Οι καρδερίνες, που κάποτε κελαηδούσαν ελεύθερες στην ελληνική φύση, τώρα βρίσκονται περιορισμένες σε κλουβιά, επιβεβαιώνοντας την ανησυχητική κατάσταση της πτηνοπανίδας στη χώρα μας. Στο παζάρι του Σχιστού, αυτές οι όμορφες και μελωδικές δημιουργίες της φύσης περιμένουν να πουληθούν, ενώ οι αμπελουργοί και άλλοι άγριοι πληθυσμοί διακινούνται παράνομα, κυρίως σε καταστήματα κατοικιδίων στο κέντρο της Αθήνας. Αξιοσημείωτο είναι ότι μεταξύ άλλων, χελώνες, φίδια, σκορπιοί και μυρμήγκια που αφαιρούνται από το φυσικό τους περιβάλλον, πωλούνται μέσω διαδικτυακών αγγελιών.
Σύμφωνα με μια έρευνα του WWF Ελλάς, το παράνομο εμπόριο άγριας ζωής είναι ένα φαινόμενο που απειλεί τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα της Ελλάδας. Η οργάνωση καταγγέλλει την πλήρη αδιαφορία της πολιτείας, υπογραμμίζοντας την υποστελέχωση των δασικών υπηρεσιών και τη δραματική έλλειψη δεδομένων.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το παράνομο εμπόριο άγριας ζωής αναγνωρίζεται ως η τέταρτη πιο κερδοφόρα μορφή οργανωμένου εγκλήματος, έπειτα από το εμπόριο όπλων, ναρκωτικών και ανθρώπων.
Με τη συνεργασία του δημοσιογράφου Θοδωρή Χονδρόγιαννου και οργανώσεων όπως η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, το WWF έχει καταγράψει μια σειρά περιστατικών, πολλά από τα οποία σχετίζονται με τη λαθραία διακίνηση πτηνών.
Άγριες καρδερίνες πωλούνται φανερά στο παζάρι του Σχιστού (Ελληνική Ορνθολογική Εταιρεία)
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η κατάσχεση 292 άγριων πτηνών, μεταξύ των οποίων καρδερίνες, φλώροι και λούγαρα, στην υπαίθρια αγορά του Σχιστού τον Μάρτιο του 2014. Παρά την καταγγελία και τις επτά μηνύσεις που υποβλήθηκαν από τους θηροφύλακες, σύμφωνα με την οργάνωση ΑΝΙΜΑ, το παράνομο εμπόριο εξακολουθεί να είναι σε έξαρση.
Η ίδια κατάσταση επικρατεί και στο παζάρι του Ελαιώνα, όπως καταγγέλλει η Πανελλήνια Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία το 2024. Αγρια πτηνά πωλούνται ακόμη και στο κέντρο της Αθήνας, όπως σε κατάστημα κατοικιδίων στο Μοναστηράκι, όπου το 2021 βρέθηκαν εννέα καρδερίνες και άλλοι προστατευόμενοι θησαυροί της φύσης χωρίς παραστατικά.
Ελληνικές χελώνες διαφημίζονται σε γερμανικές αγγελίες (WWF Ελλάς)
Μάλιστα, οι παράνομες αγγελίες για ωδικά πτηνά, όπως οι καρδερίνες, οι λάγουρα και τα φανέτα έχουν εντοπιστεί και στο Facebook.
Αν και τα πτηνά αποτελούν τη βασική “πραμάτεια” της μαύρης αγοράς, αγγελίες στη Γερμανία καταγράφουν επίσης άγριες χελώνες και φίδια από την ελληνική επικράτεια, αλλά και σκορπιούς από τα Φιλιατρά και μυρμήγκια του είδους Camponotus lateralis.
Ο ερπετολόγος Παναγιώτης Παφίλης, πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τη Συνθήκη CITES κατά του εμπορίου άγριας ζωής, προειδοποιεί ότι η ζήτηση για ερπετά στη Γερμανία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τους φυσικούς πληθυσμούς της οχιάς της Μήλου, διότι πωλείται παράνομα μέχρι και 8.000 ευρώ.
Καρδερίνες που κατασχέθηκαν από το παζάρι στο Σχιστό στις 10 Μαρτίου 2024 και φιλοξενήθηκαν στην ΑΝΙΜΑ (© Θοδωρής Χονδρόγιαννος / WWF Ελλάς)
Επιπλέον, κάθε χρόνο η Ελλάδα υποδέχεται περίπου 24.000-27.000 άγρια πτηνά από την Αλβανία, σύμφωνα με στοιχεία που παρέχονται από την Αλβανική Ορνιθολογική Εταιρεία.
Η καταστροφή της φυσικής μας κληρονομιάς δεν περιορίζεται μόνο στην πτηνοπανίδα. Στη Βόρεια Ελλάδα, υπήρξε μεγάλη εξαγωγή της άγριας ορχιδέας Orchis mascula, η οποία χρησιμοποιείται για την παραγωγή του παραδοσιακού ροφήματος σαλέπι, φτάνοντας στην παράνομη αγορά με τιμές που κυμαίνονται από 55 έως 150 ευρώ το κιλό, όπως ανέδειξε μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2015 στην επιθεώρηση «Oryx».
Η απουσία ενός αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου ρυθμίσεων αναγκάζει το WWF Ελλάς να απαιτήσει έμφαση στη στελέχωση των δασαρχείων, εκπαίδευση του προσωπικού στα τελωνεία, θέσπιση νομοθεσίας για τα κατοικίδια, αυστηροποίηση των ελέγχων και ενημέρωση των πολιτών για τις συνέπειες αυτών των εγκλημάτων κατά της φύσης.
