Αναμφίβολα, η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) αποτελεί πλέον έναν αναπόσπαστο παράγοντα της καθημερινής ζωής εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων σε παγκόσμιο επίπεδο. Καθώς τα μοντέλα αναπαραγωγικής και συλλογιστικής ΤΝ εξελίσσονται ταχύτατα, οι ανησυχίες για τις οικονομικές προοπτικές αυτών των επενδύσεων, που ξεπερνούν τα τρία τρισεκατομμύρια δολάρια σε υποδομές και τσιπ, γίνονται ολοένα και πιο έντονες. Δυστυχώς, οι φόβοι για μια πιθανή φούσκα στην Τεχνητή Νοημοσύνη εμφανίζονται περιοδικά, κλονίζοντας τις εντυπωσιακές αποτιμήσεις τεχνολογικών κολοσσών και προκαλώντας ανησυχίες για τις αλυσιδωτές αντιδράσεις που θα μπορούσαν να προκληθούν αν αυτό το υπέροχο στοίχημα αποτύχει.
Πολλοί επιφανείς οικονομολόγοι και υψηλά ιστάμενα στελέχη του τραπεζικού τομέα έχουν διατυπώσει προειδοποιήσεις. Ο Ντάρον Ατζέμογλου, νομπελίστας οικονομολόγος, δήλωσε πρόσφατα ότι «επενδύουμε περισσότερα από όσα έπρεπε». Από την πλευρά του, ο CEO της Goldman Sachs, Ντέιβιντ Σόλομον, τόνισε ότι «πιστεύω πως χρησιμοποιούνται κεφάλαια που δεν θα αποχτήσουν κερδοφορία». Η συνολική κεφαλαιοποίηση της Nvidia, της κορυφαίας εταιρείας στον τομέα τσιπ ΤΝ, έχει φτάσει τα 4,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, αντιπροσωπεύοντας το 7% με 8% του δείκτη S&P 500. Οι «Υπέροχες Επτά» εταιρείες – Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon, Nvidia, Meta, και Tesla – κατέχουν περίπου το 34% του S&P 500.
Εκτός από τα κεφάλαια που έχουν διοχετεύσει οι επενδυτές μετοχών, παρατηρείται και μια σημαντική αύξηση στα δάνεια από την αγορά εταιρικών ομολόγων με επενδυτική βαθμολογία. Σύμφωνα με στοιχεία από την Sifma και τους Financial Times, ομόλογα αξίας 1,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων έχουν εκδοθεί το 11μηνο μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, φτάνοντας κοντά στο ιστορικό υψηλό των 1,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που καταγράφηκε κατά την πανδημία Covid. Οι οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η τρέχουσα κατάσταση είναι «η κορυφή του παγόβουνου», προβλέποντας περαιτέρω αύξηση μέχρι το 2026.
Ωστόσο, οι αναλυτές προειδοποιούν επίσης για την αύξηση του κόστους δανεισμού, λόγω της αναντιστοιχίας μεταξύ υψηλών προσδοκιών και εσόδων. Τα απογοητευτικά τριμηνιαία αποτελέσματα της Oracle και οι αυξημένες κεφαλαιακές δαπάνες στα 12 δισεκατομμύρια δολάρια έχουν προκαλέσει αναστάτωση στους επενδυτές της μεγαλύτερης εταιρείας των ΗΠΑ στον τομέα του λογισμικού και των υπηρεσιών cloud.
Σε ανησυχία βρίσκονται επίσης οι αναλυτές λόγω της ραγδαίας αύξησης των δαπανών της Meta Platforms, από 39 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024 στα 70 δισεκατομμύρια το 2025, με την εκτίμηση ότι οι επενδύσεις μπορεί να φτάσουν τα 100 δισεκατομμύρια το 2026. Οι αποκλίσεις στην απόδοση του ChatGPT5 της OpenAI από τις προσδοκίες των επενδυτών προσθέτουν περισσότερο άγχος στην εικόνα. Η OpenAI, σήμερα η μεγαλύτερη μη εισηγμένη εταιρεία στον κόσμο, είδε τις προσδοκίες εσόδων των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2025 να καθιστούν δύσκολη την κάλυψη των κολοσσιαίων δαπανών της.
