Η Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) επιδιώκει να ενισχύσει την τεχνική κυριαρχία και ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης μέσω της ανάπτυξης gigafactories στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Το νέο Μνημόνιο Συνεργασίας που υπογράφηκε προσδιορίζει τη δέσμευση των δύο πλευρών να συνεργαστούν για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ικανότητας στους προηγμένους υπολογιστές. Αναμένονται προσφορές εντός Ιανουαρίου ή Φεβρουαρίου, με στόχο τη δημιουργία έως και πέντε μεγάλων μονάδων που θα διευκολύνουν την εκπαίδευση μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης επόμενης γενιάς. Η πρόεδρος της ΕΤΕπ, Nadia Calviño, τονίζει τον κρίσιμο ρόλο αυτής της πρωτοβουλίας για την προώθηση της καινοτομίας σε τομείς όπως η ιατρική, η καθαρή τεχνολογία και ο διαστημικός τομέας.
Οι τεχνικές απαιτήσεις αυτών των εγκαταστάσεων είναι εντυπωσιακές, με κάθε νέο gigafactory να προγραμματίζεται να χρησιμοποιεί περίπου 100.000 από τα πιο σύγχρονα μικροτσίπ τεχνητής νοημοσύνης, διαθέτοντας τετραπλάσια ισχύ σε σύγκριση με τις τρέχουσες υποδομές. Αυτές οι νέες μονάδες σκοπεύουν να ενδυναμώσουν τα 19 εργοστάσια που βρίσκονται ήδη υπό κατασκευή στην Ευρώπη με χρηματοδότηση της Ένωσης, οικοδομώντας ένα εκτενές δίκτυο τεχνολογικής καινοτομίας. Η Henna Virkkunen, Εκτελεστική Αντιπρόεδρος της Επιτροπής για την Τεχνολογική Κυριαρχία, υπογράμμισε ότι αυτή η κίνηση θα τονώσει την ανάπτυξη μεγάλων μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης, παρόλο που τα απαραίτητα τσιπ θα εξακολουθούν να προέρχονται από προμηθευτές εκτός ΕΕ, όπως η Nvidia.
Αναφορικά με οικονομικούς παράγοντες, η συνεργασία βασίζεται στην πρωτοβουλία InvestAI της Επιτροπής, που έχει δεσμευτεί να διαθέσει 20 δισεκατομμύρια ευρώ έως τον Φεβρουάριο του 2025. Ο Όμιλος της ΕΤΕπ εξετάζει τη δυνατότητα ενίσχυσης των επιχορηγήσεων μέσω δανείων, προκειμένου να προσελκύσει ιδιωτικές επενδύσεις. Μέσω του Κόμβου Συμβουλευτικών Υπηρεσιών του InvestEU, θα παρέχεται υποστήριξη για την ανάπτυξη επενδυτικών προτάσεων, διευκολύνοντας τη μετατροπή καινοτόμων ιδεών σε έργα που μπορούν να προσελκύσουν χρηματοδότηση. Το πρόγραμμα TechEU της ΕΤΕπ ελπίζει να κινητοποιήσει 250 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2027 για νεοφυείς επιχειρήσεις και υποδομές, κερδίζοντας το ενδιαφέρον μεγάλων εταιρειών όπως η OpenAI, υπό τον όρο ότι οι κοινοπραξίες θα διαχειρίζονται από ευρωπαϊκούς φορείς.
Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιουργεί ένα θεσμικό πλαίσιο μέσω του «Οδικού Χάρτη για Ποιοτικές Θέσεις Εργασίας», αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα της προστασίας των εργαζομένων σε συνθήκες ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης. Προς το σκοπό αυτό, έχει προγραμματιστεί νομοθετική πρόταση για την «Πράξη για τις Ποιοτικές Θέσεις Εργασίας» το 2026, με διαβουλεύσεις που επικεντρώνονται στις προκλήσεις της ψηφιακής μετάβασης. Με αυτόν τον χάρτη πορείας, που προκύπτει από διάλογο με 200 οργανισμούς, αποσκοπεί στη διασφάλιση δίκαιων συνθηκών εργασίας και υποστήριξης στους εργαζόμενους και εργοδότες που καλούνται να προσαρμοστούν στις νέες εργασιακές απαιτήσεις, προκειμένου να διατηρήσουν την ισορροπία μεταξύ ανταγωνιστικότητας και κοινωνικής ευημερίας.
Ειδική προσοχή δίνεται στη ρύθμιση της «αλγοριθμικής διαχείρισης» στο εργασιακό περιβάλλον, καθώς το 84% των Ευρωπαίων εκφράζει την άποψη ότι η χρήση τεχνητής νοημοσύνης απαιτεί αυστηρούς ελέγχους. Στοιχεία από τον Οργανισμό EU-OSHA δείχνουν ότι μέχρι το 2025, το 29% των εργαζομένων αναμένεται να βιώνει στρες ή ψυχολογική επιβάρυνση λόγω του εργασιακού περιβάλλοντος, ένα ποσοστό που συνεχώς αυξάνεται. Η τρέχουσα διαβούλευση θα ολοκληρωθεί στις 29 Ιανουαρίου 2026 και συνδυάζεται με τις ρυθμίσεις για το δικαίωμα στην αποσύνδεση, επιδιώκοντας να αποτυπώσει τις προκλήσεις που απορρέουν από την τεχνολογία και ασφαλώς, να δημιουργήσει ένα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον στην Ευρώπη.
