«Σοκ στον Επιστημονικό Κόσμο: Έφυγε από τη Ζωή ο Τζέιμς Γουάτσον, ο Γενετιστής Πίσω από τη Δομή του DNA!»

Σε ηλικία 97 ετών απεβίωσε ο Τζέιμς Γουάτσον, ένας από τους κολοσσούς της επιστήμης, αναγνωρισμένος κυρίως για την ανακάλυψη της δομής του DNA, μια επανάσταση που προκάλεσε δραματικές εξελίξεις στην ιατρική, τη γενεαλογία και την εγκληματολογία.

Η ιστορική αυτή ανακάλυψη τον καθόρισε ως ιερή προσωπικότητα στον επιστημονικό κόσμο για πολλές δεκαετίες.

Ο Γουάτσον μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ το 1962 με τους Φράνσις Κρικ και Μορίς Γουίλκινς, τιμώντας την επαναστατική ανακάλυψη ότι το δεοξυριβονουκλεϊκό οξύ, ή DNA, έχει τη μορφή διπλής έλικας, αποτελούμενης από δύο κλώνους που περιέχονται μαζί σε μία συνθετική διάταξη.

Η ανακοίνωση του θανάτου του έγινε από το Cold Spring Harbor Laboratory (CSHL), όπου υπηρέτησε επί χρόνια. Η επιρροή του ήταν αδιαμφισβήτητη, ωστόσο το επιστημονικό του έργο επισκιάστηκε από αμφιλεγόμενες δηλώσεις που έκαναν τους συνεργάτες του να απομακρυνθούν από εκείνον. Στα 80 του χρόνια, αποχώρησε από τη διεύθυνση του εργαστηρίου, ενώ το 2014 αποφάσισε να δημοπρατήσει το μετάλλιο του Νόμπελ, ένα σημάδι της απομόνωσής του από την επιστημονική κοινότητα.

Η επαναστατική ανακάλυψη του Γουάτσον και των συνεργατών του διδάσκεται σε όλα τα σχολεία, όπου οι μαθητές μαθαίνουν για τη διπλή έλικα του DNA: εκατοντάδες μικρές μπάλες σε τέσσερα διαφορετικά χρώματα σχηματίζουν τη ζωή.

Ο Γουάτσον, γεννηθείς το 1928 στο Σικάγο, σπούδασε ορνιθολογία και βιολογία. Μετά από ένα συνέδριο στη Νάπολη, όπου παρακολούθησε εργασίες γύρω από το DNA, αφιερώθηκε με πάθος στη μελέτη της δομής αυτού του ουσιώδους μορίου. Τη δεκαετία του 1950, οι επιστήμονες γνώριζαν ότι το DNA περιέχει τις γενετικές πληροφορίες των οργανισμών αλλά αγνοούσαν τα χαρακτηριστικά της μορφής του.

Στον Απρίλιο του 1953, οι Γουάτσον και Κρικ δημοσίευσαν ένα ιστορικό άρθρο μία μόνο σελίδας στην περίφημη επιστημονική επιθεώρηση Nature, περιγράφοντας τη δομή της διπλής έλικας και το πώς οι βάσεις συνδέονται ανά δύο: η A με την T και η C με την G.

Αυτή η ανακάλυψη επέτρεψε στους επιστήμονες να κατανοήσουν τη διαδικασία αντιγραφής και μεταφοράς των γενετικών πληροφοριών σε κάθε κύτταρο. Όπως σημείωνε ο Φράνσις Κρικ στον γιο του: «Πιστεύουμε ότι το DNA είναι ένας κώδικας για τη ζωή».

Οι Κρικ και Γουάτσον τίμησαν την επιστήμη με το Νόμπελ Ιατρικής το 1962, μαζί με τον Νεοζηλανδό Μόρις Γουίλκινς, και το έργο τους αναγνωρίζεται σήμερα ως μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις στην ιστορία της επιστήμης.

Το Μετάλλιο στο Σφυρί

Έπειτα από το Νόμπελ, ο Γουάτσον δίδαξε στο Χάρβαρντ και ανέλαβε τη διεύθυνση του CSHL, το οποίο επί των ημερών του εξελίχθηκε σε κορυφαίο ερευνητικό κέντρο. Το 1990, υπηρέτησε ως επικεφαλής του αμερικανικού κρατικού προγράμματος χαρτογράφησης του ανθρώπινου γονιδιώματος, αλλά αποχώρησε μετά από δύο χρόνια λόγω διαφωνιών σχετικά με την κατοχύρωση των ανακαλύψεων.

Το 2007, ο Γουάτσον έγινε ο πρώτος άνθρωπος του οποίου το γονιδίωμα χαρτογραφήθηκε πλήρως, ωστόσο η φήμη του επλήγη το ίδιο έτος.

Η ζωή του ήταν γεμάτη αμφιλεγόμενες δηλώσεις, όπως στην εκτίμησή του για την ερευνήτρια Ρόζαλιντ Φράνκλιν και οι ακραίες απόψεις του για τις έγκυες γυναίκες και την ευφυία των Αφρικανών, οι οποίες προκάλεσαν σημαντική κατακραυγή. Παρόλο που ζήτησε συγγνώμη και παραδέχτηκε ότι δεν υπάρχει καμία επιστημονική βάση σε αυτή τη θεωρία, απολύθηκε από το CSHL και του αφαιρέθηκαν οι τίτλοι του τιμής.

Καθώς ένιωθε απομονωμένος από την επιστημονική κοινότητα, το 2014 πούλησε το μετάλλιο του Νόμπελ και δώρισε τα έσοδα σε πανεπιστήμια. Το μετάλλιο αγοράστηκε έναντι 4,7 εκατομμυρίων δολαρίων από έναν Ρώσο εκατομμυριούχο, ο οποίος το επέστρεψε σε ένδειξη θαυμασμού.

Π.Π.

Πηγές: New York Times – ΑΠΕ – ΜΠΕ