Αυξάνονται τα κρούσματα σοβαρής τροφικής δηλητηρίασης στην Ευρώπη, που σχετίζονται με το βακτήριο Listeria. Οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες και η γήρανση του πληθυσμού ενδέχεται να συμβάλλουν σε αυτή την ανησυχητική τάση, προειδοποιούν οι υγειονομικές αρχές.
Σύμφωνα με νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) και της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), το 2024 καταγράφηκαν περισσότερα από 3.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα Listeria. Σχεδόν το 70% αυτών των περιστατικών απαιτούσε νοσηλεία, ενώ ένας στους 12 ασθενείς κατέληξε.
Το Listeria είναι ένα βακτήριο που ευνοείται από υγρά και δροσερά περιβάλλοντα, καθιστώντας το δύσκολο στην εξάλειψη, ακόμη και με έντονες διαδικασίες απολύμανσης. Αν και οι λοιμώξεις είναι σπάνιες, μπορούν να αποβούν θανατηφόρες. Σύμφωνα με την έκθεση, έως και το 3% των έτοιμων τροφών έχουν επίπεδα μόλυνσης από Listeria πάνω από τα επιτρεπτά όρια της ΕΕ, με τα λουκάνικα να είναι τα πιο συχνά μολυσμένα προϊόντα.
«Παρά τη σπανιότητα της μόλυνσης, το Listeria μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ασθένειες, γεγονός που το καθιστά μια από τις πιο επικίνδυνες τροφιμογενείς απειλές», δήλωσε ο Όλε Χόιερ, επικεφαλής του τομέα του ECDC που συνδέει ανθρώπινη, ζωική και περιβαλλοντική υγεία.
Η έκθεση παρακολουθεί λοιμώξεις από Listeria, Salmonella, Campylobacter, E. coli που παράγει τοξίνη Shiga (STEC) και άλλα βακτήρια σε χώρες της ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Το 2024 καταγράφηκαν 6.558 τροφιμογενείς επιδημίες, σημειώνοντας αύξηση 14,5% συγκριτικά με το 2023, αν και οι θάνατοι μειώθηκαν.
Οι πιθανές αιτίες
Η «ανοδική τάση» στις τροφιμογενείς λοιμώξεις φαίνεται να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Η έκθεση επισημαίνει ότι η αύξηση της κατανάλωσης έτοιμων γευμάτων, η κακή διαχείριση τροφίμων και η γήρανση του πληθυσμού συμβάλλουν στην αύξηση των κρουσμάτων.
Το 2024, οι θάνατοι από τροφικές δηλητηρίες συνδέθηκαν κυρίως με λαχανικά και άλλα μη ζωικά προϊόντα, με κάποιες ενδείξεις για την προέλευσή τους. Ωστόσο, η σαλμονέλα παραμένει η πιο συχνή αιτία πολυεθνικών επιδημιών, με τα αυγά και τα προϊόντα αυγών να είναι οι κύριοι φορείς μετάδοσης.
Δυστυχώς, οι ευρωπαϊκές υπηρεσίες επισημαίνουν την «σημαντική αύξηση» των λοιμώξεων από σαλμονέλα σε πτηνοτροφικές μονάδες, με πολλές χώρες της ΕΕ να μην λαμβάνουν επαρκή μέτρα προστασίας.
«Φέτος, αριθμός χωρών της ΕΕ δεν πέτυχε τους στόχους μείωσης των λοιμώξεων από σαλμονέλα στα πουλερικά, με μόνο 14 κράτη-μέλη να εμφανίζουν πλήρης συμμόρφωση», δήλωσε ο Φρανκ Βέρντονκ της EFSA.
Οδηγίες προστασίας
Οι αρμόδιες υπηρεσίες συνιστούν στους πολίτες να λάβουν μέτρα προστασίας από τροφιμογενείς λοιμώξεις, όπως: να διατηρούν το ψυγείο στους 5°C ή χαμηλότερα, να καταναλώνουν τα έτοιμα γεύματα πριν από την ημερομηνία λήξης, και να μαγειρεύουν επαρκώς το κρέας. Οφείλουν επίσης να αποφεύγουν την ανάμειξη μαγειρεμένων και ωμών τροφίμων και να τηρούν τις διαδικασίες υγιεινής.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στις «ευάλωτες ομάδες», όπως ηλικιωμένοι, έγκυες γυναίκες και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, που θα πρέπει να αποφεύγουν τρόφιμα υψηλού κινδύνου όπως έτοιμα γεύματα, μη παστεριωμένο γάλα και μαλακά μη παστεριωμένα τυριά.
Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε την ΕΦΕΤ, που αναλύει το κόστος και την ασφάλεια των τροφίμων στην ελληνική αγορά.
ΠΗΓΗ: Euronews
