια δύσκολη και ασυνεπή λύση. Για αυτό και το laser internet παρέμενε μόνο μια “υπόσχεση του μέλλοντος” χωρίς πραγματική εφαρμογή μέχρι τώρα.
Για να ξεπεραστεί το εμπόδιο αυτό, οι επιστήμονες ανέπτυξαν τη νέα μεθοδολογία AO-MDR synergy. Αυτή συνδυάζει Adaptive Optics—την δυναμική διόρθωση των παραμορφώσεων του σήματος—με Mode Diversity Reception, μια τεχνική που εκμεταλλεύεται ακόμα και το μερικώς διεσπαρμένο φως για την αποστολή δεδομένων.
Πίσω από την έρευνα βρίσκονται ο καθηγητής Wu Jian από το Peking University of Posts and Telecommunications και ο Liu Chao από την Chinese Academy of Sciences. Παρόλο που η τεχνολογία παραμένει ακόμη σε πειραματικό στάδιο, η δυνατότητα επίτευξης gigabit downlink με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας παρέχει σημαντικά περιθώρια για ριζική αναδιάρθρωση της δορυφορικής συνδεσιμότητας στο μέλλον.
Ανακύπτει το ερώτημα γιατί προκαλεί τόσο μεγάλο ενθουσιασμό στη βιομηχανία του διαστήματος αυτό το επίτευγμα. Οι υπάρχοντες πάροχοι, όπως Viasat και Starlink, βασίζονται κυρίως σε επικοινωνίες ραδιοσυχνοτήτων. Αν και είναι αξιόπιστες, αυτές οι τεχνολογίες υφίστανται περιορισμούς τόσο στο διαθέσιμο φάσμα όσο και στη συχνότητα παρεμβολών. Αντίθετα, οι οπτικές επικοινωνίες προσφέρουν θεαματικά μεγαλύτερη χωρητικότητα δεδομένων, μειώνοντας samtidigt τον κίνδυνο παρεμβολών λόγω του εξαιρετικά στενού εύρους της ακτίνας.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης το ενεργειακό όφελος. Οι περισσότεροι δορυφόροι επικοινωνιών καταναλώνουν σήμερα 1.000 έως 1.500 watt για να λειτουργήσουν τους πομπούς τους. Εάν τεχνολογίες όπως αυτή του Wu Jian και του Liu Chao ενσωματωθούν σε μελλοντικούς δορυφόρους, οι πάροχοι θα μπορέσουν να προσφέρουν υψηλότερες ταχύτητες χωρίς την ανάγκη μεγάλων ηλιακών πάνελ ή περίπλοκων εγκαταστάσεων, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα φθηνότερες εκτοξεύσεις, μικρότερο βάρος και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, ενώ θα μπορούσαν να κάνουν την κάλυψη παγκόσμια πιο προσιτή.
Η πιθανή εφαρμογή δεν περιορίζεται μόνο σε υπηρεσίες internet στη Γη. Διάφορες διαστημικές υπηρεσίες έχουν δείξει ενδιαφέρον για την οπτική επικοινωνία εδώ και χρόνια. Για παράδειγμα, η NASA και η ESA δοκιμάζουν laser links σε αποστολές προς τη Σελήνη και τον Άρη για τη μετάδοση μεγάλου όγκου επιστημονικών δεδομένων και εικόνων χωρίς καθυστέρηση. Εάν η κινεζική προσέγγιση αποδειχθεί αξιόπιστη, αυτό το νέο σύστημα μπορεί να διευκολύνει θεαματικά την επικοινωνία στον βαθύ διαστημικό περιβάλλον.
Για το ευρύ κοινό, τέτοιες εξελίξεις υπόσχονται ένα μέλλον στο οποίο το δορυφορικό ίντερνετ δεν θα είναι απλώς λύση ανάγκης για απομακρυσμένες περιοχές, αλλά ένας πραγματικός ανταγωνιστής για τα επίγεια δίκτυα.
