Γιατί το ηλιακό μας σύστημα δεν πρέπει να πέσει στη μαύρη τρύπα του γαλαξία μας

Ο γαλαξίας μας, ο Γαλαξίας, φιλοξενεί πολλά θαύματα. Υπάρχει το μεγαλύτερο αστέρι μας, το VY Canis Majoris, οι κολονοειδείς δομές που είναι γνωστές ως Πυλώνες της Δημιουργίας και, στη μέση όλων αυτών, μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα γνωστή ως Τοξότης Α*. Οι μαύρες τρύπες είναι λίγο μυστηριώδεις και ακόμα προσπαθούμε να καταλάβουμε πλήρως πώς σχηματίζονται. Οι μαύρες τρύπες έχουν τόσο ισχυρή βαρύτητα που μπορούν να τραβήξουν ακόμα και το φως γύρω τους, επομένως το επίθετο “μαύρο” στο όνομα. Αυτό οδήγησε ορισμένους να αναρωτηθούν αν η ίδια η Γη μπορεί μια μέρα να καταλήξει θύμα του Τοξότη Α*. Μην ανησυχείτε, δεν θα συμβεί σύντομα.

Παρόλο που η γαλαξιακή μας μαύρη τρύπα έχει 4,3 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη μάζα από τον ήλιο, η βαρυτική της επίδραση πάνω μας είναι ελάχιστη σε σύγκριση με τη συνολική πυκνότητα του γαλαξιακού πυρήνα. Σκεφτείτε ότι ο ήλιος αποτελεί πάνω από το 99% της μάζας του ηλιακού συστήματος και ότι περιστρέφουμε κατά μήκος για μερικά δισεκατομμύρια χρόνια χωρίς κανένα σημαντικό περιστατικό. Ο Τοξότης Α*, από την άλλη πλευρά, αποτελεί λιγότερο από το 1% της μάζας ολόκληρου του γαλαξία. Τόσο ασήμαντη είναι για εμάς η βαρύτητα του.

Παρόλο που ο Τοξότης Α* θεωρείται επί του παρόντος μια αδρανής μαύρη τρύπα, είναι γνωστό ότι τρώει ύλη που πλησιάζει πολύ στο παρελθόν, αλλά επειδή βρισκόμαστε 27.000 έτη φωτός μακριά, το να πλησιάσουμε πολύ δεν είναι κάτι που πρέπει να ανησυχούμε. Αλλά ακριβώς επειδή δεν χρειάζεται να ανησυχούμε μήπως καταναλωθούμε από τον γαλαξιακό μας πυρήνα, υπάρχει μια θεωρία ότι η Γη (και το σύμπαν) μπορεί να βρίσκονται ήδη μέσα σε μια μαύρη τρύπα και απλώς δεν το γνωρίζουμε.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν το Sagittarius A* το 1974, αλλά πήραμε την πρώτη μας εικόνα μόνο το 2022 μετά από μια πενταετή προσπάθεια που περιελάμβανε μια παγκόσμια ομάδα 300 ερευνητών από 80 οργανισμούς. Οι επιστήμονες είχαν πραγματικά πιο εύκολο χρόνο να τραβήξουν μια εικόνα του M87* το 2019, που είναι μια πολύ μεγαλύτερη μαύρη τρύπα στον γαλαξία Messier 87. Αυτό οφείλεται στο ότι το αέριο περιφέρεται πολύ γρήγορα γύρω από τον Τοξότη Α*, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη λήψη καθαρής εικόνας.

Αν και η Γη δεν πρέπει να πέσει θύμα της μαύρης τρύπας, ήταν γνωστό ότι καταναλώνει ύλη στο παρελθόν. Οι επιστήμονες είναι σε θέση να προσδιορίσουν εάν μια μαύρη τρύπα έχει καταναλώσει κάτι με βάση το ότι εκπέμπει ενέργεια με τη μορφή ακτίνων Χ και υπέρυθρου φωτός. Οι ερευνητές μελετούν αυτές τις εκλάμψεις για να προσδιορίσουν πώς πέφτει υλικό σε μια μαύρη τρύπα. Οι αστρονόμοι μπόρεσαν ακόμη και να εξετάσουν τις αντανακλάσεις του φωτός των ακτίνων Χ στον γαλαξιακό πυρήνα για να προσδιορίσουν την τελευταία φορά που ο Τοξότης Α* είχε ένα μεγάλο γεύμα πριν από περίπου 200 χρόνια.

Ο Τοξότης Α* θεωρείται μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα και αυτές είναι πιο συνηθισμένες από ό,τι αρχικά πιστεύαμε. Εξαιρετικά πυκνά και εξαιρετικά βαριά, η μεγάλη τους μάζα προκαλεί παραμορφώσεις στον χώρο γύρω τους. Αν και είναι δύσκολο να εντοπιστεί, όλο και περισσότερες έρευνες έχουν αποκαλύψει μεγαλύτερους αριθμούς από αυτές τις υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στο σύμπαν. Ευτυχώς, ο Τοξότης Α* είναι ο πλησιέστερος ακάλυπτος στη Γη, ώστε να μπορούμε να παρακολουθούμε οποιονδήποτε κίνδυνο εγκυμονεί.

Έτσι, ενώ το ηλιακό μας σύστημα δεν πρέπει να πέσει στον Τοξότη Α*, υπάρχουν μερικοί που ισχυρίζονται ότι μπορεί να βρισκόμαστε ήδη μέσα σε μια μαύρη τρύπα. Αυτή η θεωρία είναι γνωστή ως κοσμολογία Schwarzschild και υποδηλώνει ότι το σύμπαν όπως το ξέρουμε γεννήθηκε μέσα σε μια μαύρη τρύπα και ότι υπάρχει ένα μεγαλύτερο σύμπαν έξω από το δικό μας.

Ο Nikodem Poplawski, ένας θεωρητικός φυσικός από το Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, υποστηρίζει αυτή τη θεωρία. “Το σύμπαν μας θα μπορούσε να έχει σχηματιστεί από το εσωτερικό μιας μαύρης τρύπας που υπάρχει μέσα σε ένα άλλο σύμπαν.” είπε στο Space.com. «Στο πρότυπό μου, όταν γεννιέται το σύμπαν, δεν υπάρχει πρόβλημα να έχουμε μια ιδιομορφία αρχικά – αντί να είναι απείρως μικρό, είχε την ακτίνα της μητρικής του μαύρης τρύπας». Με άλλα λόγια, οι μαύρες τρύπες μπορεί να μην είναι το απόλυτο τέλος όλων των πραγμάτων, μάλλον θα μπορούσαν να είναι η αρχή των πάντων.

Ενώ θέτει μια μοναδική ιδέα, αυτή η θεωρία έχει πολύ δρόμο να διανύσει μέχρι να αποδειχτεί. Προς το παρόν, οι επιστήμονες επικεντρώνονται στο να μάθουν ό,τι μπορούν για τις μαύρες τρύπες – όπως να βρουν μια μαύρη τρύπα που δεν θα έπρεπε να υπάρχει – και να μελετήσουν αυτήν στον δικό μας γαλαξία του Γαλαξία, τον Τοξότη Α*.