Το Τμήμα Πληροφορικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου παρουσίασε έναν επαναστατικό φωτονικό επεξεργαστή Τεχνητής Νοημοσύνης, ο οποίος προσφέρει ανεξάντλητη υπολογιστική ισχύ, αγγίζοντας το ρεκόρ των 262 TOPS (262 × 1012 πράξεις ανά δευτερόλεπτο). Αυτή η επίδοση το καθιστά τον πιο ισχυρό πλήρως προγραμματιζόμενο επεξεργαστή Τεχνητής Νοημοσύνης που έχει καταγραφεί παγκοσμίως. Αυτή η εξέλιξη προέρχεται μόλις δύο χρόνια μετά την παρουσίαση του ταχύτερου επεξεργαστή Τεχνητής Νοημοσύνης από την ίδια ερευνητική μονάδα.
Ο νέος επεξεργαστής αξιοποιεί φωτονικούς νευρώνες, λειτουργώντας με φως αντί για ηλεκτρικό ρεύμα, και ενσωματώνει μια πρωτοποριακή αρχιτεκτονική που επιτρέπει την εκτέλεση αλγεβρικών πράξεων σε ασυναγώνιστες ταχύτητες. Αυτή η τεχνολογία εκμεταλλεύεται πολυπλεξία σε τρεις διαστάσεις: χρόνο, χώρο και μήκος κύματος, γεγονός που ενισχύει περαιτέρω την απόδοσή της.
Μέλη της ερευνητικής ομάδας του Τμήματος Πληροφορικής, που ανέπτυξαν την εντυπωσιακή αυτή τεχνολογία. Διακρίνονται από αριστερά: Καθηγητής Νικόλαος Πλέρος, Καθηγητής Αναστάσιος Τέφας, Επίκουρος Καθηγητής Νικόλαος Πασσαλής, Χρήστος Παππάς, Δρ. Μιλτιάδης Μόραλης-Πέγιος, Δρ. Απόστολος Τσακυρίδης, Δρ. Γεώργιος Γιαμουγιάννης, Δρ. Μάνος Κίρτας.
Η εν λόγω έρευνα επιδιώκει να αντιμετωπίσει σημαντικά ζητήματα στον τομέα των φωτονικών επεξεργαστών, όπως η υποστήριξη μεγάλων μοντέλων Τεχνητής Νοημοσύνης. Η συνεργασία μεταξύ των ερευνητικών ομάδων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, συγκεκριμένα μεταξύ της ομάδας Ασύρματων και Φωτονικών Συστημάτων και Δικτύων (WinPhoS) και της ομάδας Υπολογιστικής Νοημοσύνης και Βαθιάς Μάθησης (CIDL), έχει αποβεί καθοριστική.
Διευθυντές των δύο ομάδων είναι οι Καθηγητές Νικόλας Πλέρος και Αναστάσιος Τέφας, με κύριο συνεργάτη τον Επίκουρο Καθηγητή Νικόλαο Πασσαλή. Αυτή η διεπιστημονική συνεργασία έχει προσελκύσει σημαντική χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά και εθνικά ερευνητικά προγράμματα, καθώς και από την αμερικανική start-up εταιρεία Celestial AI, η οποία πρόσφατα εξαγοράστηκε από τη Marvell και εδρεύει στο Silicon Valley.
Οι διακρίσεις για την έρευνα δεν άργησαν να έρθουν: ο Χρήστος Παππάς, κύριος ερευνητής, έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους 10 κορυφαίους υποψήφιους διδακτόρων παγκοσμίως από την IEEE Photonics Society για το 2025 και έλαβε το βραβείο 2025 Photonics Society Graduate Student Scholarship. Επιπλέον, ο Δρ. Απόστολος Τσακυρίδης θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα της έρευνας στο παγκόσμιο συνέδριο Οπτικών Επικοινωνιών, προγραμματισμένο για τον Μάρτιο του 2026 στο Λος Άντζελες των Η.Π.Α.
