Μια συναρπαστική αντιπαράθεση έχει ξεσπάσει στο πεδίο της αστρονομίας, καθώς νέες αποδείξεις υποδεικνύουν ότι μια μυστηριώδης δύναμη, γνωστή ως σκοτεινή ενέργεια, μπορεί να αλλάζει με τρόπους που αμφισβητούν την κατανόησή μας για τον χρόνο και τον χώρο.
Μια μελέτη από επιστήμονες της Νότιας Κορέας προτείνει ότι, αντί για τη συνεχιζόμενη διαστολή του Σύμπαντος, οι γαλαξίες θα μπορούσαν να αρχίσουν να έλκονται ξανά από τη βαρύτητα, οδηγώντας σε αυτό που οι αστρονόμοι αποκαλούν «Μεγάλη Σύνθλιψη» (Big Crunch).
Οι συμμετέχοντες ερευνητές θεωρούν ότι μπορεί να βρίσκονται μπροστά σε μία από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις της αστρονομίας του τελευταίου αιώνα.
Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι αστρονόμοι που αμφισβητούν τα αποτελέσματα, αν και δεν έχουν καταφέρει να απορρίψουν πλήρως τις θέσεις της νοτιοκορεατικής ομάδας.
Τι είναι η σκοτεινή ενέργεια;
Οι αστρονόμοι στο παρελθόν πίστευαν ότι η διαστολή του Σύμπαντος, που ξεκίνησε με τη Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang) 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, θα επιβραδυνόταν σταδιακά λόγω της βαρύτητας.
Ωστόσο, το 1998, ανακαλύφθηκαν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η σκοτεινή ενέργεια λειτουργεί επιταχυντικά στη διαστολή του Σύμπαντος.
Μελέτες σουπερνόβα έδειξαν ότι οι απομακρυσμένοι γαλαξίες απομακρύνονται μεταξύ τους με αυξανόμενη ταχύτητα.
Ορισμένες θεωρίες υποστηρίζουν ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια «Μεγάλη Ρήξη», όπου τα αστέρια θα απομακρυνθούν μέχρι να μη φαίνονται καν στον νυχτερινό ουρανό.
Η αντιπαράθεση ήρθε στο προσκήνιο τον Μάρτιο, όταν το Φασματοσκοπικό Όργανο Σκοτεινής Ενέργειας (Desi), ένα πρόσφατα ανεπτυγμένο όργανο στην Αριζόνα, αποκάλυψε ανατρεπτικά στοιχεία.
Το Desi είχε σκοπό να μελετήσει την επιτάχυνση εκατομμυρίων γαλαξιών με ακρίβεια, αλλά τα αποτελέσματα εξέπληξαν τους επιστήμονες.
Τα δεδομένα υποδείκνυαν ότι η επιτάχυνση των γαλαξιών έχει αλλάξει με την πάροδο του χρόνου, κάτι που δεν συμπίπτει με τις καθιερωμένες αντιλήψεις, σύμφωνα με τον καθηγητή Ofer Lahav του University College London, συμμετέχοντα στο έργο.
«Αυτή η μεταβαλλόμενη σκοτεινή ενέργεια απαιτεί νέο μηχανισμό και θα μπορούσε να οδηγήσει σε θεμελιώδεις αλλαγές στη φυσική», σχολιάζει.
Τον Νοέμβριο, η Βασιλική Αστρονομική Εταιρεία δημοσίευσε έρευνα μιας νοτιοκορεατικής ομάδας που υποστηρίζει ότι η σκοτεινή ενέργεια είναι ακόμα πιο περίπλοκη.
Ο καθηγητής Young Wook Lee και οι συνεργάτες του επανεξέτασαν δεδομένα που σχετίζονται με υπερκαινοφανείς αστέρες που οδήγησαν στην αρχική ανακάλυψη της σκοτεινής ενέργειας. Υπολόγισαν τη φωτεινότητα των σουπερνόβα λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία των γαλαξιών.
Η προσαρμογή έδειξε ότι η σκοτεινή ενέργεια όχι μόνο έχει αλλάξει, αλλά και ότι η επιτάχυνση της διαστολής αρχίζει να επιβραδύνεται.
«Η μοίρα του Σύμπαντος αλλάζει», αποκάλυψε ο καθηγητής Lee, προσθέτοντας: «Εάν η σκοτεινή ενέργεια δεν είναι σταθερή, αυτό θα αλλάξει όλη την κοσμολογία μας».
Αν η σκοτεινή ενέργεια μειώνεται, θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει σε μια Μεγάλη Σύνθλιψη, αντί για Μεγάλη Ρήξη. Η έκβαση εξαρτάται από την πραγματική φύση της σκοτεινής ενέργειας, που παραμένει αβέβαιη.
Ο καθηγητής Lee έχει υποβάλει τη δουλειά του για έλεγχο και δημοσίευση σε σοβαρά περιοδικά, αλλά οι αμφισβητήσεις παραμένουν, με επιστήμονες όπως ο καθηγητής Γιώργος Ευσταθίου του Πανεπιστημίου του Cambridge να σχολιάζουν ότι οι αναλύσεις είναι ατελείς.
Η επικρατούσα άποψη είναι ότι το Σύμπαν συνεχίζει να επιταχύνεται με σταθερή σκοτεινή ενέργεια.
Ωστόσο, ο καθηγητής Lee αντεπιτίθεται, υποστηρίζοντας ότι τα δεδομένα του από 300 γαλαξίες δείχνουν στατιστική σημασία, καθιστώντας την έρευνα του καθοριστική.
Μετά τα αποτελέσματα της Νότιας Κορέας, δύο άλλες ερευνητικές ομάδες επανεξέτασαν τη φωτεινότητα συγκεκριμένων σουπερνόβα. Αν και δεν κατέρριψαν τους αρχικούς ισχυρισμούς, έκαναν κάποιες μικρές προσαρμογές στα δεδομένα τους.
Η συζήτηση σχετικά με την πραγματική φύση του Σύμπαντος συνεχίζεται, με εκατοντάδες μελέτες να έχουν δημοσιευτεί και τους αστρονόμους να είναι διχασμένοι.
«Ποιος δεν θέλει να κατανοήσει πώς θα τελειώσει το Σύμπαν;» αναρωτιέται ο καθηγητής Robert Massey, επισημαίνοντας την ανθρώπινη περιέργεια για το διαστημικό αίνιγμα.
Το μέλλον του Σύμπαντος είναι γεμάτο μυστήριο και οι επιστήμονες συνεχίζουν να αναζητούν απαντήσεις.
Πηγή: BBC