Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη του Vodafone Institute, που διεξήχθη από την Kantar, οι Έλληνες πολίτες αναδεικνύονται ως ιδιαίτερα ευαίσθητοι στον τομέα της δημοκρατίας και της αντίληψης για τις δυνατότητες του ψηφιακού διαλόγου. Η έρευνα εξετάζει την επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) στη δημοκρατία και στη διασφάλιση της αλήθειας στα μέσα ενημέρωσης.
Η έρευνα, που φέρει τον τίτλο «Η Δημοκρατία στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης», ανέλυσε τις γνώμες άνω των 12.000 πολιτών σε 12 ευρωπαϊκές χώρες σχετικά με την επιρροή της AI στη δημοκρατία, την εμπιστοσύνη προς τα μέσα ενημέρωσης, και τη συμμετοχή στις κοινές υποθέσεις.
Στην Ελλάδα, βρέθηκε ότι <strongμόνο το 30% των πολιτών αμφισβητεί την αξιοπιστία του περιεχομένου που παράγεται από την Τεχνητή Νοημοσύνη, σε σύγκριση με τα ανησυχητικά ποσοστά στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το 51% αμφιβάλλει. Επιπλέον, το 35% των Ελλήνων δηλώνει ότι συναντά πολύ συχνά ψευδείς ειδήσεις (fake news), ποσόσιμο πολύ υψηλότερο του ευρωπαϊκού μέσου όρου που αγγίζει το 27%. Εκτιμάται ότι το 86% των Ελλήνων θεωρεί τη δημοκρατία ως πολύ ή εξαιρετικά σημαντική για τη ζωή τους, ποσοστό που υπερβαίνει το 75% σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, αν και η ικανοποίησή τους από τη λειτουργία της διακυβέρνησης παραμένει ανησυχητικά χαμηλή (16%).
ΗΣαλλήλα, η εμπιστοσύνη των Ελλήνων στο κράτος να τους προστατεύει από ενεργείες που υπονομεύουν τη δημοκρατία είναι η χαμηλότερη στην Ευρώπη (17%). Ωστόσο, η Ελλάδα κατατάσσεται στην πρώτη θέση όσον αφορά την αντίληψη του ψηφιακού διαλόγου ως ευκαιρίας, με ποσοστό 74%, υπερβαίνοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 66%.
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, τα κύρια αποτελέσματα της μελέτης περιλαμβάνουν:
- Αυξημένη εμπιστοσύνη στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης: Παρά τη μεγάλη χρήση ψηφιακών πλατφορμών, το 53% των Ευρωπαίων εκφράζει την άποψη ότι η σημασία της δημοσιογραφίας έχει ενισχυθεί λόγω των ανησυχιών για τις ψευδείς ειδήσεις.
- Σύγκλιση στο θέμα των fake news: Περισσότεροι από ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους (27%) δηλώνουν ότι έχουν συναντήσει συχνά ψευδείς ειδήσεις τους τελευταίους μήνες, με ποσοστά που φτάνουν το 38% για τους νέους και το 16% για τους ηλικιωμένους.
- Ανησυχία για χειραγώγηση μέσω social media και παραπληροφόρηση: Το 50% των ερωτηθέντων έχει χρησιμοποιήσει εργαλεία AI, όπως το ChatGPT, για πολιτικά ζητήματα, αλλά μόλις το 30% θεωρεί ότι τα οφέλη της AI ξεπερνούν τους κινδύνους.
- Απειλή και ευκαιρίες από την AI: Το 39% των συμμετεχόντων την θεωρεί απειλή, ενώ το 32% βλέπει περισσότερες ευκαιρίες. Η ανησυχία είναι εντονότερη αναφορικά με το AI-generated περιεχόμενο σε προεκλογικές εκστρατείες (54% ανησυχούν, 24% δηλώνουν ότι έχουν συναντήσει τέτοιο περιεχόμενο σε εθνικές εκλογές).
- Εργαλεία κατά των ψευδών ειδήσεων: Οι πολίτες αποδίδουν σημασία στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης (45%), τα εργαλεία ανίχνευσης AI (43%) και τη ρύθμιση από το κράτος (41%) για την αντιμετώπιση των ψευδών ειδήσεων που παράγονται από την τεχνητή νοημοσύνη.
- Σημασία της δημοκρατίας: Η δημοκρατία παραμένει κρίσιμη για τους Ευρωπαίους, με ποσοστό 75% να τη θεωρεί πολύ ή εξαιρετικά σημαντική, αν και η ικανοποίηση από τη λειτουργία της είναι χαμηλή (22%).
Η μεγαλύτερη ικανοποίηση από τις δημοκρατικές διαδικασίες καταγράφεται στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η χαμηλότερη στην Ουγγαρία. Οι πολίτες εναντιώνονται στις φωνές κατά του λόγου, ακόμη και όταν αυτές απειλούν τις δημοκρατικές αξίες. Ωστόσο, καθορίζουν σαφή όρια στη ρητορική μίσους και στην παραπληροφόρηση που παράγεται από την AI, υποστηρίζοντας ευρωπαϊκές ρυθμίσεις όπως το Digital Services Act και το AI Act που έχουν σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσουν αυτούς τους κινδύνους.
Ο Joakim Reiter, Chief External & Corporate Affairs Officer του Vodafone Group, δήλωσε σχετικά:
«Οι Ευρωπαίοι στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι επιθυμούν ισχυρότερα μέτρα ενάντια στις ψευδείς ειδήσεις, αναγνωρίζοντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αυξήσει τους κινδύνους παραπληροφόρησης. Η Ευρώπη φιλοδοξεί να αξιοποιήσει τη δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης προς όφελος του κοινού. Κάθε υιοθέτηση τεχνολογίας, και ιδίως της ΑΙ, εξαρτάται από την εμπιστοσύνη. Αυτή η έρευνα υπενθυμίζει ότι η ικανότητά μας να εκμεταλλευτούμε τα οφέλη της AI συνδέεται άμεσα με την ικανότητά μας να ενσωματώσουμε τις αναγκαίες δικλίδες ασφαλείας για την αντιμετώπιση των κινδύνων της και των δικαιολογημένων ανησυχιών των πολιτών».
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη «Democracy in the Age of AI», επισκεφθείτε το εξής link: https://www.vodafone-institut.de/wp-content/uploads/2025/12/democracy-in-the-age-of-ai.pdf










