Εισαγωγή — Το μεγάλο show της δημόσιας εικόνας
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε με έπαρση – και με συνοδεία χειροκροτημάτων από κρατικά και ιδιωτικά media — ότι θα προχωρήσει σε πρόωρη αποπληρωμή €5,29 δισ. από τα χρέη του πρώτου μνημονίου (GLF), επικαλούμενη «στρατηγική υπευθυνότητα», «λιγότερους τόκους στο μέλλον» και «βελτίωση του προφίλ της Ελλάδας στις αγορές». eKathimerini
Ακούγεται «εθνικό επίτευγμα». Όμως — πίσω από τα μεγάλα λόγια — κρύβεται μια κίνηση που μοιάζει λιγότερο με σοβαρή οικονομική διαχείριση και περισσότερο με δημόσια επίδειξη. Μια κίνηση που μπορεί να αποδειχθεί οικονομικά επιπόλαιη — αν όχι επικίνδυνη.
Τι πραγματικά συμβαίνει — το πώς «πλήρωσαν» το παλιό χρέος
Τα δάνεια προς το GLF προέρχονταν από διμερή δάνεια κρατών-μελών της ευρωζώνης στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος διάσωσης του 2010. Συνολικά ήταν €52,9 δισ., από τα οποία τα €31,6 δισ. παραμένουν ανεξόφλητα. eKathimerini
Η απόφαση των ESM / EFSF επιτρέπει στην Ελλάδα να εξοφλήσει νωρίτερα €5,29 δισ. χρησιμοποιώντας το ταμειακό απόθεμα / «μαξιλάρι» που έχει σχηματιστεί πέρα των μνημονιακών προγραμμάτων. ProtoThema English
Κανονικά, κάθε πρόωρη αποπληρωμή GLF θα επιβάρυνε παράλληλα και τα δάνεια προς ESM/EFSF — αλλά με την ειδική “waiver” από τα Διοικητικά Συμβούλια, αυτή η υποχρέωση έχει αρθεί. tovima.com
Με άλλα λόγια: το κράτος διάλεξε να “κάψει” ρευστότητα — ένα απόθεμα που θα μπορούσε να έχει πολλαπλή αξία — για να ξεφορτωθεί χρέος του παρελθόντος.
Το αφήγημα: «Μειώνουμε το χρέος, γλιτώνουμε τόκους, δείχνουμε ότι είμαστε καλοπληρωτές»
Οι επικοινωνιακές γραμμές που έχουν κυριαρχήσει είναι:
Η κίνηση «βελτιώνει τη δομή του χρέους» και «στέλνει μήνυμα εμπιστοσύνης στις αγορές». eKathimerini
Το κράτος υποστηρίζει ότι με αυτόν τον τρόπο «γλιτώνει» μελλοντικούς τόκους — εκτιμάται εξοικονόμηση για το κράτος περίπου €1,6 δισ. σε βάθος χρόνου. Parapolitika.gr
Επιπλέον, υποστηρίζεται ότι η πολιτική αυτή επιταχύνει τη μείωση του χρέους, και μπορεί να συμβάλει στη σταθεροποίηση δημοσιονομικών μεγεθών. in.gr
Σε πρώτη ματιά, όλα ακούγονται λογικά — λιγότερο χρέος, λιγότερο βάρος. Αλλά ας δούμε με ψυχρή ματιά τι πραγματικά «αγοράζει» η χώρα με αυτή την κίνηση.
Τι δεν λέγεται — οι σκιές πίσω από τα φώτα
❗ 1. Το “μαξιλάρι” έχει αξία — και χρήση
Το ταμειακό απόθεμα (cash buffer) δεν είναι για να σβήνουμε χρέη που «δεν καίνε». Είναι για κρίσεις, έκτακτες ανάγκες, δημόσιες επενδύσεις, προστασία της κοινωνίας σε ώρες ανάγκης.
Με την κίνηση αυτή, η κυβέρνηση «καίει» αυτό το buffer για να πληρώσει παλιό χρέος — κάτι σαν να σβήνεις πιστωτικές με τα αποταμιευμένα για έκτακτες ανάγκες.
Το αποτέλεσμα; η χώρα χάνει ρευστότητα και ευελιξία — σε μια στιγμή που αναμένονται αυξημένες ανάγκες (ενέργεια, μεταναστευτικό, δημοσιονομική αβεβαιότητα, κοινωνικές υποχρεώσεις).
2. Η “εξοικονόμηση τόκων” είναι θεωρητική — το κόστος είναι πραγματικό
Ναι — με την αποπληρωμή πιθανώς θα αποφευχθούν τόκοι στο μέλλον (σύμφωνα με την κυβερνητική προπαγάνδα). Parapolitika.gr
Όμως:
Τα χρήματα που δόθηκαν δεν πήγαν σε παραγωγικές επενδύσεις, υποδομές, κοινωνικά προγράμματα ή ανάπτυξη — πήγαν για να “σβήσουν” χρέος.
