Η λειτουργία του WhatsApp στη Ρωσία βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής, καθώς η διάσημη εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων αντιμετωπίζει έναν χωρίς προηγούμενο «ψηφιακό στραγγαλισμό». Η Roskomnadzor, η ρυθμιστική αρχή για τις επικοινωνίες της χώρας, φαίνεται να έχει προχωρήσει από απλές προειδοποιήσεις σε άμεσες ενέργειες, επιβάλλοντας δραστικούς περιορισμούς που καθιστούν την υπηρεσία σχεδόν ανενεργή για εκατομμύρια χρήστες.
Το τελευταίο διάστημα, η ψηφιακή καθημερινότητα στη Ρωσία έχει υποστεί σοβαρές διαταραχές. Χρήστες από τη Μόσχα μέχρι το Βλαδιβοστόκ αναφέρουν πλήθος προβλημάτων: μηνύματα που δεν παραδίδονται, ειδοποιήσεις που αγνοούνται και δυσκολίες στην πραγματοποίηση κλήσεων. Το φαινόμενο αυτό δεν αφορά μεμονωμένα περιστατικά, αλλά επιβεβαιώνεται και από τα επίσημα στοιχεία που έρχονται στο φως της δημοσιότητας. Σύμφωνα με πηγές που δραστηριοποιούνται στην ρωσική αγορά τηλεπικοινωνιών, η ταχύτητα διαμεταγωγής δεδομένων της εφαρμογής έχει μειωθεί σκόπιμα κατά 70-80%.
Αυτή η τεχνική υποβάθμιση δεν προκύπτει από κάποιο σφάλμα στους servers της Meta, αλλά είναι αποτέλεσμα στοχευμένων ενεργειών των ρωσικών αρχών. Η Roskomnadzor επιβεβαίωσε εμμέσως την παρέμβαση, δηλώνοντας πως θέτει σε εφαρμογή «σταδιακά περιοριστικά μέτρα» κατά της συγκεκριμένης πλατφόρμας.
Κατηγορίες και τελεσίγραφα
Η αιτιολόγηση της Μόσχας παραμένει σταθερή και σκληρή. Οι ρωσικές αρχές κατηγορούν το WhatsApp για αποτυχία συμμόρφωσης με την εγχώρια νομοθεσία, χαρακτηρίζοντας την εφαρμογή ως «όχημα» για παράνομες δραστηριότητες. Σε ανακοινώσεις που μεταδόθηκαν από κρατικά μέσα ενημέρωσης, η ρυθμιστική αρχή ισχυρίζεται ότι η πλατφόρμα χρησιμοποιείται για την οργάνωση τρομοκρατικών ενεργειών και παράνομες απάτες εις βάρος Ρώσων πολιτών.
Ωστόσο, πίσω από την επίκληση της ασφάλειας κρύβεται μια στρατηγική πίεσης. Η απαίτηση για «συνεργασία» περιλαμβάνει την παράδοση κλειδιών κρυπτογράφησης και την παροχή πρόσβασης σε ιδιωτικές συνομιλίες, γεγονός που συγκρούεται με το θεμελιώδες end-to-end encryption του WhatsApp.
“Max”: Η κρατική εναλλακτική πρόταση
Η χρονική στιγμή της επίθεσης στο WhatsApp δεν είναι τυχαία. Παράλληλα με την υποβάθμιση των ξένων υπηρεσιών, το Κρεμλίνο προβάλλει επιθετικά εγχώριες εναλλακτικές, με επικεφαλής την εφαρμογή “Max”. Αυτή η πλατφόρμα απολαμβάνει κρατικής στήριξης και προβάλλεται ως το ασφαλές, εθνικό αντίδοτο ενάντια στις δυτικές εφαρμογές.
Η στρατηγική είναι διττή: καθιστώντας το WhatsApp δυσλειτουργικό και αργό, οι αρχές προσδοκούν να κατευθύνουν τους χρήστες προς το “Max” και άλλες ρωσικές πλατφόρμες (όπως το VK), οι οποίες λειτουργούν υπό το αυστηρό ρυθμιστικό καθεστώς της Μόσχας. Ωστόσο, η μετάβαση αυτή δεν είναι εύκολη, καθώς το WhatsApp παραμένει βαθιά ριζωμένο στη ζωή των Ρώσων πολιτών, με τη βάση χρηστών του να ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια.
Αντίκτυπος και η αντίδραση της Meta
Από την πλευρά της, η Meta, η μητρική εταιρεία του WhatsApp, προχωρά σε αντεπίθεση. Εκπρόσωπος της εταιρείας κατήγγειλε τις ενέργειες της Μόσχας, υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να απαγορεύσει στους πολίτες την επικοινωνία κατά την κρίσιμη εορταστική περίοδο. Η εταιρεία επισημαίνει πως η υποχρεωτική μετάβαση των χρηστών σε λιγότερο ασφαλείς, κρατικά ελεγχόμενες εφαρμογές, θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια και τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών.
Το μέλλον της ψηφιακής επικοινωνίας στη Ρωσία
Η κατάσταση θυμίζει τις προηγούμενες απόπειρες της Ρωσίας να ελέγξει το διαδίκτυο, όπως με το Telegram, ωστόσο οι τρέχουσες ενέργειες φαίνεται να είναι πιο αποτελεσματικές. Με τις ταχύτητες ήδη μειωμένες και τις απειλές για πλήρη απαγόρευση στο τραπέζι, το ερώτημα δεν είναι αν θα υπάρξουν περιορισμοί, αλλά πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να αντέξει το WhatsApp να λειτουργεί υπό καθεστώς ημι-παράλυσης.








