Από τις αρχές του 2025 έως σήμερα, η τιμή του αργού πετρελαίου (Brent) ακολουθεί πτωτική πορεία, καταγράφοντας μείωση σχεδόν 20%, σύμφωνα με ανάλυση της Alpha Bank σχετικά με την παγκόσμια οικονομία. Οι λίγες βραχυπρόθεσμες αυξήσεις στις τιμές, παρατηρήθηκαν κυρίως ως αντίκτυποι γεωπολιτικών γεγονότων, όπως ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Ιράν τον Ιούνιο και οι νέες αμερικανικές κυρώσεις σε ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με τη Pαγκόσμια Τράπεζα (Commodity Markets Outlook, October 2025), οι τιμές του πετρελαίου έχουν σημειώσει την τέταρτη συνεχόμενη χρονιά πτώσης και αναμένεται ότι το 2026 θα φτάσουν στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών.
Πιο συγκεκριμένα, η τιμή του πετρελαίου Brent εκτιμάται ότι θα κυμανθεί κατά μέσο όρο στα 68 $/βαρέλι το 2025, υποχωρώντας από τα 81 $/βαρέλι το 2024 και στη συνέχεια θα μειωθεί στα 60 $/βαρέλι το 2026, με μια πιθανή ανάκαμψη στα 65 $/βαρέλι το 2027 (βλ. Γράφημα 1α). Η ισχυρή παγκόσμια προσφορά, σε συνδυασμό με την υποτονική αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης, έχει προκαλέσει πλεόνασμα στην αγορά, οδηγώντας σε πτώση των τιμών του «μαύρου χρυσού», παρά τις συνεχιζόμενες γεωπολιτικές αναταραχές, σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (World Economic Outlook, October 2025).
Η Προσφορά Πετρελαίου
Σύμφωνα με την ανάλυση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA), η παγκόσμια προσφορά πετρελαίου αναμένεται να αυξηθεί το 2025 και το 2026 (βλ. Γράφημα 1β). Εκτιμάται ότι η πλεονάζουσα προσφορά του 2026 θα υπερβαίνει το ιστορικό υψηλό του 2020 κατά περίπου 65%. Αυτή η αύξηση αναμένεται να προέλθει κυρίως από τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική, αλλά και τις χώρες της Λατινικής Αμερικής. Περίπου το 50% της προσφοράς του 2025 αναμένεται να προκύψει από τον ΟΠΕΚ, η παραγωγή του οποίου έχει ενισχυθεί σημαντικά.
Οι Συνέπειες των Δασμών
Η αύξηση των αμερικανικών δασμών έχει επηρεάσει σημαντικά την παγκόσμια οικονομία, διαταράσσοντας τις εμπορικές ροές και μειώνοντας τη ζήτηση πετρελαίου από μεγάλες οικονομίες, όπως η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Παράλληλα, η επιτυχής υιοθέτηση ηλεκτρικών οχημάτων και η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης έχουν οδηγήσει σε διαρθρωτική μείωση της ζήτησης (Energy Market Outlook 2026, ABN AMRO, November 2025).
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η ζήτηση πετρελαίου αυξήθηκε μόνο κατά 0,8 εκατ. βαρέλια ημερησίως το τρίτο τρίμηνο του 2025, υποδηλώνοντας υποτονικότερες τάσεις σε σχέση με προηγούμενα έτη. Ειδικά για την Κίνα, η αύξηση της ζήτησης πετρελαίου ήταν χαμηλότερη από τον μέσο όρο της περιόδου 2015-2019.
Η Αγορά Πετρελαίου
Η αγορά πετρελαίου παραμένει ευάλωτη σε τυχόν επιδείνωση των γεωπολιτικών συνθηκών. Ενδεικτικά, οι επιθέσεις στις ενεργειακές υποδομές στη Ρωσία και την Ουκρανία έχουν προκαλέσει αβεβαιότητα σχετικά με τη ρωσική προσφορά, η οποία ανέρχεται στο 9% της παγκόσμιας προσφοράς. Οι επιθέσεις έχουν περιορίσει την ικανότητα διύλισης της Ρωσίας κατά περίπου 500.000 βαρέλια ημερησίως, προκαλώντας εγχώρια έλλειψη καυσίμων και μείωση των εξαγωγών (Energy Market Outlook 2026, ABN AMRO, November 2025).
Οι νέες κυρώσεις των ΗΠΑ κατά ρωσικών εταιρειών όπως η Rosneft και η Lukoil μπορούν να διαταράξουν περαιτέρω τις αλυσίδες εφοδιασμού και να οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών του πετρελαίου. Η έκβαση των κυρώσεων εξαρτάται από την προθυμία των αγοραστών, όπως η Ινδία και η Κίνα, να αναλάβουν τον κίνδυνο παραβίασης των κυρώσεων (Commodity Markets Outlook, October 2025).
Εώς στιγμής, η Ρωσία κατάφερε να παρακάμψει προηγούμενες κυρώσεις, καθώς το αργό της φτάνει στις παγκόσμιες αγορές μέσω σκιωδών σχέσεων. Εάν όμως οι νέες κυρώσεις αποδειχτούν πιο αποτελεσματικές, αναμένεται μείωση της πλεονάζουσας προσφοράς που εκτιμάται για το 2026, πιέζοντας ανοδικά την τιμή του Brent.