Και γιατί να «καεί» το cash buffer για χρέος, όταν η χώρα έχει ανάγκη από ανάπτυξη, και όχι από επιδείξεις δημοσιονομικής πειθαρχίας;
3. Η “εικόνα” δεν είναι οικονομία — και οι αγορές δεν αγοράζουν «μούρη»
Η λογική της απόφασης μοιάζει πιο πολύ με πολιτικό/επικοινωνιακό τρικ, παρά με συνετή οικονομική διαχείριση.
Η “αγορά” ή τα funds μπορεί να κοιτάζουν δείκτες· μπορεί όμως και να κοιτάζουν παραγωγή, ρευστότητα, υποδομές, κοινωνική συνοχή.
Δεν «πουλάς» εμπιστοσύνη με φωτογραφίες, πανηγυρικούς τίτλους και μεγαλοστομίες. Τη χτίζεις με σταθερότητα, παραγωγή, επενδύσεις, κοινωνική σταθερότητα.
4. Σε μια χώρα με προβλήματα — το “καθαρό” χρέος δεν είναι το μόνο μέτρο
H Ελλάδα δεν χρειάζεται απλώς να μειώσει αριθμούς. Χρειάζεται πραγματική ανάκαμψη: υποδομές, πράσινη μετάβαση, υγεία, παιδεία, κοινωνική δικαιοσύνη.
Το να “καθαρίζεις” χρέος όταν έχεις ανάγκη από επενδύσεις, ανάπτυξη και ρευστότητα είναι σαν να καθαρίζεις παλιό λογαριασμό στο σπίτι σου, ενώ αφήνεις σπασμένα σωληνάκια να στάζουν — και μετά να απορείς γιατί δεν έχεις ζεστό νερό.
Τι δείχνει αυτό για το μέλλον — και τι στέλνουμε ως μήνυμα
Η κυβέρνηση αποφάσισε: προτιμάει να δείχνει «σοβαρή», «προστατευτική», «καλό-πληρωτής», αντί να επενδύει στην κοινωνία.
Αλλά το ερώτημα είναι — ποιος πραγματικά ωφελείται;
Οι αγορές; Ίσως.
Το κράτος; Βραχυπρόθεσμα — ίσως.
Οι πολίτες; Μάλλον όχι.
Το μήνυμα είναι σαφές: «Καλύτερα να έχουμε καθαρό δάνειο παρά γεμάτα σχολεία, νοσοκομεία, δρόμους και υποδομές».
Αυτό δεν είναι οικονομική πολιτική για μια χώρα. Είναι πολιτική εικόνας. Και η πραγματική οικονομία — η ζωή των ανθρώπων — δεν «ψηφίζει» με ισολογισμούς.
Συμπέρασμα: Η απόφαση δεν ήταν σοφή — ήταν εντυπωσιακή
Αυτή η «πρόωρη αποπληρωμή» μοιάζει λιγότερο με υπεύθυνη οικονομική πολιτική και περισσότερο με δημόσια φιγούρα.
Ήταν πράξη που μπορεί να κοστίσει πολύ περισσότερο απ’ ό,τι υπόσχεται.
Η Ελλάδα — αν θέλει να προχωρήσει — δεν χρειάζεται φωτογραφίες, χρειάζεται όραμα, ρευστότητα, υποδομές, παραγωγική αναγέννηση.
Η «καθαρή εικόνα» δεν φτιάχνει δρόμους, δεν χτίζει νοσοκομεία, δεν στέλνει παιδιά σχολείο με ασφάλεια.
Τα €5,29 δισ. — δεν είναι απλώς ένα χρέος που σβήστηκε. Είναι μια ευκαιρία που ίσως χάθηκε.
Πηγές
Greece to repay €5.29 billion early under first memorandum loans — Ekathimerini, 02 Δεκεμβρίου 2025 eKathimerini
«Πράσινο φως» από ESM-EFSF για αποπληρωμή δανείων ύψους 5,29 δισ. ευρώ από την Ελλάδα — Dnews, 02 Δεκ 2025 Dnews
ESM Approves Greek Early Loan Payment of €5.29BN — To Vima, 02 Δεκ 2025 tovima.com+1
Greece’s new early debt repayment brings budget relief and saves €1.6bn in interest — Parapolitika, 07 Δεκ 2025 Parapolitika.gr English Version
Greece moves toward early repayment of €5.29 billion in bailout debt — ProtoThema English, 07 Δεκ 2025 ProtoThema English
«Πράσινο φως» από τον ESM για την πρόωρη εξόφληση δανείων του πρώτου Μνημονίου — Ethnos, 02 Δεκ 2025 ΕΘΝΟΣ+1
