Στη σύγχρονη εποχή, συχνά πιστεύουμε ότι η δυνατότητα εξ αποστάσεως παιχνιδιού είναι μια εξέλιξη που έχει προκύψει μόνο τα τελευταία χρόνια, με την έλευση των μόντεμ και των ευρυζωνικών συνδέσεων. Ωστόσο, η τεχνολογία αποκαλύπτει ότι η ιστορία της μας πηγαίνει πίσω στο 1844, αποδεικνύοντας πως οι ρίζες του διαδικτυακού παιχνιδιού είναι βαθύτερες απ’ ό,τι νομίζουμε.
Στις 26 Νοεμβρίου 1844, πολύ προτού υπάρξει το τηλέφωνο ή οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, σημειώθηκε η πρώτη καταγεγραμμένη παρτίδα σκακιού εξ αποστάσεως. Τα μέσο επικοινωνίας δεν ήταν το Ίντερνετ, αλλά ο πρόγονός του: ο ηλεκτρικός τηλέγραφος.
Η αναμέτρηση μεταξύ Ουάσιγκτον και Βαλτιμόρης μας αποκαλύπτει πώς οι ανθρώπινες καινοτομίες υπερβαίνουν τα φυσικά όρια. Οι δύο πόλεις, χωρισμένες από 60 χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών, συνδέονταν μέσω της πρωτοποριακής τηλεγραφικής γραμμής της εποχής. Η Λέσχη Σκακιού της Ουάσιγκτον και μια αντίστοιχη ομάδα στη Βαλτιμόρη όχι μόνο συμμετείχαν σε μια αναμέτρηση αλλά και σε μια ομάδα διαβούλευσης, καθώς τρία μέλη από κάθε πλευρά έπαιρναν μέρος στην απόφαση για την επόμενη κίνηση.
Η προετοιμασία της αναμέτρησης
Για να προχωρήσουν σε αυτό το εγχείρημα, χρειαζόταν κάτι περισσότερο από απλή θέληση. Δημιουργήθηκε ένα νέο σύστημα κωδικοποίησης από τους καινοτόμους Άλφρεντ Βέιλ και Χένρι Ρότζερς, που περιλάμβανε αριθμημένα πλέγματα για τη μεταφορά των κινήσεων. Αυτή η απλή αλλά απαραίτητη καινοτομία εξασφάλιζε τη σωστή επικοινωνία μέσω της αστάθειας του τηλέγραφου που χρησιμοποιούσαν.
Το σύστημα αυτό μείωσε τη πιθανότητα σφαλμάτων κατά τη μετάδοση σήματος μέσω των καλωδίων, διευκολύνοντας την επικοινωνία σε αυτό το ιστορικό παιχνίδι. Αυτή η μέθοδος επιβεβαίωσε ότι η τεχνολογία του 19ου αιώνα ήταν έτοιμη να υποστηρίξει τη σκακιέρα, ακόμη και υπό τις πιο περιορισμένες συνθήκες.
Η δράση του παιχνιδιού
Η αναμέτρηση ξεκίνησε με την Ουάσιγκτον να προχωρά πρώτη, ακολουθούμενη από την αντίδραση της Βαλτιμόρης. Παρά τις προβληματικές τεχνολογίες της εποχής, η εξέλιξη της παρτίδας ήταν ομαλή. Ιστορικές αναφορές αναφέρουν ότι εκατοντάδες σήματα διαβιβάστηκαν επιτυχώς χωρίς διακοπές, οι οποίες θα μπορούσαν να αλλοιώσουν την έκβαση του παιχνιδιού, καθιστώντας την μία από τις πρώτες περιπτώσεις ταυτόχρονης ροής παιχνιδιού εξ αποστάσεως.
Παρά τη χρηματοδότηση της αρχικής γραμμής από το Κογκρέσο, η καθημερινή χρήση του τηλέγραφου ήταν ακόμη περιορισμένη. Ωστόσο, το σκάκι, με την αυστηρή λογική και τις μαθηματικές του δομές, αποτελούσε το ιδανικό πεδίο δοκιμών για τη νέα τεχνολογία. Όπως σχολιάζουν αναλυτές, το σκάκι είναι ουσιαστικά ψηφιακό από τη φύση του, διότι μεταφέρει πληροφορίες που μπορούν να διαβιβαστούν χωρίς απώλεια νοήματος.
Η ιστορική κληρονομιά του 1844
Αυτή η ιστορική αναμέτρηση άνοιξε το δρόμο για παρόμοια πειράματα στην Ευρώπη, όπως η αναμέτρηση ανάμεσα σε Λονδίνο και Γκόσπορτ το 1845. Η παράδοση των εξ αποστάσεως παιχνιδιών εξελίχθηκε, με τον Μπόμπι Φίσερ να αγωνίζεται από τη Νέα Υόρκη εναντίον αντιπάλων στην Αβάνα το 1965 μέσω τηλετύπου, και τον Γκάρι Κασπάροφ να αντιμετωπίζει “τον Κόσμο” το 1999 στο Διαδίκτυο.
Σήμερα, με πλατφόρμες όπως το Chess.com να φιλοξενούν εκατομμύρια παρτίδες καθημερινά, η πρώτη παρτίδα σκακιού του 1844 φαντάζει απλώς μια μακρινή ανάμνηση. Ωστόσο, οι ανθρώπινες ανάγκες για σύνδεση και πνευματική πρόκληση παραμένουν αδιάλειπτες, γεφυρώνοντας τη διαφορά μεταξύ τέχνης και επιστήμης με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Εκείνη τη φθινοπωρινή ημέρα, οι ομάδες στην Ουάσιγκτον και τη Βαλτιμόρη δεν έπαιζαν απλώς σκάκι. Στην πραγματικότητα, έθεσαν τα θεμέλια των multiplayer παιχνιδιών, αποδεικνύοντας ότι η σκέψη μπορεί να ταξιδέψει πιο γρήγορα από το σώμα, αρκεί να υπάρχει το κατάλληλο μέσο για να τη μεταφέρει.
