Οι αχινοί έχουν ανακηρυχθεί οι “μηχανικοί οικοσυστημάτων” των ωκεανών, παρόμοια με τα μεγάλα φυτοφάγα ζώα στη ξηρά. Αντικείμενο της τροφής τους είναι τα φύκια και τα θαλάσσια χόρτα, μέσω των οποίων περιορίζεται η εξάπλωση των αλγών και προστατεύονται πιο ευαίσθητα είδη, όπως τα κοράλλια. Επιπλέον, οι αχινοί είναι κρίσιμη πηγή τροφής για διάφορα θαλάσσια θηλαστικά, ψάρια, καρκινοειδή και αστερίες.
Όμως, η υπεραύξηση των πληθυσμών των αχινών μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρούς κινδύνους. Όταν οι φυσικοί τους θηρευτές μειώνονται λόγω της υπεραλίευσης, η περίσσεια αχινούς μπορεί να απογυμνώσει τους θαλάσσιους βυθούς από τη φυτική ζωή, προκαλώντας την υποβάθμιση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και τη δημιουργία «ερήμων αχινών».
Η πανδημία των αχινών πλήττει και τα Κανάρια Νησιά
Μια πρόσφατη μελέτη στην επιστημονική επιθεώρηση Frontiers in Marine Science αποκαλύπτει την ύπαρξη μιας μέχρι πρότινος άγνωστης πανδημίας που σκοτώνει μαζικά αχινούς παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων και των Κανάρια Νησιά. Οι ερευνητές εξετάζουν τις οικολογικές συνέπειες και καταλήγουν ότι οι επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα θα είναι σημαντικές.
«Η μελέτη μας παρουσιάζει την εξάπλωση ενός γεγονότος μαζικής θνησιμότητας που είχε σοβαρές επιπτώσεις στους πληθυσμούς του αχινού Diadema africanum στα Κανάρια Νησιά και τη Μαδέρα κατά το 2022 και το 2023», δήλωσε ο Ιβάν Κάνο, υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Λα Λαγκούνα στην Τενερίφη.
«Στην ίδια περίοδο, παρατηρήθηκαν μαζικοί θάνατοι και σε άλλα είδη Diadema στην Καραϊβική, τη Μεσόγειο, την Ερυθρά Θάλασσα, τη Θάλασσα του Ομάν και τον δυτικό Ινδικό Ωκεανό» πρόσθεσε.
Το γένος Diadema περιλαμβάνει οκτώ γνωστά είδη σε θερμές υποτροπικές και τροπικές θάλασσες παγκοσμίως. Το D. africanum, που ευδοκιμούσε ιστορικά σε βραχώδεις υφάλους κατά μήκος των ακτών της δυτικής Αφρικής και γύρω από τις Αζόρες, αντιμετωπίζει σήμερα σημαντική πληθυσμιακή πίεση, κυρίως λόγω υπεραλίευσης των θηρευτών του και της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Διαβάστε επίσης: Πανδημία πλήττει τους αχινούς και απειλεί κοραλλιογενείς υφάλους.
Μαζική θνησιμότητα των αχινών στο αρχιπέλαγος
Τον Φεβρουάριο του 2022, ο Κάνο και οι συνεργάτες του παρατήρησαν μαζικούς θανάτους αχινών D. africanum στα ανοικτά της Λα Πάλμα και της Γκομέρα. Η ασθένεια εξαπλώθηκε ταχύτατα και οι μολυσμένοι αχινοί παρουσίασαν ασυνήθιστα συμπτώματα, όπως μειωμένη δραστηριότητα και απουσία αντίδρασης σε ερεθίσματα.
Αν και στο παρελθόν υπήρξαν καταγραφές απωλειών στους πληθυσμούς Diadema, στην περίπτωση του 2022, η ανάκαμψη των πληθυσμών δεν ήταν εφικτή, με το 2023 να φέρνει ένα δεύτερο κύμα θνησιμότητας.
Έρευνες αποκαλύπτουν ιστορικά χαμηλά στους πληθυσμούς του Diadema africanum
Η ερευνητική ομάδα του Κάνο πραγματοποίησε εκτενείς επιτόπιες έρευνες σε 76 σημεία στα επτά κύρια νησιά του αρχιπελάγους, καταγράφοντας δραματική πτώση στον πληθυσμό του D. africanum. Η σημερινή κατάσταση θεάται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, με ορισμένους πληθυσμούς να πλησιάζουν την τοπική εξαφάνιση.
«Οι αναλύσεις μας έδειξαν μείωση κατά 74% στη Λα Πάλμα και 99,7% στην Τενερίφη από το 2021», υπογράμμισε ο Κάνο.
Η αιτία της μαζικής θνησιμότητας παραμένει ασαφής, αν και οι ερευνητές κατέστησαν σαφές ότι τα περιστατικά παρόμοιων θανάτων σε άλλες περιοχές του κόσμου σχετίζονται με το βλεφαριδοφόρο πρωτόζωο του γένους Philaster.
«Δεν γνωρίζουμε πώς θα εξελιχθεί αυτή η πανδημία» κατέληξε ο Κάνο. Ωστόσο, είναι θετικό ότι προς το παρόν οι πληθυσμοί Diadema στη Νοτιοανατολική Ασία και την Αυστραλία δεν έχουν επηρεαστεί.
ΠΗΓΗ: Science Daily