Οι ανάγκες της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι κολοσσιαίες: απαιτούν σημαντικούς πόρους όπως τσιπ, διακομιστές, κέντρα επεξεργασίας δεδομένων, ενέργεια και πρώτες ύλες. Η OpenAI έχει ανακοινώσει σχέδια για επενδύσεις 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε κέντρα επεξεργασίας δεδομένων. Η Nvidia, αφού παρουσιάζει ανεξάντλητη ροή εσόδων, σχεδιάζει επενδύσεις 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην OpenAI και 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Intel, παράλληλα με άλλες εταιρείες που αναπτύσσουν γλωσσικά μοντέλα. Ο Γιένσεν Χουάνγκ, CEO της Nvidia, εκτιμά ότι οι ετήσιες επενδύσεις στην ΤΝ μπορεί να αγγίξουν τα 3-4 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2030.
Μέρος των επενδυτικών σχεδίων έχει ήδη υλοποιηθεί, όπως το γιγαντιαίο κέντρο δεδομένων στην Άμπιλεν του Τέξας. Αυτό το έργο, γνωστό ως Stargate, εντάσσεται στο επενδυτικό πρόγραμμα 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων που ανακοίνωσαν οι επικεφαλής της OpenAI, Oracle και Softbank σε συνεργασία με τον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Το campus εκτείνεται σε 875 στρέμματα και στοχεύει στη συνολική ισχύ 1,2 γιγαβάτ (GW), ερχόμενο να γίνει ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα δεδομένων ΤΝ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα πρώτα κτίρια τέθηκαν σε λειτουργία τον Σεπτέμβριο του 2025, με την ολοκλήρωση του όγδοου κτιρίου να πραγματοποιείται το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς.
Οι συγκρίσεις με τις κρίσεις των dot.com και την χρηματιστηριακή κρίση του 2008 είναι αναπόφευκτες για όσους προειδοποιούν για τους κινδύνους. Ο Ντίρκ Σουμάσερ, επικεφαλής οικονομολόγος στην KfW, τόνισε στην Süddeutsche Zeitung ότι «η κατάρρευση του διαδικτύου το 2000 ήταν μια συγκριτικά μικρή κρίση, καθώς δεν επηρέασε τον τραπεζικό τομέα, εν αντιθέσει με τη σοβαρή κατάσταση που προκλήθηκε το 2007». Ένα κραχ στην ΤΝ θα μπορούσε να έχει μεγαλύτερες επιπτώσεις, λόγω της εμπλοκής τραπεζών που δρουν ως μεσάζοντες στην έκδοση ομολόγων.
Ο Σαμ Άλτμαν, CEO της OpenAI, έχει αναγνωρίσει τον κίνδυνο λανθασμένης κατανομής επενδυτικών κεφαλαίων. Ο Τζεφ Μπέζος της Amazon δήλωσε πρόσφατα ότι η φρενίτιδα του χρηματιστηρίου για την Τεχνητή Νοημοσύνη είναι «φούσκα», αλλά «μια καλή φούσκα». Παράλληλα, ο Γιένσεν Χουάνγκ της Nvidia πιστεύει ότι οι συνθήκες παραμένουν ευνοϊκές για την εταιρεία του, καθώς η ζήτηση για τα τσιπ της είναι σταθερή, όπως αποδεικνύεται και από την καθημερινή χρήση της ΤΝ από περίπου 800 εκατομμύρια ατόμα, σύμφωνα με Bloomberg.
!function(f,b,e,v,n,t,s)
{if(f.fbq)return;n=f.fbq=function(){n.callMethod?
n.callMethod.apply(n,arguments):n.queue.push(arguments)};if(!f._fbq)f._fbq=n;n.push=n;n.loaded=!0;n.version=’2.0′;n.queue=[];t=b.createElement(e);t.async=!0;t.src=v;s=b.getElementsByTagName(e)[0];s.parentNode.insertBefore(t,s)}(window, document,’script’,’https://connect.facebook.net/en_US/fbevents.js’);fbq(‘init’, ‘310545344564279’);fbq(‘track’, ‘PageView’);
